چرا اسرائیل از ترکیه عذر خواهی کرد؟

فوزی اسمر:
در پشت تمامی اقدامات سیاسی و دیپلماتیک ، منافعی وجود دارد که یا اقتصادی است و یا سیاسی ویا استراتژیک است و یا اجتماعی ویا حتى هرگونه منافع دیگر. عذرخواهی ناگهانی نتنیاهو ، نخست وزیر رژیم صهیونیستی از رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه ( روز جمعه 2013/ 3/23) پرسشهای بسیاری را درباره علت پشت پرده این اقدام مطرح نموده است.
سه سال می گذرد و نتنیاهو از تقدیم معذرت به ترکیه بابت اقدام نیروی دریائی اسرائیل علیه کشتی مرمره ترکیه خودداری می کند . کشتی مرمره بخشی از ناوگان ازادی بود که سعی داشت محاصره غزه را درهم بشکند. نمی توان گفت که این عذرخواهی بنا بدرخواست امریکا صورت گرفته است که البته اگر چنین باشد چرا رژیم صهیونیستی طی این مدت در برابر نخستین کوششهای واشنگتن برای برطرف کردن اختلافها میان تل آویو انکارا، گردن ننهاد.
اکنون روشن گردید که این عذرخواهی و همچنانکه در رسانه های مختلف عنوان گردید ، تمامی درخواستهای ترکیه برای پایان دادن به این بحران را در بر نمی گیرد و از سخنان مقامات رژیم صهیونیستی اطلاع یافتیم که مابقی درخواستهای ترکیه درآینده اجرا خواهد گردید.
نخستین موضوع قابل توجه در این زمینه آنست که از هیچ کشور عرب درخواست نگردید در روند پاکسازی اختلافها مشارکت نمایند بخصوص که مسئله فلسطین علت اصلی این اختلاف بود ، چون اختلاف میان ترکیه و رژیم صهیونیستی در جریان اجلاس بین المللی دافوس ( 2009/1/5) به اوج خود رسید . این اجلاس بدنبال جنگ غزه (2009) برگزار گردید وعمرو موسى بنمایندگی از سوی اتحادیه عرب در آن شرکت نمود ، شیمون پرز از سوی اسرائیل و رجب طیب اردوغان بنمایندگی از ترکیه شرکت داشتند. درگیری لفظی میان پرز و اردوغان در جریان اجلاس صورت گرفت و نخست وزیر ترکیه درحالیکه خشمگین محل اجلاس را ترک می کرد گفت : شما (اسرائیلی ها ) می دانید چگونه کودکان را بقتل برسانید . اردوغان جلسه را ترک کرد اما عمرو موسى همچنان در آنجا ماند . هنگامیکه اردوغان به کشورش بازگشت مراسم استقبال قهرمانان از وی بعمل آمد .
پس از این رویداد ، ماجرای کشته شدن غیر نظامیان ترک در کشتی مرمره اتفاق افتاد و معاون وزیر خارجه رژیم صهیونیستی رفتار توهین آمیزی با سفیر ترکیه داشت و وی را بر یک صندلی پائین تر از خود نشانید و خود بر یک صندلی بالاتر نشست بگونه ای که سفیر برای سخن گفتن ناچار بود همواره سر خود را بالا ببرد. وناگهان تمامی این توهینها با یک تماس تلفنی پایان یافت. بنظر می رسد که نتنیاهو تصمیم گرفت بدون مشورت با هم پیمانان خود در دولت تل آویو، این عذرخواهی را انجام دهد و در نتیجه افیگدور لیبرمن وزیر خارجه سابق رژیم صهیونیستی و رئیس حزب " اسرائیل خانه ما " مقاله ای در انتقاد از اقدام نتنیاهو در ارائه عذرخواهی اسرائیل منتشر ساخت ( یدیوت احرونوت 2013/3/25)
لیبرمن در این مقاله نوشت: اقدام اسرائیل در عذرخواهی رسمی از ترکیه یک اقدام اشتباه بشمار می آید اگرچه ممکن است نتایج مثبتی سیاسی فوری را برای اسرائیل در پی داشته باشد ، اما در عین حال احساسات مردم اسرائیل را نادیده گرفته است ... هنگامیکه این سخنان را می گویم نخستین چیزی که بنظرم می رسد حضور تفنگداران دریائی اسرائیل در حمله به کشتی مرمره ترکیه است.
هنگامیکه روابط میان دو طرف نابسامان گردید ، بیشتر رسانه های رژیم صهیونیستی ادعا کردند که این نابسامانی بعلت اندیشه های ایدئولوژیک رهبری کنونی ترکیه بریاست رجب طیب اردوغان و وزیر خارجه وی احمد داود اوغلو می باشد. و اینچنین اختلافهایی با یک تماس تلفنی برطرف نمی گردد .
بدین علت بسیاری از ناظران وجود فشارهای آمریکا برای برقراری این آشتی را رد کردند و ترجیح دادند علل دیگری در میان باشد. از جمله موضعگیری ترکیه درباره نبرد سوریه که خود نمونه ای از طایفه گرایی بشمار می آید ونه ایدئولوژیک وطایفه گرایی که تاکنون نقش برجسته ای در این جنگ نبرد داشته است.
البته بنظر می رسد که علل اقتصادی نیز در میان باشد از جمله اینکه در سال 2009 اعلام گردید منابع گاز طبیعی فراوانی در برابر سواحل جنوبی لبنان کشف گردیده است. کشف این منابع گاز طبیعی ، تمامی کشورهای حوزه مدیترانه را با حالتی از انتظار و تنش روبرو نمود چون کشف این منابع گاز طبیعی از جنبه اقتصادی از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد بخصوص در دو منطقه " تمار " و" لیفتیان " که اسرائیل با سرعت برای آنها نامهای عبری برگزید. ارزش گاز طبیعی موجود در این حوزه بالغ بر 200 ملیار دلار و شاید بیشتر می باشد.
ومقدار گاز در این دو حوزه به 1480 ملیار متر مکعب می رسد اما مشکلی که کشورهای این منطقه با آن روبرو هستند هزینه های راه اندازی این دو حوزه گازی است چون هزینه حفر یک چاه به بیش از 100 ملیون دلار می رسد.
کشف این حوزه گاز طبیعی کشمکش و تنش نظامی در منطقه بخصوص میان رژیم صهیونیستی و مقاومت لبنان را بالا برد و نیروهای مقاومت چند ماه پیش یک هواپیمای شناسائی را به منطقه اعزام کردند و اقدام به عکسبرداری از تأسیسات گازی در دریا و خشکی نمود که پس از آن بوسیله هواپیماهای اسرائیلی سرنگون گردید.
مسائل امنیتی ممکن است انگیزه اصلی آشتی ناگهانی باشد و بدین علت است که کشورهای عربی موضع بیطرفانه در برابر چنین مسائلی اتخاذ می کنند ، حتى کشورهای هم پیمان ایالات متحده و دوست ترکیه که دارای روابط دیپلماتیکه با رژیم صهیونیستی نیز می باشند . البته انگیزه اقتصادی نیازمند پشتیبانی امریکاست ، چون بازاریابی این گاز در سطح جهانی نیازمند لوله کشی دور از سرزمینهای عربی است یعنی سرزمینهایی که ترکیه در اختیار دارد و امریکا از آنها حمایت می کند . و اینچنین مشخص می گردد کشف گاز در این منطقه نه تنها تنش را در منطقه افزایش داده است بلکه اوضاع سیاسی را نیز دگرگون کرده است.
ترجمه: محمدماجد نجار
منبع: خبرآنلاین عربی
49261