مبارک، نه با فلسطین نه در قلب اسرائیل!

عبدالله آل بوغبیش: پس از آنکه اسراییل طی 22 شبانه روز جنگ فرسایشی علیه نوار غزه و ساکنان آن، نتوانست جنبش حماس را از پای درآورد و پس از آنکه تزیپی لیونی وزیر خارجه اسراییل بی هیچ توجهی به هم پیمانان عرب خود - و به طور مشخص به ابتکار عمل مصر- عازم واشینگتن شد و ضمانت نامه ای برای توقف ورود اسلحه به نوار غزه از همتای آمریکایی خود دریافت کرد، محمد حسنی مبارک رئیس جمهور مصر در خشمی تاکتیکی از اسراییل و از محتوا و فحوای این ضمانت نامه و نیز ناراحت از بی توجهی اسراییل به تمامی تلاش های مصر برای نجات اسراییل از باتلاق نوار غزه (مصر همزمان با ورود وزاری خارجه عرب به نیویورک برای صدور قطعنامه ای علیه اسراییل ابتکار عمل خود را ارایه داد تا این قطعنامه درباره اسراییل صادر نشود) در بیانیه ای تلویزیونی از اسراییل خواست تا به صورت بی قید و شرط حملات خود علیه نوار غزه را متوقف سازد و از نوار غزه عقب نشینی کند و وعده داد تا تلاش خود را برای بازگشایی گذرگاه رفح به کار بندد.

اولمرت هم در تماسی تلفنی به مبارک اعلام آتش بس را ابلاغ کرد و در کنفرانسی خبری پس از نشستی با لیونی و باراک ضمن اعلام پیروزی در جنگ و موفقیت در متوقف کردن شلیک موشک ها (همزمان با کنفرانس خبری اولمرت، یک موشک فلسطینی در یکی از شهرک های یهودی نشین سقوط کرد) گفت:" اسراییل بی توجه به حماس و مواضع آن، آتش بس یک طرفه اعلام می کند. اما اولمرت در این میان، هیچ اشاره ای به قطعنامه شورای امنیت برای برقراری آتش بس نکرد، بی قید و شرط بودن خواسته هم پیمان خود یعنی مبارک را به صورت ضمنی البته در گزینه دیگری رد کرد و اکنون هرگونه عقب نشینی از نوار غزه را به توقف شلیک موشک ها گره زده است. "

اما مبارک که در بیانیه ای شدید اللحن خواسته های خود از اسراییل را مطرح کرد و این رژیم نیز خیلی زود به این خواسته لبیک گفت، آیا نمی توانست این بیانیه شدید اللحن را در همان ابتدای جنگ علیه نوار غزه صادر کند و اسراییل را به توقف جنگ دعوت نماید؟ می توان گفت در ورای این مسئله، معادلات پشت پرده ای برقرار بوده است.

در حقیقت اسراییل از این آتش بس یک طرفه به دنبال آن بود تا حماس را - هر چند که به ظاهر به وجود آن به عنوان طرف حساب در معادله سیاسی فلسطین معترف نیست- در منگنه قرار داده و به افکار عمومی و جامعه بین الملل بقبولاند که حماس به دنبال آتش و خون و جنگ است، نه آنها. اما از این نکته نباید غافل ماند که اسراییل به درخواست شورای امنیت توجهی نکرد و در کنفرانس خبری اولمرت هیچ اشاره ای به این قطعنامه نشد.

در این میان، مصر که خود را در مواجهه با معادله ای جدید در حمله به نوار غزه دید، کوشید تا به سرعت و در ظرف مدتی بسیار کوتاه نشست سرانی برگزار کند و بسیاری از رهبران دنیا را در آن به شرم الشیخ دعوت کند تا در این باره رایزنی کنند. این در حالی است که مصر به هنگام دعوت امیر قطر برای برگزاری نشستی فوق العاده در باره غزه، از این دعوت انتقاد کرده و گفت:" نمی توان این نشست را بی هیچ هماهنگی قبلی انجام داد و هرگونه برگزاری چنین نشست هایی نیاز به هماهنگی چند ماهه دارد. در حالی که مبارک در خلال تنها یک تماس تلفنی و بی هیچ هماهنگی قبلی رهبران دنیا را در شرم الشیخ گردهم  آورد. "

در اینجا این پرسش پیش می آید که آیا حسنی مبارک نمی توانست براون، ثاباتیرو، مرکل، گل، بان کی مون، سارکوزی، پادشاه اردن و رئیس حکومت خودگردان را به هنگام آغاز حمله به نوار غزه گردهم آورد؟

در واقع مبارک این نشست سران را نه برای باریکه غزه، بلکه برای نجات مرزهای مصر از ضمانت نامه اسراییل و آمریکا و حضور نیروهای بین المللی و از جمله نیروهای ناتو در داخل اراضی مصر برگزار کرده است. وی در بیانیه تلویزیونی خود، مرزهای مصر با نوار غزه را خط قرمزی برشمرد که هرگز اجازه ورود نیروهای بین المللی در آنها را نمی دهد.

اما اسراییل به دنبال آن است تا به مانند استقرار نیروهای یونیفل در جنوب لبنان، نیروهای مشابهی را در خط مرزی مصر - نوار غزه مستقر سازد.

به نظر می رسد اگر مثلث اولمرت، لیونی و باراک بازنده معادله سیاسی در اراضی اشغالی و شکست خورده معادله نظامی در نوار غزه باشند، مبارک را می توان یکی از بارزترین بازندگان این بازی سیاسی در سطح منطقه دانست.

اولمرت به رغم اعلام پیروزی، نتوانست شلیک موشک ها را متوقف سازد و برای تضمین امنیت شهرک های یهودی نشین - که پیش از اینها خود مدعی برقراری و حفظ امنیت آنها بی نیاز به دیگر طرف های بین المللی بود- اکنون برای تضمین این امنیت دست به دامان برلسکونی و سارکوزی می شود و ضمانت های تلفنی آنها را برای اسراییلی ها به ارمغان می آورد.

 باراک و لیونی دو رقیب انتخاباتی به زودی با حریف قدیمی خود یعنی بنیامین نتانیاهو رهبر حزب لیکود مواجه خواهند شد. نتانیاهو بی تردید از این شکست نظامی بیشترین بهره برداری ها را در رقابت های انتخاباتی خواهد کرد.

اما مبارک: از یک طرف هم پیمانانش یعنی ایالات متحده و اسراییل وی را تنها گذاشته و ضمانت نامه ای را در واشینگتن امضا می کنند و او و وزیر خارجه اش احمد ابو الغیط هر چند که مرزهای مصر را خط قرمز اعلام می کنند، خود را دست و پا بسته در مخمصه ای می بینند که راه خلاصی از آن هنوز ناپیداست. مصر از یک سو گسست و چند دستگی در میان جهان عرب را بیش از پیش کرد و از سویی دیگر، خیانت هم پیمانان خود را شاهد است. در کنار اینها، نقش تاریخی و دیرینه کشورش درباره مسئله فلسطین را نیز از دست داده و می رود تا این نقش اندک اندک به جایی دیگر و چه بسا به قطر منتقل شود.