اروپا در جست‌وجوی بهترین وزیر امورخارجه

رهبران و سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است روز پنج شنبه در بروکسل گرد هم آمده تا درباره یکی از مهم‌ترین موضوعات جاری در قاره سبز به بحث، تبادل‌نظر و تصمیم‌گیری بپردازند. مفهوم این نشست برای آینده اروپا چیست؟

این هفته، هفته‌ای تصمیم‌ساز برای اتحادیه اروپاست. هفته جاری قرار است به نوعی درباره بالاترین مقام اتحادیه اروپا که تأثیرسازترین نقش را در این اتحادیه دارد، تصمیم‌گیری شود.

آیا ماسیمو دالما نخست‌وزیر سابق ایتالیا اولین وزیر امورخارجه اتحادیه اروپا خواهد بود؟ آیا هرمن فان رومپوی نخست‌وزیر بلژیک می‌توند بهترین گزینه برای ریاست اتحادیه اروپا باشد؟ تا روز پنج‌شنبه همزمان با گردهمایی دولتمردان کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در بروکسل زمان در اختیار است تا لیست کاملی از اسامی کاندیداها برای احراز پست وزارت خارجه این اتحادیه تکمیل و اعلام شود.

علی‌رغم تمام این نکات این سؤال پیش میاید که دایره اختیارات و قدرت وزیر امورخارجه اتحادیه اروپا و ریاست آتی قاره سبز تا چه اندازه است؟ تنها نکته این است که: وزیر امورخارجه اتحادیه اروپا به خاطر تفکرات انگلیسی این‌طور نیست که تنها به عنوان بالاترین مرجع و مقام سیاست خارجی و امنیت مطرح باشد.

به هر حال وزیر امورخارجه اتحادیه اروپا دارای اختیارات بیشتری نسبت به خاویر سولانا مسئول کنونی سیاست خارجی این اتحادیه خواهد بود. روند تصویب پیمان لیسبون در دوره ریاست جدید اتحادیه اروپا - جانشین سولانا - که بی‌شک از توان و قدرت بیشتری برخوردار است، ادامه پیدا خواهد کرد.

لازم به ذکر است که تاکنون نام هیچ خانمی برای احراز این پست ثبت نشده است. در بخش خارجه اتحادیه اروپا باید 8 هزار کارمند از کمیسیون‌های این اتحادیه و کشورهای مختلف اروپایی مشغول به کار شوند.

شاید از این طریق کابوس در بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا به حداقل میزان ممکن خود برسد. البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که نمی‌توان وزیر امورخارجه آتی اتحادیه اروپا را در تمام زمینه‌ها مسئول دانست، زیرا باید در کنار وی همچنان کمیسیون‌های مختلف به انجام پاره‌ای امور پرداخته و به نوعی تقسیم وظایف شود.

اما درباره مسائل مهم و ریشه‌ای اتحادیه اروپا مانند اعزام نیرو از کشورهای عضو به افغانستان باید وزیر امورخارجه اتحادیه به اعمال نظر بپردازد.

این روزنامه در ادامه می‌افزاید: تاکنون از آلمان هیچ کاندیدی معرفی نشده در حالی که پیشتر یوشکا فیشر وزیر امورخارجه اسبق و فرانک - والتر اشتاین مایر وزیر امورخارجه سابق این کشور کاندیداهای مناسبی برای کسب این پست شناخته شده بودند.

ذکر این نکته نیز ضروری است که در پیمان لیسبون به شرح وظایف ریاست اتحادیه اروپا اشاره چندانی نشده است. اما در عین حال در پاره‌ای رایزنی‌ها آمده که دوره فعالیت وزیر امورخارجه اتحادیه اروپا حداکثر 5 سال تعیین شود. این نکته نیز نامشخص است که آقای اروپا در صحنه بین‌المللی در حد و اندازه‌ای جلوه داشته باشد.

پیشتر تونی بلر نخست‌وزیر سابق انگلیس به عنوان کسی که از بیشترین شانس برای کسب پست وزارت خارجه اتحادیه اروپا برخوردار است، نام برده می‌شد، اما گویا وی خواهان دستیابی به چنین پستی نیست.

این امر به هیچ‌وجه اتفاقی نیست که کشورهای بنیان‌گذار اتحادیه اروپا مانند بلژیک، لوکزامبورگ و هلند با به قدرت رسیدن تونی بلر مخالفت کنند.

تاگس اشپیگل /ترجمه شقایق لامع‌زاده