ترکیه از جمله کشورهایی است که نیمی از آن ضد اسلامی است و نیم دیگر آن اسلامی، درست همانطور که نیمی از آن اروپایی است و نیم دیگرش آسیایی. ترکیه رسما کشوری لائیک و ضد اسلام است اما اکنون در عمل یکی از فعال ترین کشورهای اسلامی در حوزه های مختلف سیاسی و اقتصادی جهان و خصوصا منطقه است.
اصغر محمدی کارشناس مسائل خاورمیانه در یادداشتی با عنوان آنکارا، بازیگر ماهر خاورمیانه می نویسد: نخست‌وزیر اسلام‌گرای ترکیه چندی است که با اطمینان از موقعیت داخلی‌اش در برابر لائیک‌های متحد غرب و حتی ارتش، سیاست خارجی خود را با سرعت بیشتری به مرحله اجرا درمی‌آورد. شاید اصلی‌ترین مشخصه سیاست خارجی او که با دولت‌های پیشین گذشته تفاوت اساسی دارد توجه جدی به همسایگان و تلاش جدی برای ورود به صحنه خاورمیانه است. توجه به بالکان، توسعه مناسبات با ایران، حل همه مشکلات با سوریه و واردکردن آن به مرحله مناسبات استراتژیک، تلاش برای تنظیم مناسبات با عراق با مدنظر قراردادن مسئله اکراد و بالاخره تشنج‌زدایی از مناسبات بسیار دشوار با ارمنستان جلوه‌هایی از سیاست اردوغان در اهتمام به همسایگان ترکیه است."
با این همه این سیاست ها و تلاش ها که عمدتا ناشی از قدرت سیاسی و درک بالای رجب طیب اردوغان است و حتی منجر شده تا فارین پالیسی یکی از معتبرترین نشریات سیاسی آمریکا او را سیاستمدار برتر خاورمیانه در سال 2009 بخواند چندی بود که با شکر آب شدن روابط آنکارا- تل آویو به تعطیلی کشیده شد.
از سوی دیگر بهبود روابط سوریه عربستان با سفر پادشاه این کشور به دمشق که میوه شیرین دیگری نیز به همراه داشت و آن تشکیل کابینه دولت حریری در لبنان بود و همچنین تعاملات جدی دمشق-واشنگتن برای نزدیکی بیشتر و آب کردن یخ های ضخیم روابط باعث شد تا ترکیه بار دیگر به فکر میانجیگری میان اسرائیل و سوریه بیفتند و در این میان داود اغلو وزیر خارجه ترکها اشتهای بالای کشورش برای میانجیگری را به اطلاع سوری ها رساند.
اما در روزهای اخیر اخباری مبنی بر تغییر نگرش سوری ها به سمت آمریکا منتشر شد و حتی خبر دیگری از زبان سوری ها بر سر زبان ها افتاد که آمریکا را جایگزین ترکیه می‌کنیم. این درحالی بود که طرف ترک نیز در آمریکا با اوباما دست دوستی داده بود. از سوی دیگر چنین اظهاراتی که با سفر حریری به سوریه و سفر عبدالله گل به تل آویو و دیدار او با شیمون پرز مطرح شد این ذهنیت را پدید آورد که سوری ها که خود را وزنه سنگیی در خاورمیانه می دانند، هم اینک خود را در موضعی فراتر از گذشته بدانند و تصور کنند که لازم است تا کشور معتبرتری نسبت به ترکیه نقش میانجی گری میان آنها و اسرائیل را بر عهده بگیرد.
موضع گیری های سوریه که برخی از رسانه ها آن را متاثر از روابط گرم شده دمشق با آمریکا و اروپا و برخی نیز متاثر از نگرانی این کشور در نزدیکی زیاد ترکیه به تل آویو می دانند سبب شد تا اردوغان اعلام کند: اصراری بر میانجیگری نداریم
برغم این نوسانانت ، کارشناسان بر این باورند که حجم روابط سیاسی ترکیه و سوریه رو به افزایش است و خواه با میانجیگری و خواه بدون آن ، هر دو کشور نشان داده اند که عزم زیادی برای همسویی بیشتر در منطقه دارند.
نظر شما