رئیس‌جمهوری ایالات متحده باراک اوباما روز بحرانی را پشت سر می‌گذارد . روزی که از نخستین ساعات آغاز آن فکر سخنرانی در خصوص افغانستان ذهن رئیس‌جمهوری را اشغال کرد و در نهایت هم بی‌شک اوباما با این نگرانی به خواب خواهد رفت که آیا منظور خود را رسانده یا خیر .
باراک ساعت هشت شب به وقت وطنش از تلویزیون ایالات متحده با هموطنانش سخن خواهد گفت . البته او خود به خوبی می‌داند که میلیون‌ها نفر در سرتاسر دنیا از واشنگتن، از لندن تا اسلام‌آباد سخنان او را خواهند شنید . باراک باید واژگان خود را به گونه‌ای انتخاب کند که توانایی اقناع همگان را داشته‌باشد. این سخنان باید در نهایت اروپایی‌ها و امریکایی‌هایی را راضی کند که منتظر ضرب الاجل زمانی خاصی هستند برای خروج از افغانستان . همزمان دل افغان‌هایی هم که از واشنگتن انتظار دارند تا آخرین لحظه خود را به تامین امنیت در کشورشان متعهد کند باید در همین سخنرانی به دست آید . همزمان رهبران القاعده و طالبان هم به این سخنرانی گوش می‌دهند تا استراتژی خود را برای مقابله با ترفندهای ایالات متحده تدوین کنند. ملا عمر رهبر طالبان پاکستان اما پیشدستی کرده و یک روز پیش از سخنرانی باراک اوباما پیامی مفصل به کاخ سفید مخابره کرده است . ملاعمر با زیرکی تمام هر‌آنچه را که احتمالا قرار است اوباما در خصوص آن صحبت کند، به زبان آورده‌است .
ملاعمر از جنگجوهای خود خواسته است که به آنچه که او جهاد می‌داند تا زمان بیرون رفتن نیروهای بیگانه از افغانستان ادامه دهند. ملاعمر حتی پا را از این هم فراتر نهاده و اعلام می‌کند که دشمن باید شکست‌خورده و بی‌اندک اعتباری از افغانستان بیرون رانده شود . پیام ده صفحه‌ای ملاعمر از طریق ایمیل در اختیار خبرنگاران قرار گرفت و همزمان به دو زبان محلی رایج در افغانستان هم منتشر شد . ملاعمر صبح عید قربان را به عنوان روز انتشار آخرین پیام خود برگزید . ملاعمر با اشاره به تجربه اتحاد جماهیر شوروی سابق و بریتانیا در حمله به افغانستان تاکید می‌کند که جهادیون باید وطن پرستی خود را به رخ بیگانگان بکشند . ملاعمر پیش از این هرگونه ارتباط با القاعده را تکذیب کرده بود اما شیوه انتشار این بیانیه کاملا با راهکارهای القاعده تطابق داشت .
ملاعمر در شرایطی که حامد کرزای از طالبان می‌خواهد از در دوستی با دولت مرکزی وارد شوند بار دیگر از مجاهدین خواست تا هرگونه ارتباط خود را با دولت قطع کنند. اوباما بی‌شک در سخنرانی‌اش از افغان‌ها می‌خواهد که پشت سر استراتژی مشترک ایالات متحده و افغانستان بایستند . باراک چاره ای ندارد جز آنکه جنجال‌های انتخاباتی در افغانستان و پیروزی شک‌برانگیز حامد کرزای را زیر سبیلی رد کند . در این میانه باراک اوباما باید ارتباط گیری با میانه‌روهای طالبان را آغاز کند. حرکتی که می‌تواند در جبهه طالبان شکاف ایجاد کرده و باعث فاصله‌گیری طیف میانه‌رو طالبان از القاعده شود . از چندی پیش عربستان سعودی میانجی‌گری میان طالبان و دولت حامد کرزای را آغاز کرد اما این واسطه‌گری در حال حاضر به حالت اغما در آمده است . پاسخ ملاعمر اما برنده بود: آنها که کشور ما را اشغال کرده‌اند و مردمان ما را گروگان گرفته‌اند می‌خواهند از مذاکره هم مانند روند انتخابات به نفع خود استفاده کنند تا به منافع استعمارگرانه خود برسند . اشغالگران به دنبال استفاده از مذاکره به عنوان ابزاری برای به استقلال رسیدن ما نیستند .
افزایش تعداد نیروهای سربازان امریکایی در افغانستان علت اصلی سخنرانی باراک اوباما است. ملاعمر این هدف را هم زیر سوال برده و در این خصوص گفت: دشمن از شما می‌خواهد که اسلحه خود را بر شانه‌ها گذاشته و هموطن خود را بکشید. اما شما باید از شیطان فاصله بگیرید .
در شرایطی که احتمالا اوباما از سربازان خود می‌خواهد که مانع از کشته شدن شهروندان غیر نظامی شوند ، رهبر طالبان دست او را خوانده و از جنگجوهای خود خواست که در میانه مقابله با دشمن هموطنان غیرنظامی خود را به کشتن ندهند که اسلام با این قبیل قتل‌ها مخالف است . بر اساس آمارهای سازمان ملل بیش از هزار شهروند افغان در نیمه نخست سال 2009 جان خود را از دست داده‌اند . هفتاد درصد این افراد به واسطه حملات انتحاری طالبان کشته شده‌اند .
ملاعمر در باب نگرانی همسایگان افغانستان از بازگشت مجدد طالبان به قدرت به همگی آنها اطمینان داد که طالبان امنیت آنها را تامین خواهد کرد . ملاعمر در جامه رهبری که گویا در سازمان ملل در حال سخنرانی است در این خصوص گفت: امارات اسلامی افغانستان قصد برقراری رابطه‌ای سازنده با کشورهای همسایه دارد . رابطه ای بر مبنای احترام متقابل و کمک به توسعه اقتصادی دو طرف .
ملاعمر با رد سخنان اوباما که جنگ افغانستان را یک ضرورت خوانده بود در این خصوص افزود: اسلحه در دست استعمارگران است . دشمنانی که می‌خواهند خاک به چشمان هموطنان ما بپاشند .
اوباما باید در سخنرانی امشب خود مراقب باشد که تمامی تلاش‌های ملاعمر برای محبوب جلوه دادن خود را خنثی کند . بی‌شک این سخنرانی از چالشی‌ترین سخنرانی‌های اوباما ظرف ده ماه گذشته خواهد بود .
گلوب اند میل، اول دسامبر / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما