عدالت‌خواهی، شعار عادلان و ظالمان همه تاریخ

رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی در یادداشت خود آورده است: شعار عدالت ورزی از شعارهایی است که شاید بیشترین قدمت را در طول تاریخ از سوی سیاستمداران و دینداران و تئوری سازان و ایدئولوگهای تاریخ داشته و مرتب از سوی آنان مطرح می شده و همیشه تکیه گاه آنان برای دعوت مردم به مرام های دینی و سیاسی‌شان بوده است. این پدیده نشانی است بر این که این دعوت، دعوتی فطری و الهی است. قرآن چندین بار این شعار را در آیات مختلف مطرح کرده است.
استاد دانشگاه تهران در بخشی از مطلب خود می نویسد: اقتصادیِ صرف دیدن عدالت، یکی از آفت‌هایی است که برای کوته فکران قابل درک نیست. آنان که غالبا عدالت را تقسیم پول میان فقرا یا شبه فقرا می‌دانند، اغلب از لحاظ فکری با تحمیل خواسته ها و افکار خود، از عدالت فکری فاصله دارند و اجازه تفکر و تأمل به کسی نمی دهند.
استاد تاریخ اسلام می نویسد: دادن شعار کار دشواری نیست. همین روزها که نگاه می کردم، دیدم ابن قتیبه (م 276) یکی از بزرگترین دانشمندان قرن سوم هجری، کتیبه ای از مأمون را بر مسجد النبی (ص) در قسمتی که خودش بر آن افزوده، در کتاب مهمش «المعارف ص 563»‌ درج کرده است. مأمون در این کتیبه علاوه بر شعارهایی که می دهد روی همین عدالت هم تکیه می‌کند. در این کتیبه که از سال 202 هجری است، مأمون، روی تقوا، صله رحم، عمل به کتاب خدا و سنت رسول، پاس حرمت حقوق مردم که ستمکاران آنها را کوچک شمرده‌اند، احیای عدالت در آنچه هم آنان میرانده‌اند، رفع جور و ستم، اطاعت از کسی که از خدا اطاعت کند و عصیان کسی که از فرمان خدا روی برتابد _ با استناد به این سخن که «لا طاعة لمخلوق فی معصیة الخالق» _ و نیز تقسیم بالسویه امکانات بیت المال میان مردم و رعایت تقسیم خمس میان آنان تأکید کرده است.
بنابرین این شعارها فراوان است. مهم آن است که ببینم در عمل چه می شود؟ آیا اگر طی یک شب ثروت مردم و ارزش دارایی آنان به یک سوم تقلیل یافت، این رعایت عدالت است؟
برای خواندن متن کامل این مطلب، لطفا اینجا را کلیک کنید.