پایان مذاکرات باقری و اشمید در استانبول
روز سه شنبه سوم مرداد 1391 مذاکرات هسته ای میان آقای باقری معاون آقای جلیلی وخانم اشمید معاون خانم اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دراستانبول ترکیه به پایان رسید .
هردوطرف مایل نبودند جزئیات مذاکرات و توافق های احتمالی در رسانه ها انعکاس یابد به همین دلیل حتی محل برگزاری نشست نیز از دید خبرنگاران پنهان ماند. این مساله که ممکن است رسانه ای شدن موضوع های مهم به اصل مذاکرات صدمه بزند ، اندیشه غلطی است که بصورت کلاسیک از گذشته های دوربرای انواع مذاکرات حساس به کار برده می شود. در دورانی که بشر امروز درعصر"فرا شفافیت " زندگی می کند، نمی توان با پنهان نگه داشتن موضوع ها ، صحنه را برای کسب موفقیت ها آماده ساخت . بنابراین انتظار می رود دیپلماسی رسانه ای به همان اهمیت دیپلماسی هسته ای مورد توجه قرار گیرد . اکنون با در نظر گرفتن مجموعه اظهار نظراتی که سخنگوی اتحادیه اروپا مطرح کرده است چند نتیجه مهم را می توان استنباط کرد .
1- روند مذاکرات با انجام گفتگوهای کارشناسی در 13 تیرماه و معاونان در سوم مرداد ماه به روشنی به سمت جلو پیش می رود
2- درحال حاضر خطوط مورد اختلاف و نکات مورد توافق دو جانبه روشن شده است و باید دید در تماس تلفنی بین خانم اشتون و آقای جلیلی که به گفته سخنگوی اتحادیه اروپا قراراست بزودی برقرار شود ، آیا دو طرف فضای جدیدی را برای انجام مذاکرات با طرح های تازه ، بوجود می آورند یا باید بازهم منتظر اقدام های متقابل تکراری باشیم .
3- کُند شدن روند مذاکرات به نفع هیچکس نیست و بی اعتمادی موجود را از بین نمی برد بنابراین باید برای رسیدن به توافق براساس بازی برد برد ، اقدام عاجل به عمل آورد
4- بی نتیجه بودن راهبرد فشارازطریق افزایش تحریم ها و انجام مذاکره بدون ارائه ابتکارات تازه در چهارسالی که دولت اوباما به کاخ سفید راه یافته به اثبات رسیده است. بنابراین اگربراستی دنبال به نتیجه رسیدن هستند ،باید سیاست همکاری و مذاکره را در پیش بگیرند
5- همکاری با ایران می تواند از اقدام برای کاهش تحریم ها شروع شود و در نهایت حق ایران برای غنی سازی اورانیوم به رسمیت شناخته شود این روند می تواند مرحله به مرحله انجام شود اما باید دو طرف به متوازن بودن اقدام ها و هم زمان بودن انها متعهد باشند
6- خط قرمز غرب نساختن بمب هسته ای توسط ایران است و خط قرمز ایران توقف غنی سازی اورانیوم است. بنابراین بهتر است دو طرف طرح های دقیق تری برای رسیدن به نقاط مشترک همراه با به رسمیت شناختن خطوط قرمز یکدیگر ارائه کنند.
7- مذاکرات درمرحله حساسی قرار دارد. مقامات اتحادیه اروپا می گویند بعید به نظر می رسد این گفتگوها تا ماه سپتامبر ازسرگرفته شود. اما برای رسیدن به توافق لازم نیست زمان را از دست داد
8- این بار، برخلاف سه هفته گذشته، نمایندگان شش قدرت اصلی یعنی آمریکا، انگلیس، چین، فرانسه، آلمان و روسیه حضور نداشتند. مایکل من، سخنگوی اتحادیه اروپا گفت اشمید و باقری به روسای خود کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مورد نتیجه مذاکرات خود گزارش خواهند داد و سپس آنها در یک گفتگوی تلفنی در مورد زمان و مکان مذاکرات رسمی تصمیم گیری خواهند کرد.
9- انتظار می رفت چنانچه نتایج مذاکرات معاونین مثبت باشد دو طرف بتوانند دستور کاری برای ادامه مذاکرات در سطوح بالاتر فراهم کنند، اما هنوز حتی در باره زمان و مکان دور دیگری از مذاکرات جلیلی، اشتون ؛ تصمیم گرفته نشده است .
10- لوران فابیوس در جمع نمایندگان فرانسه با بیان اینکه مذاکرات بین قدرت های بزرگ و ایران پیشرفت ملموسی ندارد، خاطر نشان کرد فرانسه « به راه دوگانه خود یعنی تحریم و مذاکره » ادامه می دهد. فابیوس افزود: «ما در این زمینه پیشنهادهای زیادی را ارائه کرده ایم. بخش عمده مذاکرات به غنی سازی مربوط می شود. ما با این موضوع که ایران به عنوان کشوری بزرگ با ملت بزرگ برنامه هسته ای صلح آمیز نه برنامه هسته ای نظامی داشته باشد، موافقیم ». وزیر امور خارجه فرانسه افزوده
« ما برای رسیدن به تفاهم در مذاکرات مشکلات زیادی داریم. چون ایرانی ها یک بار می خواهند درباره سوریه گفتگو کنند و بار دیگر حق غنی سازی یک طرفه برای خود ایجاد می کنند که وجود ندارد ».
11- گروه موسوم به پنج به علاوه یک ( آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان ) از ایران خواسته اند غنی سازی بیست درصدی خود را متوقف، ذخایر خود را به خارج منتقل و سایت فردو را تعطیل کند. در مقابل ایران اعلام کرده است از اورانیوم بیست درصدی تنها برای تهیه سوخت راکتور تحقیقاتی و پزشکی تهران استفاده می کند وکنارگذاشتن آن را رد کرده است. با این وجود به نظر می رسد ایران آمادگی دارد در صورتیکه غرب حداقل بخشی از تحریم ها را لغو کند ، ایران غنی سازی اورانیوم در سطح بیست درصد را موقتا تا دستیابی به توافق نهایی متوقف سازد .
12- هدف ازمذاکره اشمید وباقری « جستجوی پایه ای مشترک وهماهنگی دیدگاه ها بین گروه پنج به علاوه یک وایران و همچنین آماده سازی زمینه مذاکرات بین جلیلی واشتون » اعلام شده بود اما به نظر می رسد این نتیجه حاصل نشده است .
نظر شما