بهاره چراغی: صنعت خودرسازی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به عنوان جایگاه نمایش توانمندی های نوین صنعتی به شمار می آید. خودروسازی و صنایع وابسته به آن تا امروز توانسته است به عاملی موثر در تقسیم بندی کشورهای بزرگ صنعتی تبدیل شود. این در حالی است که دولت ها نیز براساس اهمیت این موضوع تلاش می کنند تا با ارائه سیاست های استراتژیک، صنعت خودروسازی خود را گسترش دهند.
کشورهای ایران، ترکیه و کره، سه کشوری هستند که تقریبا همزمان با یکدیگر، فعالیت صنعت خودروسازی خود را آغاز کردند. ترک ها از سال 1960 با تولید تراکتور، اتوبوس و کامیون گام در جاده خودروسازی گذاشتند. در سال 1973 که سال شروع اصلی صنعت خودرو ترکیه نامگذاری شده است، شرکت های «رنواویاک» و «توفاژ» که وابسته به شرکت فیات بودند در این کشور مورد بهره برداری قرار گرفت. این روند با افزایش داخلی سازی و به تبع آن تاسیس کارخانه های قطعه سازی وابسته به شرکت های عمدتا اروپایی در ترکیه ادامه یافت.
در کشور چشم بادامی ها، شرکت کیا که تولید کننده لوله های فولادی و قطعات دست ساز دوچرخه در حومه شهر سئول بود، در سال 1975(1353 ش) شروع به ساخت موتورسیکلت کرد تا این که بلاخره نخستین کارخانه مونتاژ خودرو خود، در سال 1973(1351ش) را افتتاح کرد. تقریبا در همین سال ها، ایران نیز خطوط مونتاژ خودرو را در جاده مخصوص کرج ایجاد کرد.
نیم قرن از آغاز داستان مشترک صنعت خودرو ایران، ترکیه و کره می گذرد اما طبق آمارهای منتشر شده، فاصله ای طولانی در صنعت خودرو بین ایران و خودروسازان ترک و کره ای ایجاد شده است.
این در حالی است که در تازه ترین خبرها انجمن خودروسازان ترکیه اعلام کرده است که صادرات خودرو این کشور در سال 2013 به 828 هزار دستگاه رسیده و درآمد 21.5 میلیارد دلاری سهم آنکارایی ها بوده است. همچنین تولید خودرو ترکیه در سال 2013 به یک میلیون و 130 هزار دستگاه رسیده است. اما آمارها نشان می دهند که ایران از همسایه ترک تبار خود از لحاظ آمار تولید و صادرات، تنوع محصولات و فناوری صنعت خودرو بسیار جا مانده است.
کشورهایی که دستی بر آتش صنعت خودرو دارند در دوره های زمانی مختلف به دلیل شرایط روز یا هدفگذاری راهبردی که داشته اند، سیاست های حمایتی را تدوین و اجرا کرده اند. برخی حمایت از خودروسازان را یا به بیان اقتصاددانان «سمت عرضه» را محور خود قرار داده اند. که برای نمونه می توان به پرداخت وام های چندین میلیارد دلاری در زمان بحران اقتصادی اشاره کرد که سعی شده است صنعت خودرسازی را سرپا نگه دارند.
اما در مقابل کشورهای هستند که کمک به افزایش قدرت خرید مصرف کننده یا سمت تقاضا را کانون توجه و حمایت قرار داده اند. اجرای معافیت های مالیاتی برای خریداران خودرو و تزریق منابع به شرکت های لیزینگ از جمله این برنامه هاست.
بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که تجربه موفق کشورهایی مانند فرانسه، چین، روسیه، کانادا، برزیل، اسپانیا، آلمان، ایتالیا و ترکیه نشان می دهد که تنها با یک لبه قیچی نمی توان به جنگ مشکلات این صنعت چهارچرخ رفت. با بررسی های که درخصوص موفقیت کشورهای خودروساز انجام شده است، راز موفقیت برنامه های حمایتی از صنعت خودرو در این کشورها، اتخاذ سیاست های هم زمان برای ایجاد تحرک در دو سمت عرضه و تقاضا است.
برنامه حمایتی دولت ها از صنعت و بازار خودرو
|
کشور |
خودروسازان |
مصرف کنندگان |
|
آلمان |
تخصیص 1.5 میلیارد یورو تسهیلات به شرکتهای خودروساز-معافیت های مالیاتی برای خودروسازان |
ارائه یارانه 2500 یورویی برای تعویض خودروهای فرسوده(9 سال به بالا) |
|
روسیه |
تخصیص 2 میلیارد دلار تسهیلات-حمل ونقل رایگان خودروهای ساخت داخل توسط راه آهن-افزایش تعرفه واردات-کاهش 4 درصدی مالیات |
اختصاص 3 میلیارد دلار وام کم بهره به خریداران برای خودروهای قیمت مناسب داخلی |
|
فرانسه |
پرداخت 6 میلیارد یورو/کمک برای کاهش هزینه تولید و جلوگیری از انتقال سایت های تولید خودرو به سایر کشورها |
اعطای یارانه 1000 یورویی جهت جایگزینی خودروهای فرسوده-تخصیص مبلغ 220 میلیون یورو وام به خریداران |
|
برزیل |
کاهش چشمگیر مالیات های صنعت خودرو |
تخصیص 3.62 میلیارد دلار اعتبار به خریداران-کاهش مالیات های متعلق به وام های خودرو |
|
ایتالیا |
پرداخت 12 میلیارد یورو کمک بلاعوض به شرکت های خودروساز |
تشویق مردم به خرید خودروهای جدید از طریق پرداخت 1500 یورو یارانه جهت جایگزینی خودروهای فرسوده-کاهش 20 درصدی مالیات |
|
اسپانیا |
تخصیص مبلغ 10 میلیارد یورو اعتبارات بانکی کم بهره به شرکت های خودروساز-کمک مالی بلاعوض 800 میلیون یورویی به صنعت خودرو |
ارائه یارانه 1000 یورویی برای جایگزینی خودروهای فرسوده-فروش اعتباری خودرو به مشتریان |
|
ترکیه |
کاهش نرخ بهره و اقساط وام های خودروسازان به دولت-تسهیل در دسترسی به اعتبارات مالی |
حذف یا کاهش مالیات مصرفی خودرو برای رونق بازار |
|
چین |
تخصیص 1.5 میلیارد دلار جهت ترویج خودروهایی با فن آوری پیشرفته داخلی حمایت از سرمایه گذاری خارجی در زمینه صنعت خودرو |
لغو مالیات بر فروش بخشی از خودروهای سبک-پرداخت یارانه به دارندگان خودرو جهت جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای رنو |
3535
نظر شما