محسن حدادی - آمار دقیقی از تعداد ناشران دارای مجوز فعالیت نشر در کشور وجود ندارد و اعداد و ارقام همواره بر اساس اعلام مدیران ارشاد بر اساس «حدود» یا «بالغ بر» اعلام می شود. آخرین اظهار نظر نیز به معاون سابق وزیر ارشاد اختصاص دارد که عبارت «بیش از 11هزار» را برای ناشران کشور به کار برده است؛ این در حالی است که هر ساله به طور میانگین 2هزار و پانصد ناشر در نمایشگاه کتاب حاضر می شوند.
به عبارتی تنها یک چهارم از ناشران توانسته اند امتیاز لازم برای حضور در نمایشگاه را کسب کنند؛ امسال شرط حضور در نمایشگاه کتاب، داشتن 30 عنوان کتاب در بین سال های 89 تا 91 اعلام شده است؛ یعنی هر ناشر در هر سال 10 عنوان کتاب، منتشر یا تجدید چاپ کرده باشد و برگه اعلام وصول آن را ارائه دهد.
از سوی دیگر ناشرانی که علاقمند حضور در نمایشگاه هستند و تعداد آثار اعلام وصول گرفته و یا منتشرشده شان کمتر از عدد مذکور باشد می توانند به صورت مشترک با دیگر ناشران، صاحب غرفه شوند؛ اتفاقی که هر ساله در نمایشگاه کتاب رخ می دهد و ناشرانی به صورت اشتراکی، غرفه اجاره می کنند.
بر این اساس و با توجه به شرط دیگر حضور ناشران در نمایشگاه کتاب - اعتبار مجوز ناشر تا اردیبهشت 92 - به نظر می رسد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بویژه معاونت فرهنگی باید در لیست ناشران خود و آمار اعلامی، خانه تکانی و یا «انبارگردانی» کند تا هم آمار ناشران حرفه ای و فعال کشور از ناشران دکوری تمیز داده شود و هم چرخه سنگین و نفس گیر نشر آنهم در شرایط فعلی روی دوش 11 هزار ناشر ثبت نشود.
رتبه بندی ناشران بر اساس میزان فعالیت، میزان فروش، میزان مقبولیت و اعتبار (جوایز ادبی، کد شدن بین اهل فرهنگ و مطالعه، جریان ساز در حوزه های تخصصی و ...) شاید بخشی از این مشکل را رفع کند اگر البته مدیران فرهنگی، بازی با اعداد و اعلام ارقام بالا را جزئی از سوابق و خدمات خود ندانند و در جلسات با مدیران ارشد و یا نشست با خبرنگاران، اعداد بزرگتر را نشان موفقیت و لیاقت مدیریتی ندانند چرا که برای یک کشور فرهنگی زیاد جالب نیست با وجود 11 هزار ناشر تنها 2.500 ناشر در بزرگترین نمایشگاه سالانه و بین المللی کتاب، شرکت کند.
همچنین عدد مربوط به ناشران تخصصی و عمومی نیز در نوع خود قابل تامل است بویژه آنکه ناشر عمومی در کشور ما از کتاب کمک درسی گرفته تا قرآن و مفاتیح و رمان و فال قهوه و آموزش مسائل زناشویی و شعر و روانشناسی و آشپزی و ...می تواند منتشر کند! بر اساس گزارش فارس، 1550 ناشر عمومی، 587 ناشر دانشگاهی، 185 ناشر کودک و نوجوان و 153 ناشر آموزشی برای حضور در دور بیست و ششم نمایشگاه کتاب ثبت نام کرده‌اند. یکبار دیگر آمار را مرور کنید، تعداد ناشران کودک و کمک آموزشی تقریبا با هم برابر است و هر دو حوزه هم در فضای فرهنگی کشور تکلیف روشنی دارند؛ اولی که تقریبا جز ترجمه و تکرار چیزی برای عرضه به کودک و نوجوان ایرانی ندارد و دومی هم که بیشتر یک دکان کاغذی است!
6060
نظر شما