فرا رسیدن عصر جدیدی که در آن، انرژیهایی تولید می‌شوند که ارزان‌قیمت هستند و هزینه چندانی برای استحصال آنها خرج نمی‌شود، می‌تواند ترکیب و ترتیب ژئوپلیتیک جهان را تغییر دهد، اقتدار بسیاری از حکومتهای جهان را تضعیف و حتی برخی از آنها را محو کند.
خبرگزاری بلومبرگ، در تحلیلی که درباره وضعیت جهانی تولید انرژی منتشر کرده، نوشته است که مثلا تحریم ایران بدون نگرانی از این که تولید انرژی در خاورمیانه کاهش پیدا کند، یکی از شواهد تغییر سیاستهای جهانی است. این که روسیه گفته است که اگر اروپا و آمریکا بر سر اوکراین بخواهند به روسیه صدمه بزنند، می‌تواند از کاهش شدید قیمت نفت حمایت کند، نشانه دیگری از تغییر سیاستها در عرصه بین‌المللی است.
اد مورس، رییس مرکز تحقیقات جهانی کالا در شرکت سیتی‌گروپ، به بلومبرگ میگوید: «عصر جدیدی از قیمتهای کمتر برای انرژی ظهور کرده است. بدون شک این اتفاق، تغییرات ژئوپولیتیک به همراه خواهد داشت.»
در یک قرن اخیر شاهد این ماجرا بوده‌ایم. در میانه دهه 1980 میلادی، کاهش قیمت انرژی به حکومت شوروی فشار بسیاری آورد و این رژیم برای باقی ماندن بسیار تلاش کرد. در دهه 1990 میلادی نیز تاثیر قیمت نفت بر صدام حسین در عراق، باعث شد که به کویت حمله کند و جنگ اول خلیج فارس به وجود بیاید.
بنا به تحلیل بلومبرگ، حالا در وضعیتی که قیمت نفت دوباره کم می‌شود، این احتمال وجود دارد که کار برای روسیه، ایران و ونزوئلا سخت شود؛ در صورتی که کار برای آمریکا و چین راحتتر خواهد شد.
روا بهالا، قائم مقام مرکز تحلیل اقتصاد در موسسه استراتفور که یک شرکت مشاور در آستین تگزاس آمریکاست، میگوید: «نفت مهمترین کالا در جغرافیای سیاسی جهان است. این کالا که اقتصادها را در سراسر جهان هدایت می‌کند، ر یک وضعیت بسیار ناپایدار قرار دارد.»
در هفت ماه گذشته، قیمت نفت در جهان حدود 30 درصد کاهش یافته است و قیمت هر بشکه نفت آمریکا به حدود 75 دلار رسیده است. در همین حال، آمریکا به شدت تولید نفت ماسه خود را افزایش داده است. دنیل یرجین، معاون مرکز انگلوود که مطالعات اقتصادی انجام می‌دهد و برنده جایزه پولیتزر برای کتابی که درباره قیمت کالاها نوشته، میگوید: «برای 10 سال، اقتصاد شکوفای چین و تقاضای نفت از سوی چین، مولفه تعیینکننده بازار نفت بود. اما حالا مولفه تعیینکننده بازار و قیمت نفت، میزان رشد تولید نفت آمریکا است.»
عربستان سعودی و کویت با تغییر میزان تولید نفت خود، وارد بازی‌ای شده است که توسط کارشناسان «جنگ نفت» لقب گرفته است. آنها می‌خواهند از سهم بازار نفت خود محافظت و دولت آمریکا را مجبور کنند که تولید نفت خود را کاهش دهد.
آرکی دونهام، رییس مرکز تحقیقات نفت ماسه در شرکت چیس‌پیک فعال در حوزه انرژی، میگوید: «عربستان وارد قمار بزرگی شده است. اگر این کشور بتواند قیمت نفت را تا 70 یا 60 دلار پایین بیاورد، آمریکا تولید نفت خود را کاهش خواهد داد اما آن را متوقف نخواهد کرد.»
برخی کارشناسان نیز می‌گویند که قیمت نفت می‌تواند با یک حمله تروریستی به مناطق باثبات خاورمیانه یا کاهش تولید از سوی اوپک بالا برود اما تقاضای جهانی باعث بالا ماندن قیمت نفت نخواهد شد.
3535
نظر شما