شب گذشته شنبه 18 مرداد و به مناسبت روز خبرنگار، در ضیافت شامی که به همت موسسه خانه کتاب تدارک دیده شده بود، نشستی هم با عنوان «بررسی مشکلات دبیران و خبرنگاران حوزه کتاب» در حضور سیدعباس صالحی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار آبگینه در تهران برگزار شد.
معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد در این نشست با اشاره به حلقه‌های متنوع و مختلف چرخه نشر اعم از پدیدآورندگان کتاب، ناشران، موزعان، فعالان بخش اطلاع‌رسانی این بنگاه‌ها، نقش خبرنگاران حوزه کتاب را هم در این چرخه به عنوان مکمل عرصه نشر یادآور شد و گفت: همانطور که ناشر حرفه‌ای ضلع مقوم عرصه نشر است، خبرنگار حرفه‌ای هم یکی از این اضلاع است و ما به اندازه ناشران حرفه‌ای، نیازمند خبرنگاران حرفه‌ای عرصه نشر و کتاب هستیم.
در ادامه گزیده ای اظهارات صالحی را به نقل از مهر می خوانید:
- توسعه نشر کشور رهین و در گرو رسانه موفق حوزه کتاب و خبرنگاران حرفه‌ای عرصه نشر است و خبرنگاران برای بهبود فرایند نشر کارکردهایی را عهده دار هستند؛ یکی از این کارکردها تکمیل و تصحیح اطلاعات حوزه نشر است. فقر اطلاعات، تناقض اطلاعات و ابهام در اطلاعات، موجب می‌شود فرصت‌های عرصه نشر کافی نباشد و حتی به ضدفرصت تبدیل شود. خبرنگاران عرصه نشر می‌توانند و باید به این چرخه کمک کنند.
- کارکرد دوم اطلاع‌رسانی از کتاب‌های ارزشمند و مفید است. کتاب‌های خوب ما در انبوه کتاب نماها مدفون‌اند و اگر بخواهیم صریح باشیم، باید بگوئیم که بخش زیادی از مشکل ما به این مسئله برمی‌گردد که چطور می‌توانیم به عده‌ای بگوئیم تو را به خدا ننویس! مهجوریت کتاب‌های خوب و کارآمد در حجم حدود 60 هزار عنوان کتابی که سالیانه منتشر می‌شوند، بخشی از این بلیه است. یک خبرنگار خوب و حرفه‌ای می‌تواند با شامه‌ای قوی همچون یک عطرفروش که عطر اصلی را از بدلی تشخیص می‌دهد، کتاب خوب را از کتاب بد تشخص دهد و آن را با شامه خوب خود عرضه و پخش کند.
- کارکرد سوم خبرنگاران حوزه کتاب ارتقای سطح عرضه و تولید کتاب و در واقع بهبود حلقه نهایی این چرخه است. خبرنگاران باید به این فکر کنند که چگونه مصرف کتاب را در جامعه بالا ببرند چرا که به واقع مهم این است که این ایده منسجم مصرف و تقاضا با بالا بردن آن، تقویت می‌شود.
- کارکرد چهارم خبرنگاری حوزه کتاب تکان دادن اقتصاد نشر است که در بخش‌های مختلف، مسائل مختلفی دارد از بازارابی برای کتاب‌ها گرفته تا تولید و عرضه آنها. شما می‌دانید که من زیاد اهل دادن آمار نیستم چون سوابقی که از این مسئله وجود دارد، به گونه‌ای شده که واقعاً به طور یقین نمی‌توان گفت اگر 2 را در کنار 2 بگذاریم می‌شود 4 یا 5 ولی به یک آماری که از سوی یکی از ناشران منعکس شده بود، بسنده می‌کنم؛ او برآورد کرده بود که کل قیمت پشت جلد کتاب در سال 1391 رقمی در حدود 900 میلیارد تومان بوده که 500 میلیارد تومان آن مربوط به کتاب‌های بخش عمومی است. این چیزی در حدود 160 میلیون دلار می‌شود که به واقع رقم کمی است و نشانه نحیف بودن صنعت نشر است. در این زمینه یک خبرنگار حرفه‌ای کتاب می‌تواند و باید بین نشر و اقتصاد، ارتباط‌های خوبی برقرار کند.
- کارکرد پنجم خبرنگاران عرصه کتاب راهبری سیاست‌های حمایتی نظام‌ها و دولت‌ها در حوزه نشر و بررسی و نقادی آنها و گفتگو در این خصوص است. حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم، نوع حمایت‌ها و تعامل دولت‌ها و نظام‌ها در این خصوص، می‌تواند مورد توجه خبرنگار عرصه کتاب باشد. او باید به این عرصه ورود کند.
- کارکرد ششم خبرنگاری حوزه کتاب، حوزه‌های حقوقی عرصه نشر است که خیلی هم قابل توجهی است. خبرنگار عرصه کتاب و نشر می‌تواند هم به فهم این مسئله و هم به راه حل جویی در این حوزه کمک کند. کارکرد هفتم خبرنگار کتاب تعلق خاطر به حوزه آینده‌پژوهی در عرصه نشر است که مسیر خیلی سریع، متغیر و متکاملی را طی می‌کند. این سوال که «به کجا می‌رویم؟» سوال بسیار مهمی است
- ما با حجم زیادی از کارکردهای خبرنگاری کتاب و نشر مواجهیم و خبرنگاران این عرصه الان یک هویت خاص برای خود پیدا کرده‌اند. اما اگر این کارکردها بخواهد به درستی شکل بگیرد، پیش‌نیازهایی دارد که البته فهرست بلندبالایی است و اکنون پرسش این است که چگونه می‌توان به کارکردهای خبرنگار حوزه کتاب و نشر نزدیک شد؟ طبیعتاً یکی از مواردی که در این خصوص راهگشاست، ارتقای سطح اطلاعاتی و مهارتی خبرنگاران عرصه کتاب است. باید به خبرنگار به عنوان چشم بینای توسعه اجتماعی و انقلاب‌های این توسعه اجتماعی نگاه کرد. کتاب‌بویی، کتاب‌بازی و کتابخوانی خبرنگاران عرصه کتاب بسیار مهم است. آنها باید کتاب خوب و فلضای خوب برای رشد این کتاب‌های خوب را بجویند و این راه را بپویند.
(با اشاره به اقدام اخیر موسسه خانه کتاب در ایجاد خانه خبرنگاران کتاب): اگر خانه کتاب را متکفل پرداختن به مسائل کلان حوزه کتاب بدانیم و کتاب پژوهی و کتاب گستری را سرلوحله فعالیت‌های آن بدانیم، ضلع مقوم توسعه کتاب و نیز کتابخوانی برای این موسسه، خبرنگاران حوزه کتاب هستند.
در این نشست که در ادامه به یک هم‌اندیشی در خصوص بایدهای و نبایدهای خبرنگاری حوزه کتاب، بین مسئولان مربوطه در وزارت ارشاد و اهالی رسانه تبدیل شد، برخی از اهالی رسانه به بیان نظرات خود در این خصوص پرداختند. لزوم تقویت شبکه اطلاع‌رسانی معاونت فرهنگی و ضرورت حضور شخص معاون فرهنگی وزیر ارشاد در شبکه‌های اجتماعی و همچنین لزوم تشکیل یک اتحادیه فراگیر برای خبرنگاران حوزه کتاب از جمله مواردی بود که از دلِ این اظهارات استخراج شد.
6060
نظر شما