حتی پرنده‌ها هم محدودیت سرعت در جاده‌ها را رعایت می‌کنند!

محمود حاج‌زمان: پرندگان نمی‌توانند تابلوهای راهنمای جاده‌ها را بخوانند، اما حتی آنها هم می‌دانند که برخی از جاده‌ها محدودیت سرعت بالاتری نسبت به سایر جاده‌ها دارند. آنها در جاده‌هایی که حداکثر سرعت مجاز آنها بالاتر است، پریدن از سطح جاده را با فاصله بیشتری نسبت به خودروهای نزدیک شونده آغاز می‌کنند؛ و این رعایت فاصله ربطی به سرعت خودروی عبوری ندارد.

مطالعه روی این موضوع توسط پیر لگاگنوکس از دانشگاه کبک، و سیمون دوکاتز از دانشگاه مک‌گیل کانادا، و از سال 2006 / 1385 آغاز شد. زمانی‌که این دو محقق هر دو در فرانسه با هم همکار بودند، شروع به مطالعه پرندگانی کردند که هنگام رانندگی از خانه به آزمایشگاه با آنها روبه‌رو می‌شدند.

آنها در تحقیقات خود دریافتند در نقاطی که محدودیت سرعت 50 کیلومتر در ساعت وجود دارد، پرندگانی که روی جاده نشسته‌اند عموما زمانی پریدن خود را انجام می‌دهند که خودروها حدود 15 متر با آنها فاصله دارند؛ در حالی‌که در جاده‌هایی با سقف سرعت 110 کیلومتر بر ساعت، آنها پریدن خود را از حدود 75 متری خودرو نزدیک شونده آغاز می‌کنند. آنها حتی زمانی‌که با خودرو عبوری سریع‌تری در جاده‌های کندرو، یا خودروی آهسته‌تری در جاده‌های تندرو مواجه هستند؛ باز هم از همین الگو پیروی می‌کنند.

پرندگان قانون‌مدار

لگاگنوکس می‌گوید: «نکته‌ای که واقعا جالب است این است که پرندگان به سرعت خودروها واکنش نشان نمی‌دهند، بلکه به سقف سرعت جاده واکنش نشان می‌دهند. مثل این است که آنها می‌توانند تابلوهای سرعت جاده‌ها را بخوانند؛ اگرچه واضح است که پرندگان قادر به انجام این کار نیستند.»

این محققان گمان می‌کنند که پرندگان با خودروها همانند شکارچیان رفتار می‌کنند. آنها فهمیده‌اند که در برخی از نقاط محل زندگی‌شان، این شکارچیان خطرناک‌تر از نقاط دیگر هستند.

این دو زیست‌شناس همچنین کشف کرده‌اند فاصله‌ای که پرندگان پرواز خود را آغاز می‌کنند، بر اساس فصول سال تغییر می‌کند. آنها در بهار به خودروها اجازه می‌دهند تا به آنها نزدیک‌تر شوند، ولی در پاییز با احتیاط بیشتری رفتار می‌کنند. لگاگنوکس و دوکاتز تصور می‌کنند این موضوع یا به خاطر این است که پرندگان در بهار مشغولیت بیشتری به خاطر تغذیه جوجه‌های خود دارند؛ و یا اینکه به این دلیل است که پرندگان نوجوان در آن زمان تازه مشغول یاد گرفتن درس‌های مربوط به جاده‌ها هستند و تجربه کمتری در مواجه با خودروها دارند.

کریستوفر لپزیک، پرنده‌شناس دانشگاه هاوایی می‌گوید: «پرندگان می‌توانند بین محیط‌زیست خود، مانند جنگل یا جاده، و میزان خطرناکی آن رابطه برقرار کنند.» از نظر وی، تحقیق انجام شده می‌تواند انگیزه‌ای برای انجام مطالعات بعدی در خصوص مقایسه پرندگان ساکن مناطق شهری و روستایی باشد؛ و چه بسا بتواند مشوق روش‌های خلاقانه‌تری باشد. وی می‌گوید: «از نظر من فقط خیلی جالب است. در حال حاضر، ما دانش کافی در خصوص این نوع کارها و تحقیقات نداریم.»

53275