بهناز شیربانی: این روزها یکی از مجریان موفق رادیو و تلویزیون را در جایگاه برگزارکننده جلسات پرسش و پاسخ فیلم‌های جشنواره فیلم فجر می‌بینیم، جلساتی که به گفته خود محمدرضا شهیدی‌فر در ابتدا برای پذیرش آن کمی تردید داشته و بعد این مسئولیت به او واگذار شد.
جلساتی که تا سالیان پیش محلی برای نقد و بررسی آثار بود، امسال به اصرار برگزارکنندگان نشست صرفا محلی برای پرسش و پاسخ با عوامل فیلم است. چگونگی برگزاری این جلسات و نگاه شهیدی‌فر نسبت به اداره کردن این جلسات را در ادامه می خوانید:
آقای شهیدی‌فر یکی از تفاوت‌های جلسات پرسش و پاسخ جشنواره فیلم فجر برگزاری این جلسات تنها با حضور شماست و بر خلاف سال‌های پیشین منتقدی در کنار شما حضور ندارد. چه شد که برگزاری جلسات پرسش و پاسخ به شما سپرده شد؟
در کاری که ما انجام می‌دهیم، شباهت‌ها و مشترکاتی وجود دارد، از جمله جلسات گفت‌و‌گوی جشنواره فیلم فجر. وقتی برای اولین بار این موضوع با من در میان گذاشته شد برای پذیرش آن قدری اکراه داشتم و برای من محل تردید و سئوال بود، چون کاری بود که به این شکل انجامش نداده بودم.
البته خیلی سال پیش زمانی که دانشجو بودم، جلسات مشابه‌ای را در جشنواره اصفهان طی چند سال متوالی برگزار کردم یا شبیه همین جلسات را در دوره‌های اول جشنواره فیلم فجر وقتی که در دانشکده سینما برگزار می‌شد، اداره می‌کردم. بعد از آن یعنی بین سال‌های 68 تا 75 بین چنین اجراهایی توسط من فاصله افتاد و شکل متفاوتی پیدا کرد. پیش از شروع جشنواره فیلم فجر بر سر این صحبت کردیم که بهترین شکل برای اداره این جلسات چیست؟ و طبق نظر آقای عباسیان دبیر جشنواره و جمعی از فیلمسازان به این نتیجه رسیدیم که برگزاری اینچنینی جلسات پرسش و پاسخ بهتر است.
تاکید مداوم شما بر سر این موضوع که نشست‌ها جلسات نقد و بررسی نیست و صرفا پرسش و پاسخی با عوامل یک فیلم سینمایی است چیست؟
قبل از اینکه دوستان من را برای انجام این کار در نظر بگیرند، این صحبت بود که آیا ضرورتی دارد در این جلسات نقد صورت بگیرد؟ آیا ضرورت دارد منتقد در این جلسات حضور داشته باشد یا خیر؟ این جلسات مشورتی چندگانه با حضور آقای عباسیان، من و نمایندگان چند خبرگزاری و منتقد برگزار شد و در این جلسه این موضوع مطرح شد که بهترین شکل اداره این جلسات چیست و آنچه که می‌بینید نتیجه آن مشورت‌ها و امکانات است.
اگر بخواهم خیلی راحت و صریح اظهار نظر کنم، باید بگویم بلافاصله بعد از تماشای یک فیلم زمان مناسبی برای نقد آن نیست. چرا که فیلم در ذهن مخاطب تحلیل واقعی خودش را پیدا نکرد و بیشتر یک تحلیل احساسی است تا تحلیل عقلانی. از طرفی گروه فیلمساز نیز اولین اکران جدی و مهم‌اش را در میان منتقدان تجربه می‌کند، آن‌ها هم شاید زمان لازم را برای نقد شدن فیلمشان نداشته باشند. به نظر من مناسب‌تر این است که بعد از تماشای فیلم تنهاگفت‌و‌گویی صورت بگیرد که جهان سازندگان اثر و جهان درون اثر نسبت با هم سنجیده شود.
سطح کیفی سئوالاتی که در این روزها طرح شده چطور بوده است؟
انتظار من طبیعتا از اهالی رسانه بیشتر است، آن سطح کیفی از سوالاتی را که انتظار داریم پرسیده شود هنوز اتفاق نیفتاده است. در واقع تحلیل جدی از یک اثر در سئوالات کمتر دیده می‌شود. من بخاطر نمی‌آورم در این چند روز به شکل پرسش تحلیلی درمورد بازی یک بازیگر خوانده باشم یا تحلیل جدی درباره فیلمنامه دیده باشم. عملا پرسش‌هایی که ما را به مقام دریافت بالاتری هم رهنمون کند وجود ندارد و بیشتر متوجه شرح ما وقع است. بنابر این یک ذره باید تمرین کنیم، هنوز باید بیشتر یاد بگیریم وبیشتر ما خیلی مسلط به تحلیل‌های سینما نیستیم، کاش بودیم. به نظر من دلیل دیگری هم برای افت کیفی جلسات پرسش و پاسخ وجود دارد و آن این است که بسیاری از نویسندگان و منتقدان سالیان سال کشورمان خیلی کم در جلسات حضور دارند و به نسبت جوان‌تر‌ها حضور کمرنگ تری دارند.
به نظر شما فیلم‌های این دوره از جشنواره فیلم فجر سطح کیفی قابل قبولی دارند؟
شاید در طول این سال‌ها 20 جشنواره فجر را پشت سر گذاشته‌ام. در برخی از دوره‌های جشنواره نقشی داشته‌ام ودر برخی دوره‌ها تماشاچی بودم. به هر حال این جشنواره بر حسب فیلم‌های شرکت کننده در آن چیزی جز قاعده همه این سال‌ها نیست. برای قضاوت در مورد سطح کیفی جشنواره در این روزهای ابتدایی سخت است. به نظر من سینمای ایران در حال پوست‌اندازی است. از یک فضاهایی گذشته و فاصله می‌گیرد. حالا برخی از این فیلم‌ها فاصله بیشتری دارند و رشد بهتری داشتند و برخی دیگر سرعتشان کمتر است.
آقای شهیدی‌فر بسیاری از مخاطبان تلویزیون هنوز هم سراغ برنامه‌هایی چون «مردم ایران سلام»، «پارک ملت» را می‌گیرند که شیوه متفاوتی در برنامه سازی در جانب شما بود. آیا قصد ندارید با یک برنامه جدید به تلویزیون برگردید؟
من هیچگاه جدا از تلویزیون نبودم و کاری غیر از حضور در تلویزیون و رادیو ندارم، اما اگر منظورتان این شکل از برنامه‌سازی است، همه چیز بستگی به زمان دارد. وقتی برنامه‌ای را بر حسب سلیقه مخاطب، نیاز‌های او طراحی می‌کنید. برنامه موفقی روانه آنتن تلویزیون می‌شود. اینکه در تلویزیون و سینما بازسازی یک اثر موفق قدیمی ضرورت داشته و گاهی اوقات نبوده بستگی به این دارد که شرایط را درست تشخیص بدهیم. من فعلا ذهنیت اینچنینی برای ادامه یا بازسازی «پارک ملت» ندارم. «پارک ملت»ی که بعد خواهد آمد اختصاصات خاص خودش را دارد و بستگی به زمان، مکان و تفاوت سلایق، توانایی تلویزیون و تیم سازنده خواهد داشت.
58247
نظر شما