ارسالی خوانندگان/ نگاهی به معضلات دانشگاه های علوم پزشکی

برادر گرامی جناب آقای دکتر  سید حسن قاضی زاده هاشمی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
با سلام و عرض احترام و تبریک
قطعا مشکلات مربوط به واحدهای زیر مجموعه این وزارتخانه در امر بهداشت و درمان مردم که در چند سال گذشته وضعیت بغرنجی را برای مردم پدید آورده است نیازمند اقدامات بسیار و عنایات ویژه است .همچنین با توجه به این مهم که این وزارتخانه علاوه برمسئولیت های ذکر شده اصلی متولی تحصیلات دانشگاهی و آموزش و پژوهش و تربیت نیروهای تخصصی نیز می باشد، مشکلات مهم و عدیده ای نیز در این بخش وجود دارد که متاسفانه کمتر مورد توجه واقع شده است. البته تلاش برای رفع این مشکلات می تواند تاثیرمستقیمی نیز بر روی معضلات حیطه بهداشت و درمان داشته باشد. بنده با توجه به سابقه
خدمت در این مجموعه به طور خلاصه به سه موردی که فکر می کنم نیازمند تصمیم گیری جدی است بشرح زیر بیان میدارم:
1.     با توجه به شغل خطیر و ارزشمند جامعه علمی پزشکی اعم از پزشکان،داروسازان،دندانپزشکان، پیراپزشکان، پرستاران، متخصصان علوم پایه پزشکی ودیگر متخصصان وابسته در هنگام فارع التحصیلی با قرائت قسم نامه پزشکی متعهد به
رعایت مفاد آن می شوند. متاسفانه در ظرف سال های گذشته این قسم نامه در بسیاری از موارد نادیده گرفته شده است و جامعه پزشکی از سوی عموم مردم در مظان اتهام به عدم رعایت تقوا و تعهد حرفه ای ، عدم مسئولیت پذیری و بی توجهی به سلامت بیماران معرفی شده اند. به گونه ای که در معرض قضاوت وجدان عمومی مردم هدف این گروه بیشترکسب درآمد بوده است .قطعا زدودن این انگاره از اذهان عمومی نیازمند باز تعریف جایگاه والای پزشک و دیگر متخصصان این حیطه است و همت جمعی و تلاش مضاعف همه را طلب می کند.
2.     شاید اصلی ترین مشکل دانشگاه های علوم پزشکی که نقش بسزایی نیز در حیطه های خدمات درمانی نیز دارد بحث نحوه  استخدام اعضای هیئت علمی به صورت های مختلف اعم از تمام  وقت، تمام وقت جغرافیایی و نیمه وقت و غیره است. متاسفانه اشکال مختلفاستخدام علیرغم تصویب قوانین مختلف برای اجرای رویه واحد و ضرورت اجرای آن دربسیاری از مواردنادیده گرفته شده به گونه ای که سبب دوگانگی اعضای هیئت علمیشده و باعث می شود در موارد متعدد دانشگاه و منافع ملی کشور و مردم مورد سوئ استفاده قرار بگیرد. به عنوان مثال بعضا   اعضای هیئت علمی غیرتمام وقت ( و بعضاتمام وقت ) از حضور در دانشگاه  برای بهره برداری از امکانات دولتی در جهت منافعشخصی خارج از دانشگاه استفاده می نمایند. لذا همانگونه که متخصصان علم اقتصاد نشان داده اند که چند نرخی بودن قیمت ارز زمینه بروز رانت خواری و فساد را مستعد می
کند، در این زمینه نیز چندین نوع استخدام در دانشگاه های علوم پزشکی همانطور که بوضوح دیده می شود چنین فساد و رانتی را ایجاد کرده است. لذا لازم است که  این موضوع هرچه سریعتر مورد رسیدگی قرار گیرد. با توجه به اینکه قانون منع اعضای هیئتعلمی از کار در بخش خصوصی عملی نشده است، شاید بهتر باشد تا استخدام به صورت تمام وقت  جغرافیایی مورد باز نگری قرار گرفته تا امکان فعالیت برای تمامی اعضای هیئت علمی نیز فراهم شود.
3.     یکی از مواردی که نیازمند توجه خاص است بحث مربوط به ریاست دانشگاه های علوم پزشکی و تلفیق آن با مدیریت خدمات درمانی و بهداشتی در استان ها است. قطعااداره کردن همزمان دانشگاه و آموزش و پژوهش و همچنین معضلات بهداشت و درمان نیازمندتوان بالایی است. با توجه به این مسئله معمولا آنچه که در این مجموعه وسیع مدیریتی مورد کم توجهی قرار می گیرد، دانشگاه است به گونه ای که بخش اولویت دار (درمان و بهداشت) قسمت اعظم وقت مدیریت دانشگاه و به تبع آن بودجه دانشگاه را به خوداختصاص داده و عملا آموزش و پژوهش دانشگاه، آن گونه که باید مورد توجه واقع نمی شوند و درنتیجه کیفیت فارغ التحصیلان به مرور زمان کاهش پیدا می کند. لذا شاید بهترباشد که ریاست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هر استان یک نفر قائم مقام دردانشگاه معرفی کرده تا این مجموعه در یک اشل محدودتر، و با استقلال بیشتر و بامدیریت بهتری اداره شود و کمتر تحت الشعاع مسایل حیطه بهداشت و درمان قرار گیرد.

با تشکر

1717