حال دریاچه ارومیه بهتر شده است

دریاچه حالش بهتر بود؛ به خاطر بارندگی بسیار خوب هفته های گذشته گویا 25 سانتی افزایش ارتفاع آب داشته و می شد این تغییر را به چشم دید. البته تا بهبودی کامل حال دریاچه راه درازی در پیش است.

پنج شنبه صبح خیلی زود برای بازدید از دریاچه ارومیه و اقداماتی که براساس برنامه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه صورت می گیرد به همراه تعدادی از همکاران وارد تبریز شدیم. افتتاح مرکز پایش، هماهنگی و آینده پژوهی دریاچه ارومیه که امکانات پایش دریاچه را فراهم می کند، به همراه استاندار، اولین برنامه بود. بعد با ماشین از میانگذر دریاچه عبور کردیم و مسیر ورود آب و ایرادات موجود در سازه پل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

متاسفانه در احداث پل میانگذر شهید کلانتری، الزامات زیست محیطی که سازمان بر آن تاکید داشت نادیده گرفته شد و امروز ضرورت دارد با ایجاد تغییراتی، مسیرهای تبادل و گردش طبیعی آب در دو سوی میانگذر باز شود.

در ادامه مسیر به صحنه فیلمبرداری فیلمی داستانی بر محور دریاچه ارومیه هم سری زدیم و سپس به رشکان رفتیم. جمعیتی از فعالین و سمن های محیط زیستی و دانشگاهیان عزیز حضور داشتند و گزارشی از برنامه لایروبی رودخانه ها برای رسیدن آب به دریاچه و سایر اقدامات و تلاش های محلی ارایه شد.

خط لوله انتقال آب از رشکان به جزیره اشک دریاچه ارومیه با هدف تامین آب مورد نیاز حیات وحش این جزیره به همراه سه دستگاه هلی کم برای تصویربرداری هوایی از دریاچه ارومیه در اینجا به بهره برداری رسید.

بعد از رشکان در مسیر مهاباد در روستاهای قره داغ و خورخوره به منظور دیدار با مردم و ارایه گزارش اقدامات صورت گرفته برای کشاورزی پایدار و حفاظت از تالاب ها توقف داشتیم. در سال های گذشته تالاب کانی برازان به معنای «چشمه جوشان» با حمایت جامعه محلی حفاظت شده و زمینه گردشگری طبیعی و پرنده نگاری در آن فراهم شده است.

در ورود به این روستاها با دختران شاد روستایی عکس گرفتیم. آنها از کارهایشان گفتند و من و همکارانم به خود از هموطنی با ایشان بالیدیم. در این سفر البته همراهی معاون وزیر کشاورزی، استانداران و مدیران بسیار مهم بود.

در روستای درگه ارسخان نیز با مردم در مسجد جلسه داشتیم. در ده روستای اطراف با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست طی هفته های گذشته برنامه تاسیس سازمان های محلی زنان و صندوق های اعتبارات خرد به منظور بهبود معیشت و احیای دریاچه ارومیه به اجرا در آمده است. آنجا نیز گزارش های بسیار خوبی توسط بانوان از شش روستا ارایه شد.

بعد هم در سر مزرعه شاهد اقدامات فنی برای افزایش بهره وری و کاهش مصرف آب بودیم. طرح کشاورزی پایدار و تغییر الگوی کشت، کاری زمان بر و البته بنیادین است که می تواند به الگوی کشاورزی کشور تبدیل شود. در این طرح مدیریت منابع آب، اصلاح الگوی کشت، ساماندهی چاه های کشاورزی، لایروبی رودخانه های منتهی به دریاچه، توجیه و آموزش روستاییان ساکن حوضه دریاچه و اصلاح نگاه مردم به این مسایل با هم در نظر گرفته می شوند.

بی شک کاهش مصرف آب از چاه های پیرامون دریاچه ارومیه ضروری بوده و می توان با رها سازی آب مازاد از پشت سدها و لایروبی آنها و رودخانه ها به انضمام تلاش برای حفظ تالاب ها، شرایط بهتری را برای دریاچه فراهم کرده باشد تا حال دریاچه خوبِ خوب شود.

* معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست

این یادداشت پیش از این در وبلاگ رییس سازمان محیط زیست منتشر شده است.

۴۷۴۷