*سیدحسام الدین واعظ زاده
همانطور که می دانیم کنفرانس بین المللی در خصوص یافتن راه حلی برای برون رفت از بحران سوریه به درخواست کوفی عنان در ژنو در حالی در30 ژوئن برگزار می شود که آمریکا، اتحادیه عرب و چند کشور غربی، بعلاوه ترکیه، قطر و عراق در آن شرکت می کنند. ایران بدلیل مخالفت آمریکا از شرکت در این نشست محروم شد که این موضوع در روابط چند جانبه دیپلماتیک و حل و فصل منازعات منطقه ای جای بحث دارد.
روسیه در ابتدا بر حضور ایران در این کنفرانس بعلت نقش و نفوذش در مسئله سوریه تاکید کرده بود، اما در نهایت در برابر مخالفتهای آمریکا کوتاه آمد. آقای سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفته بود که مشارکت ایران برای موفقیت نشست ژنو که درباره بررسی اوضاع سوریه برگزاری می شود، ضروری است. بنظر میرسد یک توافق کلی بر سر موضوع انتقال قدرت در سوریه میان اعضای شرکت کننده -در قبل از تشکیل این کنفرانس - بویژه با روسیه بوجود آمده است. مسئله ای که ایران تا کنون با آن مخالفت کرده است.
اگرچه آمریکا با حضور ایران در این کنفرانس مخالفت کرده، روسیه میبایست در قبال آن با حضور ترکیه در این نشست برای ایجاد نوعی توازن مخالفت می کرد. باید توجه داشت که میان ترکیه و روسیه چه بر سر استقرار سامانه دفاع موشکی در این کشور و چه در خصوص نفوذ و رقابت در آسیای مرکزی و قفقاز و مسئله ارمنستان، اختلافات استراتژیک وجود داشته و دارد. ضمن آنکه روسیه از ابتدای بحران سوریه، با سیاست مداخله سیاسی و نظامی ترکیه موافق نبوده است. بنظر می رسد روسها بدون حضور ایران و هماهنگ با آمریکا بسوی یک توافق کلی در مورد سوریه اقدام کرده اند و اکنون بیش از پیش ماهیت صحبتهای مقامات این کشور آشکار می شود. البته از روسیه نباید انتظارات بزرگی داشت، این کشور گامهای خود را در عرصه بین الملل بر اساس منافعش بر می دارد. اما اینکه روسیه با غرب چه نوع بازی در بحران سوریه ارائه خواهد داد، بسیار جای توجه و تامل دارد.
*عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
26349
نظر شما