" تغییر " که به عنوان شعار انتخاباتی اوباما انتخاب شد، همان کلمه جادویی بود که درهای کاخ سفید را برای اولین بار به روی یک رئیس جمهور سیاه پوست باز کرد. این کلمه دقیقا همان چیزی است که جامعه آمریکایی برای تغییر ساختار خود به آن نیازداشت. کشورهای منطقه و افکارعمومی جهان نیز بی صبرانه منتظر آن هستند تا آثار جادویی این کلمه را بر سیاست خارجی واشنگتن مشاهده کنند. اگر چه بیشتر تحلیلگران پیش بینی می کنند که قراراست اوباما یک تغییر را راهبری کند اما واقعیت این است که اوباما محصول یک جریان مدیریت شده ای است که برای جلوگیری از ایجاد یک "انقلاب "در جامعه آمریکا و نیز ترمیم چهره این کشور در نزد افکار عمومی جهان وارد عرصه سیاسی شده است.
دموکرات بودن و داشتن پوستی تیره دو امتیازی بود که این فرصت را به اوباما داد تا نفر اول کاخ سفید شود و تقریبا همه به این باور برسند که قرار است تغییراتی بنیادین در جامعه آمریکایی رخ دهد. با آنکه هنوز رئیس جمهور جدید آمریکا وارد کاخ سفید نشده، اما اظهارات و مواضع وی پیش از پیروزی در انتخابات و پس از آن نوید بخش دگرگونی و اصلاح نیست و چنین تصور می شود که وی قرار است همان سیاست دموکرات ها را در زمان بیل کلینتون رئیس جمهور اسبق آمریکا دنبال کند. و این در حالی است که نباید فراموش کرد که تغییر در سیاست های کلی آمریکا ارتباطی به رئیس جمهور ندارد و این سیاست ها از سوی لابی های قدرتمند در کنگره و سنا تعیین می شود.
با این وجود اوباما برای جلب افکار عمومی جامعه آمریکا و جهان تغییراتی سطحی را ایجاد خواهد کرد تا با انتقال از سیاست هجومی به مرحله "دیپلماسی کاآرمد " پا گذارد.
تعیین جوزف بایدن درسمت معاون رئیس جمهوری ، انتخاب هیلاری کلینتون به عنوان وزیر خارجه امریکا ؛ تعیین رابرت گیتس در سمت وزیر دفاع ، انتصاب اریک اچ هولدار درسمت دادستان کل ،تعیین تیموتی گیزنر دروزارت خزانه داری امریکا و انتخاب جانت ناپولیتانو به عنوان وزیر امنیت داخلی نشان دهنده آنست که به احتمال زیاد سیاست خارجی آمریکا دستخوش تغییرات چندانی نخواهد شد و تنها شیوه های و ابزار متغیر خواهد بود.
با این حال اوباما درباره خاورمیانه با هدف ترمیم چهره آمریکا چند هدف را دنبال خواهد کرد که پیشتر پیش نویس آن را به نوعی در گفت وگو با رسانه های آمریکایی و تبلیغات انتخاباتی ارائه داده بود:
- فراهم کردن زمینه برای عقب نشینی آرام از عراق
- حاکم کردن "دیپلماسی قاطع و کارآمد " به جای "اقدام نظامی "
- تسریع در پیشبرد جنگ افغانستان
با آنکه دموکرات ها نیز مانند جمهوریخواهان به دنبال تقویت و گسترش نقش آمریکا در منطقه هستند اما شیوه و ابزار این دو حزب کمی متفاوت است. پرونده های ایران ، افغانستان ، عراق ، پاکستان و هند و فلسطین از موضوعاتی است که تنها ابزار و شیوه ها در آن متفاوت خواهد بود.
بستن زندان گوانتانامو:
اوباما در 16 نوامبر 2008 در گفت وگو با شبکه سی بی اس گفت : " من بارها گفته ام که خواهان بسته شدن زندان گوانتانامو هستم و این سخن به معنای آنست که رئیس جمهور جدید خواهان تغییر و ترمیم چهر ه آمریکا در دنیا و منطقه است چراکه براساس نظرسنجی ها محبوبیت آمریکا در بین سالهای 2002 تا 2008 از 81 درصد به کمتر از 21 درصد کاهش داشته است.
عقب نشینی از عراق:
اگر چه اوباما در گفت وگو با یک مجله آمریکایی "امور خارجی "گفت که اولین اقدام طلایی امریکا عقب نشینی از عراق خواهد بود اما درعین حال گفت که دولت امریکا به جدول زمانی برای عقب نشینی از عراق پایبند نخواهد بود.
گفت وگو با ایران و کره شمالی بدون پرداختن به مرحله پس از گفت وگو
افغانستان :
افغانستان به احتمال زیاد خط مقدم آمریکا در جنگ به اصطلاح علیه تروریسم خواهد شد و به عبارتی اوباما تلاش خواهد کرد تا دامنه جنگ را از عراق به افغانستان منتقل کند.
فلسطین:
باید در نظر داشت که حمایت از تل آویو اساس سیاست خارجی آمریکا را تشکیل می دهد و این در حالی است که تمامی رووسای جمهور آمریکا با حمایت لابی صهیوینسم ( ایپک ) برسرکار آمدند. به اعتقاد بسیاری روابط آمریکا و اسرائیل فراتر از یک رابطه سیاسی و فرهنگی و اقتصادی است . سفر اوباما به سرزمین های اشغالی و شرکت د رمراسم مخصوص یهودیان یعنی همان کار ی که تمامی روسای جمهور امریکا انجام دادند نشان داد که حمایت از اسرائیل اساس سیاست خارجی آمریکاست.
تشکیلات خودگردان:
سیاست گفت وگو و آشتی با تشکیلات خودگردان و فراهم کردن زمینه ای برای روی کار آمدن دوباره ابومازن در عرصه تشکیلات خودگردان
گروههای مقاومت:
اعمال فشار علیه حماس و جهاد اسلامی و گروههای مقاومت به منظور تسلیم کردن این گروهها
کشورهای عربی:
استفاده از الگوی جنبش کفایه مصر به عنوان الگویی مطرح برای تعمیم در منطقه
- فعال سازی کانال های ارتباط با نیروهای مخالف در کشورهای خاورمیانه ای ضد اسرائیل و به عنوان مثال استفاده از برخی ادارات در بیروت و قاهره و امان در پیشبرد اینگونه اقدامات
- حمایت مالی، رسانه ای و آموزشی از فعالان و مخالفان در کشورهای مخالف اسرائیل
- ارائه کمک های مالی، فنی و آموزشی به موسسه های رسانه ای و تربیتی و مراکز پژوهشی خاورمیانه که رویکردهای طرح اسرائیلی را پیگیری می کنند
افزون بر این انتظار می رود که کنگره و دولت امریکا نیز در جهت تلاش برای پیشبرد مذاکرات سازمان ملل و سازمان های بین المللی غیر حکومتی ،در مسیر فعال کردن پرونده های مربوط به حقوق اقلیت ها، آزادی ها، حقوق بشر و سوء استفاده از آن بر اساس معیارهای دوگانه ای که اسرائیل و هم پیمانان آنرا قربانی جلوه می دهد و حق طلبان و فلسطینیانی که در پی اعاده حقوق خود هستند را جنایتکار نشان می دهد، تحت فشار قرار گیرند و متاسفانه اینگونه ممکن است که چرخ های سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه بچرخد و همین روندها در برابر مردم منطقه تکرار شود و از بد روزگار خاورمیانه هنوز کسانی را در خود دارد که ادعاهای امریکا را باور دارند ..
نظر شما