اظهارات 3منتقد درباره «حاء. سین. نون»/احتیاط و توهم زبانی در کار دیده می‌شود

جلسه نقد و بررسی رمان «حاء. سین. نون» اثر سیدعلی شجاعی، با حضور نویسنده، صادق کرمیار، محمدرضا گودرزی و قاسمعلی فراست در هفتاد و چهارمین نشست بلور قلم فرهنگسرای فردوس برگزار شد.

به گزارش خبرآنلاین، در این مراسم، صادق کرمیار، نویسنده و کارگردان با اشاره به نگارش رمان گفت: کاملا مشخص است که که نویسنده در پژوهش منابع تاریخی زحمت کشیده و دیالوگ‌ها مبتنی بر واقعیت است. جانشانی و سامان‌دهی گفت‌و‌گوها نشان از تسلط او بر منابع و روایت دارد. ‌البته به نظر من کار از دو جنبه قابل نقد است، اول این‌که نویسنده مقید شده به تاریخ و مستندات تاریخی بزرگترین آفت رمان‌نویسی است. و دوم این‌که نویسنده به دلیل همین احتیاط تاریخی از شخصیت‌پردازی به مقدار کافی بهره نبرده.


قاسمعلی فراست، نویسنده و دیگر منتقد حاضر در جلسه در بررسی خود از رمان گفت: «حاء. سین. نون» یک رمان تاریخی - مذهبی تمام و کامل است. پرداخت به دین و موضوعات آیینی همیشه سه دلیل داشته، یا کسب درآمد و یا نیاز مادی و سوم دغدغه و غیرت دینی. به نظر من وقتی شجاعی در این سن به این موضوع پرداخته، یعنی که از سر دغدغه و غیرت دینی بوده. هم‌چنین کار از دو جهت به شدت سخت می‌نماید، نوشتن رمانی که انتهایش برای مخاطب مشخص است کار راحتی نیست و همین‌که صلح امام حسن (ع) از موضوعات سخت و پیچیده تاریخی است.

وی افزود: فرم انتخاب شده امروزی و جذاب است و پژوهش‌های کار قابل اعتنا و توجه است. البته من در مورد زبان با این انتخاب و نوع موافق نیستم، به نظرم حذف بی‌قرینه افعال در بعضی موارد به روانی متن لطمه زده.


بر اساس این گزارش، محمدرضا گودرزی، مدرس، داستان‌نویس و منتقد ادبی نیز در ادامه بررسی کتاب گفت: به عقیده من و تعریف ادبی رمان، حوزه پرداخت تاریخی به امر مقدس را نمی‌توان در گونه رمان دسته‌بندی کرد. حتی رمان تاریخی هم بر اساس خلاءهای تاریخی، روایتی شخصی از قهرمانان را پیگیری می‌کند، اما در امر مقدس، مثل زندگی ائمه(ع) نویسنده نمی‌تواند امام را در کنشی جدید قرار دهد یا شخصی‌سازی نوعی تعریف کند، لذا بر این باورم که این جنس متون گونه تاریخی - مذهبی‌اند و نه رمان تاریخی. البته نویسنده در «حاء. سین. نون» از تمامی امکانات رمان مدرن بهره برده و تسلطش را به روایتی نو به نمایش گذاشته. بداعت شجاعی در روایت بیش از همه در راویان به چشم می‌خورد، او از راوی مرکب هم گذشته و در یک فصل گاهی تا شش منظر را برای مخاطب بازگو می‌کند.

وی اضافه کرد: در مورد زبان هم، نثری خاص، آهنگین و سلیس دارد. نویسنده فهمیده باید برای کار تاریخی توهم زبانی به مخاطب تلقین شود و از این امکان بهترین بهره را برده است. او هم‌چنین در بحث تأویل متن هم موفق بوده و استراتژی متن را به خوبی پیروی و منتقل کرده است. از دیگر نکات قابل توجه کتاب، ساختاردهی به تاریخ است. می‌دانیم که این روایت به این شکل در تاریخ نیست، کنار هم گذاشتن متون موجود به نفع فرم روایت از نقاط قوت کتاب به حساب می‌آید.

بنابراین گزارش، «حاء. سین. نون» دومین اثر داستانی بلند سید‌علی شجاعی با وجود انتشار همزمان با بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، به تازگی از سوی ناشر تجدید چاپ شده و به چاپ دوم رسیده است. شجاعی در این رمان به روایتی ویژه و بدیع از زندگی امام حسن مجتبی (ع) در فاصله سال‌های پس از شهادت حضرت علی (ع) تا شهادت امام حسن (ع) توجه نشان داده است و سعی کرده با خلق زاویه دید تازه، به بیان جدیدی از زندگی این امام معصوم دست پیدا کند.

نویسنده، این رمان160 صفحه‌ای را در 16 فصل نوشته است که عناوین هر فصل از آن به ترتیب از حروف سازنده عبارت «حسن منی و انا من حسن.» شروع می‌شود. نکته قابل توجه در نگارش این رمان، نگاه نویسنده به بهره‌مندی از حوادث و رویدادهای تاریخی برای ساخت روایت خود است. شجاعی در این رمان که برای نگارش آن 55 منبع را مورد مطالعه قرار داده، نشان داده است که صلح امام دوم شیعیان با معاویه از دو منظر نمایانگر پیروزی امام حسن (ع) و شکست معاویه بوده است.

 

فصلی از رمان را اینجـــــــا مطالعه فرمایید.

 

6060

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 301239

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 1 =