دومین سالروز درگذشت وطن شناس برجسته

با رسیدن هیجدهم اسفند دو سال از مرگ مرحوم ایرج افشار ایرانشناس برجسته گذشت. در 12 بهمن امسال یک ایرانشناس برجسته دیگر که بخصوص مدیری نیرومند و فعال و فهیم در این حوزه بود، مرحوم دکتر حسن حبیبی هم درگذشت. اکنون ایرانشناسی، دو تن از چهره‌های بزرگ خود را از دست داده و چشم به راه آن است تا پژوهشگران و محققان جوان و میان سال، با استواری به کار ایرانشناسی یا به قول افشار، وطن شناسی بپردازند و این راه را ادامه دهند.
در دومین سالروز درگذشت مرحوم افشار دو مراسم در کتابخانه ملک به یاد بود مرحوم افشار برگزار شد. یکی با همت نامه بهارستان تحت عنوان کاغذ ابری در نسخه های خطی و متون ایرانی، و دیگری با همت کتابخانه ملک و میراث مکتوب. بنده توفیق شرکت در نشست اول را نداشتم، گرچه با ملاحظه برنامه آن اطمینان دارم و داشتم که یک بحث بسیار جدی و تخصصی طرح شده است. در آن مراسم عزیزانی چون جناب سمسار، پیروزرام، سرکار خانم بحرالعلومی، رویا بهادری، نرگس پدرام و یوشیفوسا سه کی قرار بوده سخنرانی کنند.
در نشست دوم، بحث در باره اهمیت سفرنامه ها در باره ایرانشناسی بود. سخنرانان عبارت بودند از آقایان: سید علی آل داود، محمدعلی موحد، استاد باستانی پاریزی، سه کی، شواربی و بنده فقیر.
در این مراسم، چهره‌های فرهیخته‌ای که بسیاری از آنان شناخته شده بودند و در حوزه نشر متون و پژوهشهای ایرانشناسی فعالند حضور داشتند. باید به نامه بهارستان و میراث مکتوب و کتابخانه ملک برای برگزاری این مراسم آفرین گفت.
استاد باستانی طبق معمول، موضوعی را که به کرمان ربط داشت، اما واقعا به جا و زیبا بود مطرح کرد. شمعک کوهی، نامی است که شیرازیان به گیاهی می دهند که به مثابه شمع از آن استفاده می شود. جایگاه این گیاه در تجارت کرمان و از آنجا در اسناد کرمان در میان اسناد حاج امین الضرب و تلاش مرحوم مهدوی و افشار برای انتشار آن کتاب با کمک دو جوان پژوهشگر موضوع این سخنرانی بود. عنوان سخنرانی ایشان شمعک کوهی بر مزار ایرج افشار بود.
آقای سه کی ژاپنی هم که سالهاست روی مرقعات کار می کند، خاطراتش را با افشار گفت و به بزرگی از مرحوم افشار یاد کرد. آقای آل داود در باره کتاب گلگشت مرحوم افشار که مجموعه ای از سفرنامه های اوست و سرشار از نکات تازه در باره کتیبه های موجود در ایران و بسیاری از گفتنی ها دیگر مطالبی گفتند. آقای موحد هم در باره ابن بطوطه سخن گفت و بنده هم در باره اهمیت سفرنامه های ایرانی در شناخت منطقه حائل عربستان و راه جبل نکاتی را گفتم. جناب شورابی جوان هم در باره سفرهای اروپاییان به ایران که منجر به مطالعه کتیبه های کهن ایرانی شده سخن گفتند.
این رسم که بتوان برای سالیان، به نام این مرد بزرگ، نشست‌های علمی برگزار کرد و پژوهشگران حوزه ایرانشناسی را گرد هم جمع کرد و موضوعی مربوط را به بحث گذاشت بسیار عالی است. ای کاش فرصتی بود تا شماری از افراد حاضر که با مرحوم افشار آشنا بودند، فرصت داشتند هر کدام دو تا پنج دقیقه خاطرات خویش را از مرحوم افشار بیان کنند.
جناب آقای حداد عادل ریاست فرهنگستان زبان و ادب پارسی که در تشییع مرحوم افشار بود و در نخستین فاتحه مرحوم افشار در دانشگاه تهران شرکت کرد، به این مراسم هم آمد و و تا پایان آن نشست.