زمزمه های تشکیل دولت موقت در کردستان سوریه ظاهراً در حال جدی شدن است. هرچند واکنش مقامات ترکیه به این مسئله و رایزنی های دیپلماتیک آنها با مقامات اقلیم کردستان و مخالفت مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق به اعلام خودمختاری منطقه روژاوا سوریه، گویای نگرانی آنها نسبت به روند فعلی است، اما سیر تحولات سوریه این بار در حال رقم زدن شکل جدیدی از تحولات منطقه ای است.
گفتنی است اعلام استقلال این منطقه به دنبال موفقیت کردهای "حزب اتحاد دمکراتیک" در بیرون راندن تروریست های جبهة النصره و القاعده و برقراری آرامش نسبی در مناطق تحت کنترل آنها صورت گرفته است.
با این حال با توجه به اختلاف و چنددستگی موجود میان اکراد، هنوز نمی توان دربارۀ آیندۀ کردستان سوریه و اینکه در نهایت کردهای این منطقه با کدام جریان همراه خواهند شد با قاطعیت اظهارنظر کرد، به خصوص اینکه با تکذیب خودمختاری کردهای سوریه، این مسئله همچنان در هاله ای از ابهاماتِ پشت پردۀ رایزنی های دیپلماتیک قرار گرفته است؛ اما آنچه مسلم است اینکه وضعیت کردهای سوریه دیگر به حالت اول باز نخواهد گشت. از سویی اگر پیشتر اینگونه تصور می شد که اقلیم کردستان توان تأثیرگذاری و مدیریت کردهای سوریه را دارد اما تضاد و تنش ها میان کردهای اقلیم و برادران کرد آنها در سوریه ظاهراً اینگونه نشان داد که این روند چندان آسان نخواهد بود. همین چند روز پیش بود که بارزانی، با محکوم کردن کردهای سوریه، اقدامات و موضع اخیر آنها در اعلام استقلال را محکوم کرد. با این اظهارنظر به نظر می رسد دیگر کسی قادر به جلوگیری از روند برق آسای تحولات و کنترل آن در بخش های مختلف سوریه نیست.
همین نگرانی طی یک ماه اخیر آنکارا را به تکاپو انداخته و رفت وآمدهای دیپلماتیک خود به اقلیم کردستان را افزایش داده اند. احمد داوود اوغلو، وزیر خارجۀ ترکیه دو هفتۀ پیش میهمان بارزانی بود و روز شنبه نیز بارزانی برای رایزنی با رجب طیب اردوغان راهی آنکارا شد، سفری که با همراهی خوانندۀ مشهور کرد و اجرای برنامه های متنوع شکل دیگری به خود گرفته بود. ناظران و کارشناسان مسائل سیاسی سفر بارزانی را تاریخی و مهم می دانند و بر این باورند که فصل جدیدی در تحولات حوزۀ کردی در حال وقوع است.
آنکارا می کوشد با استفاده از نفوذ مسعود روند صلح با کردهای پ.ک.ک را سرعت ببخشد و چاره ای برای سرکشی کردهای سوریه بیندیشد. به خصوص آنکه سیر تحولات سوریه لزوم صلح با کردهای پ.ک.ک را برای آنکارا بیش از هر زمان دیگری برجسته نموده و در این میان بارزانی با محبوبیتی که در میان قبایل کرد دارد می تواند آنکارا را در این مسیر یاری کند.
افشار سلیمانی، سفیر سابق ایران در آذربایجان و کارشناس مسائل ترکیه در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین در این باره می گوید: ترکیه در افزایش سطح مراودات خود با کردهای اقلیم چند هدف را دنبال می کند: استفاده از نفوذ بارزانی در مقابله با چالش کردی و حضور و استقرار آنها در منطقۀ قندیل، اهداف اقتصادی به خصوص در حوزۀ انرژی، استفاده از توان اقلیم کردستان در مهار بحران کردی در حوزۀ سوریه و همچنین تأثیرگذاری بر دولت مرکزی عراق.
افشار سلیمانی می گوید اگر این ملاحظات را در بررسی تعاملات میان آنکارا و اقلیم کردستان در نظر بگیریم، براساس همین منافع ملی و ژئوپولیتیک ترکیه می توان به اهداف آنکارا در گسترش تعاملات با اقلیم کردستان پی برد.
سفیر سابق آذربایجان افزود: هرچند پیشتر بر روی این مسئله تأکید شده بود که تعاملات انرژی میان اقلیم کردستان و آنکارا با رضایت و همراهی دولت بغداد باشد اما آنکارا می کوشد که از این اهرم در برقراری رابطه با بغداد نیز استفاده کند. به این مسئله نیز باید توجه داشت که ترکیه خود دارای منابع انرژی نیست اما یکی از استراتژی های آنکارا اینست که از طریق چند کشور خود را به مسیر ترانزیت انرژی وصل کند و از این رهگذر واردات انرژی از اقلیم کردستان در کنار واردات از سایر کشورها از جمله آذربایجان، روسیه و ایران دارای اهمیت است. مشروح گفتگو با افشار سلیمانی را فردا در صفحۀ بین الملل خبرآنلاین با موضوع سیاست خارجی آنکارا و تأثیر آن بر ایران بخوانید.
5252
نظر شما