سناء شایان: اولین کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی عصر روز یکشنبه، 13 بهمن ماه، با حضور حسن بنیانیان، مدیر حوزه هنری، هدایتالله بهبودی، مرتضی سرهنگی، محسن مومنی، جواد محقق و دیگر محققان و نویسندگان انقلاب و دفاع مقدس بازگشایی شد. این کتابخانه در طبقه سوم ساختمان مرکزی حوزه هنری قرار دارد و به زودی آماده پذیرایی از محققان، نویسندگان و علاقهمندان تاریخ و ادبیات بهخصوص تاریخ انقلاب اسلامی است.
رئوف گوهریان، مسئول کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی است. کتابخانهای که علاوه بر کتابهای مربوط به انقلاب آرشیو کاملی از نشریات بعد و قبل انقلاب را داراست. با گوهریان گپ و گفت مختصری داشتیم درباره هر آنچه مربوط به کتابخانه است.
کار جمعآوری کتابها را از کی شروع کردید؟
از سال 72 با شکلگیری دفتر ادبیات انقلاب اسلامی در حوزه هنری، تحقیق و پژوهش در زمینه انقلاب اسلامی محور اصلی فعالیتهای دفتر ادبیات قرار گرفت.
در ابتدای کار چه اقداماتی انجام دارید؟
تهیه پارهای از منابع مکتوب و غیرمکتوب به عنوان ابزار کار دفتر، در دستور کار قرار گرفت و برای این که تخصصیتر در این زمینه کار شود، واحدهای زیر مجموعه دفتر تشکیل شدند.
این واحدها چه بودند و کارشان چه بود؟
واحد «فرهنگ نامداران معاصر ایران»، واحد «تدوین انقلاب اسلامی» و واحد «تاریخ شفاهی» این واحدها، در زمینه تاریخ انقلاب اسلامی به صورت ریز و تخصصیتر پژوهش میکردند.«شورای علمی» هم تشکیل شد، که اکثرا از اساتید و هیئت علمی دانشگاهها در آن حضور داشتند. شناسایی منابع را در دستور کار خودشان قرار دادند تا نسبت به تهیه آنها اقدام شود.
طی این چند سال چه تعداد کتاب و مجله جمعآوری کردید؟
به تدریج در طول این چند سال حدود 7500 عنوان کتاب، در زمینه تاریخ و ادبیات اسلامی در اینجا جمعآوری شد. و 500 عنوان نشریه در قالب 100 هزار شماره، در این کتابخانه موجود است.
بازه زمانی کتابها از چه دورهای شروع و در چه دورهای تمام میشود؟ و ردهبندی کتابها چه طور انجام شدهاست؟
بررسی زمینه و مقدمات شکلگیری انقلاب اسلامی، سبب شد تا منابع دوره قاجار، از انقلاب مشروطیت، تا شکلگیری انقلاب اسلامی در 15 خرداد 1342، در این کتابخانه جای بگیرد. تا مراجعهکنندگان بتوانند، تاثیرپذیری انقلاباسلامی را از این دورهها بررسی کنند. و این کتابها بر اساس تسلسل تاریخی ردهبندی شدهاند. از دوره قاجار، دوره ناصری، مظفری، خود انقلاب مشروطیت را یک موضوع قرار دادیم تا رسیدیم به پهلوی اول و دوم، بعد از دوره پهلوی، قیام 15 خرداد را به عنوان نقطه عطف مبارزات مردمی، منابعش را جدا کردیم. بعد از آن نقش مبارزین و احزابی که در این دوره فعالیت داشتند، تحت عنوان احزاب جدا کردیم. و به نقش امام در مبارزات پرداختیم و کتابهایی که مستقلا مربوط به امام میشود را موضوع «امام» به آنها دادیم و جداگانه طبقهبندی کردیم. بعد از آن خاطرات مبارزاتی، تاریخ شفاهی و... را زیر عنوان کلیات انقلاب اسلامی طبقهبندی کردیم. بعد از انقلاب، خود جمهوریاسلامی را یک موضوع قرار دادیم.
درباره کتابهای خارجی اقداماتی انجام دادهاید؟
بله! یک گروه زبان برای این کار تشکیل دادهایم. حدود 1300 عنوان کتاب که درمورد انقلاب اسلامی که در خارج از کشور، چاپ و منتشر شده است را شناسایی و جمعآوری کردهاند. حدود 300 عنوان از این کتابها را به زبان فارسی ترجمه کردهاند. و حدود 6 هزار عنوان مقاله خارجی به زبانهای مختلف شناسایی شدهاست و نیمی از آنها ترجمه شد و در این کتابخانه موجود است.
حدود 50 سال هفتهنامه «تایم» از آغاز جنگ جهانی دوم تا پایان قرن بیستم در این کتابخانه موجود است.
نشریات موجود در کتابخانه را چه طور انتخاب کردید؟
یک تعدادی از این مجلات را مانند کتابها براساس موضوعات مختلف دستهبندی کردیم؛ مجلاتی که کلا تاریخی یا ادبیاند را هم بر اساس موضوعهای مختلف طبقهبندی کردیم.
چه طور تهیهشان کردید؟
از سال 72 شروع به جمعآوری کردیم. مراکزی که در کار نشریه به صورت غیررسمی و رسمی فعالیت دارند شناسایی کردیم و مجلاتی را که نیاز داشتیم، خریدیم. بعضی از مجلات که در بازار وجود نداشتند را از کتابخانه ملی و جاهایی که حدس زدیم در آن جا باشد، شناسایی کردیم و از آنها کپی گرفتیم.
نظام عضوگیریتان به چه صورت است؟
فعلا عضوگیری نداریم. همزمان با افتتاح رسمی، در آینده خیلی نزدیک عضوگیری را شروع میکنیم. البته اگر کسی الان مراجعه کرد، دستخالی برش نمیگردانیم. هم میتوانند اینجا بخوانند هم با کارت شناسایی کتابها را ببرند. سیستم دسترسی به منابع هم به صورت باز است. مراجعه کننده، خودش میتواند از مخزن کتاب بردارد.
نرمافزار کتابداری دارید؟
در حال تدوین یک نرم افزار کتابداری هستیم، که در مرحله ویرایش است. حدودا اطلاعات کتابشناختی این کتابها وارد شدهاست. در آینده نزدیک بعد از ویرایش برنامه، اطلاعات ضروری مانند فهرستدهی موضوعی به منابع و... را در برنامه میگنجانیم.
سایت اطلاعرسانی هم دارید؟
هنوز سایتی که فعال و پویا باشد و اعضای هیأت علمی بتوانند این سایت را تغذیه کنند، نداریم. چون در حال حاضر امکاناتمان کم است، و ترجیح میدهیم این سایت، سایت فعالی باشد، هنوز آن را راهاندازی نکردهایم.
با این توضیحات، تنها کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی در چه گروهی از کتابخانهها جای میگیرید؟
اخیرا این کتابخانه در گروه دارندگان شناسهگر استاندارد بینالمللی ISIL قرار گرفته است که نشاندهنده اهتمام جدی کتابخانه به امر کتابداری است.
نظر شما