وقتی دنیا فعالیت های نفتی ما را رصد می کند، چه کنیم؟

نباید فراموش کرد که شرایط امروز صنعت نفت ما شبیه روزهای جنگ است. بنابراین در چنین شرایطی باید از تکرار اشتباهات گذشته دوری کرد و به دنبال راهکارهایی برای رفع مشکلات فعلی بود. بنابراین باید دید در گذشته چه فرصت هایی از دست رفته و برای حل این فرصت سوزی ها در شرایط فعلی تلاش کرد.
اولین تصمیم اشتباه ما پس از انقلاب به تصمیم شورای انقلاب مبنی بر فروش پالایشگاه Sun Young کره شمالی بر می گردد. این در حالی بود که ترکیه در همان زمان نسبت به خرید پالایشگاه های مختلف در دنیا اقدام می کرد. از طرفی سهم ما در پالایشگاه مدرس هند نیز به علت بی توجهی مسوولان به کمتر از 1درصد کاهش یافت. همچنین در 8 سال پیش نتوانستیم سهام پتروشیمی بازل را بخریم اینهم باز یکی دیگر از ندانم کاری های ماست.
در حال حاضر خیلی از کشورها  قادر به پرداخت دیون خود به ایران نیستند. این کشورها بهترین موقعیت برای تحقق این هدف محسوب می شوند. باید گفت خرید پالایشگاه ، پمپ بنزین ، پتروشیمی در کشورهای دوست که پول ایران در آن قرار دارد و قادر به پرداخت آن نیست مثل روسیه، چین و هند یکی از راه های رفع موانع است. بنابراین از این طریق می توان نفت خود را جهت صادرات به پالایشگاه خود در کشورهای ثالث برده و اقدام به تولید فراورده و صادرات آن کرد. بدون آنکه بحث تحریم مطرح باشد.
اگرچه اکنون در عمل کارها با مشکلاتی روبرو است ولی با کمک واسطه ها این کارها قابل حل خواهد بود. به عنوان مثال همین الان هم می توان بخشی از سهام یکی از پالایشگاه های مالزی را خرید.
متاسفانه برای ساخت پالایشگاه، دو دولت خاتمی را با سیاست بیژن زنگنه، وزیر نفت وقت، مبنی بر به صرفه نبودن احداث پالایشگاه از دست دادیم. الان هم با عقب ماندگی توسعه فازهای پارس جنوبی ضرر 100میلیارد دلاری را نصیب خودمان کردیم. بنابراین به نظرمی رسد با ادامه سیاست های فعلی نمی توان در این بخش ها موفق بود.
ازسویی دیگر، خرید انبارهای نفتی یا زمین در کشورهای دیگر جهت ساخت مخازن نفتی هم مناسب خواهد بود. ولی نباید فراموش کرد برای احداث آن 12 ماه زمان لازم است. البته استفاده از موضع کشورهای دوست در انتقال پول و نیز ساخت و سازهم می تواند برای ما بسیار موثرباشد. مثلا در شرایط فعلی روسیه موضع مخالفی در قبال ایران ندارد و می توان از این نگاه مثبت بهره برد.

فعال تر شدن سفارتخانه های ایران یکی دیگر از راههای مناسب بازاریابی نفت خام است.  ما باید به دنبال یک شبکه بازاریابی منظم و مفید باشیم که این امر قطعا نیازمند احیای ساختار مجدد این قسمت در شرکت ملی نفت ایران است.
نباید فراموش کرد در حال حاضر یکی از راههای رفع موانع موجود فرآورده فروشی است. الان در صدور نفت خام محدودیت وجود دارد و باید طبق ظرفیت اوپک پیش رفت ولی در فرآورده فروشی هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد.

درحال حاضر اکثر پمپ بنزین ها و پالایشگاههای اروپا با مشارکت ونزوئلا ساخته شده که این موضوع امنیت ملی آن کشورها را تضمین می کند و عملا هیچ گونه تحریمی بر آنها اعمال نمی شود. اگرچه طی ماه های گذشته یکی دوتا پالایشگاه در کشورهای دیگر در این راستا خریداری شده اما به نظرمی رسد این راهکار باید به شکلی گسترده تر اجرایی شود. خرید پالایشگاه ، پتروشیمی ، پمپ بنزین در سایر کشورها در یک برنامه ریزی مناسب،احیای مجدد بورس نفت و فروش نفت خام به بخش خصوصی، خرید انبارهای نفتی در کشورهای دیگر، فعال تر شدن سفارتخانه های ایران در سایر کشورها در راستای بازاریابی، استفاده از موضع کشورهای دوست در انتقال پول و خرید و فروش، فرآورده فروشی به جای خام فروشی، ایجاد یک شبکه بازاریابی منظم و مفید که نیازمند احیای ساختار مجدد است می تواند به شکست فشارهای بین المللی در عرصه نفتی کشور کمک چشمگیری کند.
/ 22231