چرا یورو به این روز افتاد / قربانی بعدی کدام کشور است؟

 زهرا خدایی:  صندوق بین‌المللی پول بالاخره خبر از اعطای بخش اول وام 10 میلیارد یورویی به قبرس درچهارچوب بستۀ نجات این کشور خبر داد.

به گزارش خبرآنلاین به نقل از پایگاه اینترنتی ژورنال دونت، وام‌دهندگان به قبرس(اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول و بانک مرکزی اروپا) با مقامات این کشور توافق کرده بودند که در مقابل اجرای برنامه‌های ریاضتی، می‌توانند این وام را اعطاء کنند. قبرس که در ماه مارس در آستانۀ ورشکستگی کامل قرار داشت، با ورشکسته اعلام کردن دومین بانک کشور و همچنین مالیات 40 تا 60 درصدی بر حساب‌های بیش از 100 هزار یورو، توانست رضایت وام‌دهندگان را بدست آورد.
اما پرسش اینجاست که چه بر سر یورو آمد؟ دومینوی سقوط بانکهای اروپایی قرار است تا چه زمانی ادامه داشته باشد؟ در ابتدا گفته می‌شد مشکل فقط بدهی‌های یونان است، سپس بازارهای اروپا نشان دادند که پرتغال، ایرلند، ایتالیا و اسپانیا نیز در وضعیت حادی قرار دارند و امروز قرعه به نام قبرس افتاده است و جالب است بدانید که نیکوزیا نیز آخرین مقصد سقوط یورو نیست. گفته می‌شود قربانی بعدی یورو، اسلوونی است و تداوم این دومینوی تلخ حاکی از آنست که یورو محکوم به شکست است.
به گزارش خبرآنلاین، مجلۀ آمریکایی آتلانتیک در مقاله‌ای به قلم متیو اوبرین دربارۀ بحران یورو می‌نویسد: بحران یورو وارد چهارمین سال خود شده و همچنان وضعیت نگران‌کننده‌ای دارد. منطقه یورو نه تنها دیگر اتحاد مالی و بانکی لازم برای وحدت پولی را ندارد بلکه توانایی فائق آمدن بر بحران را نیز ندارد. معضلات و اشکالات دائمی یورو همچنان تعداد بیشتری از کشورها را قربانی می‌کند. قبرس، قربانی جدید یورو به تازگی مجبور به پذیرش بستۀ نجات اروپا و صندوق بین‌المللی پول شد. بانکهای این کشور به دلیل بالابودن اعتبارهایشان قادر به نجات یافتن نبودند.
پیش‌بینی می‌شود اسلوونی قربانی بعدی یورو باشد که دریافت کنندۀ بستۀ نجات مالی خواهد بود. بسیاری از بانکهای این کشور قادر به اجرای تعهداتشان نیستند و همچنان تعهدات بانکی این کشور انباشت می‌شود.
بانکها غالباً با خطرات و ریسک‌های زیادی روبرو هستند، در واقع این ماهیت بانکهاست، اما همین خطرات- در صورتی که کشور مورد نظر بانک مرکزی(برای تزریق مجدد سرمایه) نداشته باشد- می‌تواند کشور را به ورشکستگی کامل برساند، مسئله‌ای که در مورد همۀ کشورهای منطقۀ یورو مصداق داشته و دارد. از این رو در یک حرکت مارپیچ‌، بدهی‌های بانکی، بدهی‌های دولتی کشورها را به مرز انفجار می‌رساند و آنها را مجبور می‌کند که به نجات‌شان بیایند؛ بانک‌هایی که به سهم خود وضعیت بانک‌های دارندۀ اعتبارهای دولتی را نیز دچار مشکل می‌کنند. اما این تنها معضل یورو نیست. یورو نقص‌های دیگر هم دارد که می‌تواند به اختصار به آنها اشاره کرد:
*نقص در سیستم پولی
منطقه یورو، آنچنانکه اقتصاددادنان آن را منطقۀ پولی یکسان و مطلوبی می‌دانند، به واقع اینگونه نیست. بانک مرکزی اروپا تنها یک سیاست برای 17 کشور عضو منطقۀ یورو دارد؛ کشورهایی که هر یک شرایط اقتصادی و مالی ویژه و منحصر به خود را دارند. از همین روست که حقوق و دستمزدها در کشورهای جنوب کاهش می‌یابد اما در کشورهای شمال افزایش پیدا می‌کند و بانک مرکزی اروپا ترجیح می‌دهد با کمترین خطر تورم در کشورهای شمال، جنوبی‌های اروپا درگیر بحران اقتصادی باشد.
*سطح اندک تبادلات تجاری خارج از منطقه یورو
اگر آلمان را در نظر نگیریم، کمی بیش از نصف تجارت خارجی کشورهای منطقه یورو با خودشان است. یعنی بخش مهمی از تجارت خارجی کشورها محدود به منطقه یورو است. جنوبی‌ها که روز به روز اوضاع‌شان بیشتر کساد می‌شود و شمالی‌ها نیز درگیر کاهش رشد اقتصادی هستند و با این اوصاف کشورهای منطقه یورو کمتر و کمتر محصولات یکدیگر را خریداری می‌کنند و از طرفی حجم تجارت خارج از مرزهای اروپا به اندازه‌ای نیست که بتواند کشورهای منطقه یورو را بحران نجات دهد و از این رو باید چشم به تقاضای آسیا و یا آمریکا بدوزند.
*سیستم در هم تنیده و پیچیدۀ مالی
به دلیل ارتباطات بالای مالی و اتصال بیش از اندازۀ بانکها به یکدیگر، مشکلات یک کشور در صورت در اختیار داشتن اعتبار یک بانک دیگر، به سرعت تسری می‌یابد و همه کشورها را گرفتار بحران می‌کند. متأثر از همین سیستم پیچیده و در هم تنیده بود که قبرس به این روز افتاد. در سال 2010 قبرس بخش قابل توجهی از بدهی‌های یونان را خریداری کرده بود، آنهم در حالیکه سال گذشته بخش قابل توجهی از بدهی‌های یونان برای نجات این کشور بخشیده شد. از این رو کشورهایی که بدهی یونان را خریداری کرده بودند، دچار خسارت هنگفتی شدند. خرید بدهی‌های ایتالیا از سوی فرانسه و اعتبارهای بانکی این کشور می‌تواند سرنوشت مشابهی را برای فرانسه و دولت این کشور رقم بزند.
واقعیت اینست در صورتی که کشورهای شمال اروپا چاره‌ای برای برقراری توازن و جبران تبعات منفی بحران بر کشورهای جنوب اروپا نیابند، باید گفت یورو محکوم به شکست است. 
3952