علی پاکزاد: اقتصاد ایران طی سالهای اخیر در فضای داخلی و خارجی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار داشته است، در این میان اجرای طرح تحول اقتصادی تاثیرات متفاوتی بر اقتصاد کشور داشته است.
ن و مختالفانبرآیند مجموعه عوامل، کاهش نسبی نرخ رشد اقتصادی کشور را در پی داشته است، البته در مورد تعیین سهم هر یک از این عوامل در کاهش سرعت حرکت اقتصاد کشور جای بحث وجود دارد، دولت امروز بر خلاف سال گذشته معتقد است که عامل بیرونی باعث افت رشد شده و منتقدان دولت سوء مدیریت در اجرای طرح هدفمندی یارانه ها را عامل کاهش رشد اقتصادی می دانند.
به هر شکل آنچه در مورد آن جدال نظری و جود ندارد این است که افزایش هزینه مصرف انرژی محصول طرح تحول است و افزایش نرخ ارز بر اثر عوامل برونزا اتفاق افتاده است، در برآیند این وضعیت می بینیم که رشد اقتصادی در دو بخش اصلی اقتصاد یعنی صنعت و معدن و کشاورزی کاهش پیدا کرده است، مقایسه نرخ رشد ارزش افزوده های منتشر شده از سوی بانک مرکزی در نیمه نخست سال 90 نشان می دهد، نرخ رشد ارزش افزوده در سال 90 در بخش کشاورزی در مقایسه با سال 89 نصف شده و در بخش صنعت نیز می بینیم که نرخ رشد از 9.3 درصد به حدود 5.5 درصد افت کرده است.
| مقایسه ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصاد | ||||||
| سال | 1386 | 1387 | 1388 | 1389 | نیمه اول 90 | |
| رشد ارزش افزوده در بخش های مختلف | نفت | 1.3 | -2 | -3.9 | 1.9 | 5.9 |
| کشاورزی | 6.4 | -11.8 | 13.5 | 8.8 | 4.4 | |
| صنایع و معادن | 3.2 | 5.5 | 2.8 | 9.3 | 5.5 | |
| خدمات | 6 | 2.4 | 2.2 | 4 | 2.8 | |
| رشد اقتصادی (بانک مرکزی) | 5 | 0.8 | 3 | 5.8 | 4 | |
| رشد اقتصادی (IMF) | 6.4 | 0.6 | 3.9 | 5.9 | 2 | |
| منبع: بانک مرکزی(پایه:1376)، صندوق بین المللی پول واحد: درصد | ||||||
این در حالی است که در بخش خدمات که بالغ بر نیمی از ارزش افزوده اقتصاد را تامین می کند افت رشدی معادل 1.2 درصد را شاهد بوده ایم و همین امر باعث شده در نهایت آمار مربوط به رشد اقتصادی در نیمه نخست سال 90 در مقایسه با نیمه نخست سال 89 معادل 4 درصد رشد کند و همین مقایسه بین نیمه نخست سال 89 با سال 88 نشان از رشد حدود 7 درصدی دارد با وجود این که افت رشد اقتصادی داشته ایم.
البته شاید در ارقام این دستاوردها در مقایسه با پیش بینی های صورت گرفته از اجرای قانون هدفمندی قابل قبول به نظر برسد ولی در صورتی می توانیم در این مورد اظهار نظر قطعی کنیم که
در این وضعیت نرخ رشد ارز اگر چه در رشد دارایی ها و در نهایت ایجاد رشد کاذب در فضای حسابداری اقتصادی موثر است از سوی دیگر با کاهش قدرت پول به کوچک شدن اقتصاد واقعی می انجامد، در صورتی که این دو اثر در حسابهای ملی به درستی مورد ارزیابی قرار گیرد، به طور حتم می توانیم در مورد تاثیر واقعی هدفمندی بر رشد اقتصادی اظهار نظر کنیم.
افزایش رشد برآورد شده را بعد از تفکیک اثر رشد نرخ ارز در ارقام محاسبه شده برآورد کنیم.ولی در این مرحله تنها می توانیم اظهار نظر کنیم که هدفمندی و فشارهای خارجی به کاهش رشد اقتصادی کشور منتهی شده است و صد البته سهم طرح تحول را نمی توان در این وضعت نادیده گرفت.
/22237
نظر شما