قضاوت در مورد افکار و اندیشههای آیتالله منتظری باید منصفانه و به دور از غرضورزی صورت گیرد. در سنجش حق و باطل باید عملکرد و رفتار و مواضع انسانها در مجموعهای از مقتضیات زمانی از آغاز تا انتها مورد بررسی قرار گیرد. به ویژه اینکه افراد دارای عصمت نیستند و در طول زندگی خود دچار خطا میشوند.
چنین بررسی امکان تحلیل و سنجش را فراهم میکند به خصوص اینکه آقای منتظری از استوانههای نظام جمهوری اسلامی محسوب میشوند و در تقسیمبندی انقلاب اسلامی از سال 42 تا 57 و از سال 57 تاکنون، ایشان نقش بیبدیلی داشتند به ترتیبی که شاخصترین و با سابقهترین عنصر مبارزاتی در هر دوره بودند.
آقای منتظری پیش از سال 42 از چهرههای فاضل و شناخته شده عالم و نزدیکان آیتالله بروجردی بودند و در تثبیت موقعیت امام (ره) تلاش زیادی کردند به ترتیبی که در معرفی امام (ره) به عنوان یک شخصیت روحانی مؤثر بودند و با فوت آیتالله بروجردی تلاش زیادی کردند تا امام (ره) به عنوان مرجع تقلید مطرح شوند زیرا طبق قانون وقت، حکومت نمیتوانست با مراجع برخورد کند.
آقای منتظری در دوران تبعید امام (ره) از نزدیکترین یاران امام بودند و در این راستا نقش مؤثری ایفا کردند. به گونهای که در بین مراجع آن زمان ما هیچ یک از افراد مؤثر حوزه از جایگاه آیتالله منتظری نزد امام (ره) برخوردار نبودند چنان که در سالهای منتهی به انقلاب 57، نام آیتالله منتظری و آیتالله طالقانی به عنوان روحانیون مرتبط با امام (ره) مطرح بود که البته ارتباط آیتالله منتظری بسیار نزدیکتر و صمیمانهتر از آیتالله طالقانی بود.
پس از انقلاب ایشان به ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی منصوب میشود و نقش محوری را در تدوین قانون اساسی و تئوریزه کردن اصل ولایت فقیه ایفا میکند و حتی بسیاری از احکام در حوزه قضایی به وسیله ایشان صادر میشود بنابراین ایشان دارای جایگاه برجستهای نزد امام خمینی (ره) بودند.
فارغ از جایگاه والای ایشان در انقلاب اسلامی، آیتالله منتظری از شخصیت مستقل سیاسی و حوزوی برخوردار بود و نظرات ویژهای را در اداره کشور داشتند و این نگاه از تساهل و مدارای ایشان سرچشمه میگرفت زیرا آقای منتظری ارتباط بسیار قویای با نحلههای مختلف فکری داشتند.
این رویه تا سال 67 تداوم داشت تا اینکه در سال 67 برخی شیطنتها و رفتارهای جهتدار، زمینهای را فراهم کرد تا رابطه بین استاد و شاگرد دچار مشکل شود که البته چنین مسئلهای طبیعی است و به نوع نگرش در اداره کشور مربوط میشود. اختلاف در نحوه نگرش سبب شد که ایشان از قائممقامی رهبری برکنار شوند اما به موازات این مسئله، امام خمینی (ره) به ایشان توصیه کرد که در حوزه علمیه خدمت کند هرچند اگر ایشان انتقاداتی را عنوان میکرد از علایق وی به جمهوری اسلامی و خیرخواهی نشأت میگرفت که البته این مسئله هیچگاه از سوی مخالفان ایشان نیز مورد تردید قرار نمیگرفت.
البته برخی از افراد، حمایت اصلاحطلبان از آیتالله منتظری را به معنای نقض آرمانهای امام (ره) میدانند در حالی که اگر چنین قضاوتی به رسمیت شناخته شود، به رسمیت شناختن همان نگاه صفر و صدی است که فقط دو گزینه را به رسمیت میشناسد و هرگز حاضر نیست بین صفر و صد، عدد دیگری را قبول کند.
قضاوت در مورد عملکرد ایشان نیازمند انصاف است به ویژه آنکه آیتالله خامنهای نیز به چنین مسئلهای اشاره کردند و قاطبه مردم در مراسم تشییع آیتالله منتظری نشان دادند که شخصیت ایشان غیرقابل عبور است و تاریخ بهترین قاضی برای بررسی عملکرد آقای منتظری محسوب میشود و به خاطر یک خطا نمیتوان کل سابقه مبارزاتی ایشان را نادیده گرفت.
عضو شورای مرکزی حزب اعتمادملی
نظر شما