بازیگر برنده اسکار در 83 سالگی درگذشت

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این مرد فراری از دست آدولف هیتلر که یکی از موفق‌ترین بازیگران خارجی هالیوود بود، در اولین ساعات شنبه بر اثر یک بیماری ناگهانی و جدی در بیمارستانی در اینشبروک درگذشت. او 83 ساله بود.

ماکسیمیلیان شل سال 1961 در فیلم «محاکمه در نورمبرگ» به کارگردانی استنلی کریمر نقش یک وکیل مدافع به نام هانس رولف را بازی کرد و با این فیلم که دومین فیلم او در هالیوود بود، در سطح بین‌المللی به شهرت فراوان دست پیدا کرد.

دفاع پرشور، اما ناموفق شخصیت شل از چهار جنایتکار نازی جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را برای او به همراه داشت. شل اولین بار در 1959 نقش رولف را در یکی از اپیزودهای برنامه تلویزیونی «Playhouse 90» بازی کرد.

او برای فیلم‌های «مردی در اتاقک شیشه‌ای» (1975) و «جولیا» (1977) دو بار دیگر نامزد اسکار شد.

شل در خانواده‌ای بازیگر بزرگ شد، از جمله خواهرش ماریا شل، مادرش مارگارت و کارل و ادیتا نوردبرگ خواهر و برادرش دیگرش.

او سال 1930 در وین به دنیا آمد. پدرش هرمن  فردیناند شل، شاعر و نمایشنامه‌نویس و در فهرست سیاه نازی‌ها بود. برای همین خانواده او در 1938 به زوریخ گریختند. شل شهروند سوئیس شد و اولین بار با نمایش «ویلهلم تل» اثر فریدریش شیلر روی صحنه رفت.

شل در دانشگاه‌های زوریخ و مونیخ در رشته‌های فلسفه و تاریخ هنر تحصیل کرد، اما در تئاتر هم فعال بود و پس از پایان تحصیلات در بخش‌های مختلف اروپا کار کرد.


ماکسیمیلیان شل در صحنه‌ای از فیلم «محاکمه در نورمبرگ»

او حضور در صحنه تئاتر را از 1953 شروع کرد و اولین بار در 1958 با نمایش «Interlock» اثر آیرا لوین در برادوی روی صحنه رفت. او در این نمایش با سلست هولم همبازی بود.

شل همچنین یک پیانیست و رهبر ارکستر موفق بود و با چهره‌هایی شاخص چون کلودیو آبادو و لئونارد برنستین و گروه‌های ارکستر در برلین و وین برنامه اجرا کرد.

او در دهه 1950 در چند فیلم آلمانی مانند «کودکان، مادران و یک ژنرال»، «دوازدهم ژوئیه»، «ازدواج دکتر دانویتز»، «آخرین نفرها باید اول باشند» و «یک تابستان شگفت‌انگیز» بازی کرد. اولین فیلم شل در هالیوود «شیرهای جوان» (ادوارد دمیتریک، 1958) بود که در آن با مارلون براندو همبازی بود.

او در تلویزیون هم فعال بود و برای «استالین» (1992) و «خانم رزی وایت» (1992) نامزد دریافت جایزه امی شد.

شل پس از حضور موفق در «محاکمه در نورمبرگ»، در اقتباس سینمایی «تمرین پنج انگشتی» اثر پیتر شفر، «قدیس بی‌تمایل» و اقتباس ویتوریو دسیکا از «گوشه‌نشیان آلتونا» ژان-پل ساتر بازی کرد.

در میان فیلم‌های بعدی او شامل «کنترپوآن» و «ماجرای مرگبار» تنها «توپکاپی» جولز داسن به پای استعداد او می‌رسید. شل بعد در فیلم پرهزینه «کراکاتوآ: شرق جاوه»، «پاپ جون» و «پرونده ادسا» بازی کرد. او همچنین یک نسخه سینمایی از «قصر» فرانتس کافکا را تهیه و خود در آن بازی کرد.

«مردی در اتاقک شیشه‌ای» به کارگردانی آرتور میلر که فیلمی دیگر با موضوع جنگ جهانی دوم بود، دومین نامزدی اسکار را برای شل به همراه داشت. او برای فیلم «جولیا» در بخش بهترین بازیگر مرد مکمل با جیسن روباردز رقابت کرد، اما اسکار به روباردز رسید.  

شل در 1969 فیلم «نخستین عشق» را کارگردانی کرد و در 1973 فیلم «عابر پیاده» را که در بخش بهترین فیلم خارجی‌زبان نامزد اسکار شد. «پایان بازی» که از روی «قاضی و جلاد» فردریش دورنمات ساخته شد، یکی دیگر از تجربیات کارگردانی او بود.

«قتل در سارایوو»، «صلیب آهنی»، «پلی در دوردست»، «سیاه‌چال» و «تازه‌وارد» - که در آن بار دیگر با براندو همبازی شد - از دیگر فیلم‌های اوست.

مستند «مارلنه» به کارگردانی شل در 1984 نامزد اسکار شد. این مستند درباره مارلنه دیتریش بازیگر افسانه‌ای و شامل گفت‌وگویی با اوست که در آپارتمانش در پاریس ضبط شد. در مستند «مارلنه» صدای دیتریش شنیده می‌شود، اما خود او دیده نمی‌شود.

شل همچنین در چند فیلم فقط به خاطر پول بازی کرد، از جمله یک نقش مهم در فیلم علمی تخیلی «برخورد شدید»، «خون‌آشام‌ها» و فیلم ترسناک «هجدهمین فرشته».

او در سال‌های آخر به طور مداوم در نمایش‌های مختلف اروپایی ظاهر می‌شد.

ورایتی / 1 فوریه / ترجمه: علی افتخاری

5858