يك بار ديگر تيشه زياده‌خواهي‌ها و ويژه‌خواري‌ها، پاي بست«بزرگ‌ترين خانه تهران» را لرزاند.
سايت«معماري‌نيوز» در رابطه با اين بنا نوشته است:خانه‌‌اي با وسعت 11543 متر مربع، يعني بيش از يك هكتار به عنوان «بزرگ‌ترين خانه تهران» لقب گرفته است، آن هم در يكي از گران‌ترين نقاط شهر يعني خيابان جردن (آفريقا). قرار است اين بنا تخريب شود و به برجي 9 طبقه و با كاربري تجاري، اداري و مسكوني و با تراكم ساختماني 440 درصد و حداقل ضريب سكونت 50 درصد، تغيير كاربري دهد. معماري اين خانه كه به «كاخ ثابت پاسال» هم شهرت دارد از قصر «لو‌پتي‌تريانون» يكي از كاخ‌هاي جانبي ورساي در فرانسه كپي‌برداري شده است و اشياي به كار رفته در آن بسيار ارزشمند است كه قبل از انقلاب به روايتي حدود«15ميليون دلار» قيمت‌گذاري شده بود. اين پايگاه خبري در ادامه نوشته است: همسايگاني كه منازلشان مشرف به اين كاخ است از بي‌توجهي و عدم رسيدگي ساكنين آن طي دو سال اخير و خشك شدن سريع درختان آن علي‌الخصوص درختان كاج مي‌گويند، به گونه‌اي كه بخش عمده فضاي سبز و درختان اين خانه يك هكتاري در سال‌هاي اخير خشك شده و از بين رفته و قرار است گودبرداري عظيمي در اين خانه تاريخي براي ساخت يك مجتمع عظيم تجاري توسط يكي از سرمايه‌داران بزرگ تهران كه اين روزها همه جا را تبديل به «مال» مي‌كند، آغاز شود. معماري‌نيوز در بخش ديگري از گزارش خود از استقرار ماشين‌هاي سنگين براي آغاز تخريب و گودبرداري خبر داده است. با اين اوصاف تذكر چند نكته ضروري به نظر مي‌رسد:
يك: سال گذشته در چنين موسمي بود كه خبر ويراني باغ معنوي جمشيديه شهروندان تهراني را در بهت و حيرت فرو برد. از سوي ديگر ورود مجلس و دستگاه‌هاي نظارتي ديگر به اين پرونده و باز پس‌گيري اين باغ و عودت آن به پهنه سبز، اين اميدواري را به وجود آورد كه موارد مشابهي از اين دست به وقوع نخواهد پيوست اما متأسفانه پس از آن ويراني باغات و اماكني چون باغ حكمت لواسان، باغ سوهانك، باغ و مسجد گياهي تجريش، باغ دركه، پارك‌ها و خانه كلنل پسيان، قلع و قمع چند نوبتي درختان خيابان ولي‌عصر و.... مواردي بودند كه اين تصور را پس زدند و باز ثابت كردند بسياري از مسئولان به رغم توصيه اكيد و چندين‌باره رهبر معظم انقلاب و نص صريح قانون، مبني بر حفظ و حراست از باغات و فضاي سبز، پاي زياده‌خواهي خود را از گليم قانون درازتر كرده و دست درازي بر مال غير و بيت‌المال را رويه خود ساخته‌اند.
دو: جاي تعجب است كه چرا مجلسيان گرامي كه داعيه‌دار حفظ منافع انقلاب هستند، چرا يك بار براي هميشه به اين تجاوزات و تصرفات غير‌قانوني پايتخت ورود نمي‌كنند و خود به عنوان نمايندگان قوه قانونگذار، قوانين ناقص و ناقض را اغنا نمي‌بخشند و راه دور زدن قانون را بر ناقضان قانون نمي‌بندند؟
سه: آيا چنين بنايي كه لقب بزرگ‌ترين خانه تهران را به خود اختصاص داده، جايي در ليست سازمان عريض و طويلي به نام سازمان ميراث فرهنگي دارد يا خير؟ و آيا اين خانه به عنوان ميراثي ملي در اين سازمان به ثبت رسيده است يا خير؟ اگر به ثبت رسيده چگونه برخي از متوليان مديريت شهري به خود اجازه مي‌دهند كه اينگونه در ويراني آن نقش ايفا كنند و اگر اين بنا به عنوان بنايي ملي ثبت نشده، دليل آن چه بوده است؟
ثابت پاسال کیست؟
حبیب اللّه ثابت پاسال در 1282 ش در تهران ، در خانواده ای که از طرف پدر به بهائیت منتسب بود، متولد شد . پدرش ابتدا یهودی بود و بعدها بهائی شد. ثابت تحصیلات ابتدایی را در مدرسه های تربیت و سن لویی تهران به پایان رساند (ثابت پاسال ، ص 113 ـ117). تحصیلات دبیرستانی را نیمه تمام گذاشت .اندکی بعد توسط دایی اش ، که معاون وزیر پست و تلگراف بود، امتیاز حمل مرسولات پستی شمال کشور را به دست آورد. سپس با حمایت مرکز بهائیان ایران ، چند دستگاه اتومبیل و کامیون خرید و تا آنجا پیش رفت که ادارة امور حمل مرسولات پستی سراسر کشور را بر عهده گرفت . از آن پس ، با سرمایه ای که بهائیان در اختیارش نهادند به فروش ماشین آلات نجاری مشغول شد و کارخانه های مبل ثابت را راه اندازی کرد. در خلال جنگ جهانی دوم به امریکا رفت و در آنجا به صدور لباسهای کهنه و دست دوم به ایران پرداخت و از این راه سود فراوانی برد . وی از اوایل دهة 1330 ش در ایران مستقر شد و دورة جدید فعالیتهای اقتصادی و تجاری خود را پس از کودتای 28 مرداد 1332 آغاز کرد.
در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی (1320ـ1357 ش )، وی یکی از بزرگ ترین سرمایه داران ایران شد، چنانکه برخی او را بزرگ ترین سرمایه دار ایران ، بعد از شاه ، با مالکیت ده درصدِ همه چیز ایران می دانستند. برخی از شرکتها و مؤسساتی که وی مالک آنها بود یا در آنها سهام داشت ، عبارت اند از: بانک ایران و انگلیس ، بانک ایران و خاورمیانه ، بانک صنعتی ایران ، بانک توسعة صنعت و معدن ایران ، مؤسسات تولیدی و تجاری پپسی کولا، سیمان مشهد، پلاسکوکار، جنرال تایر و رابر، ایران فارواگ ، سیکاب ، و فرانس پیک.همچنین نمایندگی خودرو دوج ، چند نوع تلویزیون و یخچال ، کارخانه های بزرگ لاستیک سازی گودریچ و چندین کارخانة قند را داشت . وی صاحب 41 شرکت بازرگانی بود .
ثابت در طول زندگی خود، به ویژه از 1332 ش به بعد، با خاندان پهلوی (ازجمله شمس واشرف ، دو خواهر محمدرضاشاه ) و شخص شاه ، و شخصیتهای مهم سیاسی ایران ، از جمله عبدالکریم ایادی ، پزشک مخصوص دربار و منسوب به بهائیت ، مناسبات دوستانه ای داشت که همین امر زمینة رشد سریع او را فراهم کرد . او با نخست وزیران وقت ، از جمله حسین علاء و امیرعباس هویدا، نیز مناسبات دوستانه داشت و بنا بر بعضی شواهد، آنان در برخی از شرکتهای ثابت سهام داشتند .
ثابت برای اولین بار در ایران فرستندة تلویزیونی ایجاد کرد و در 1335 ش ، پخش برنامه های تلویزیونی را ابتدا در آبادان و سپس در تهران آغاز نمود .در 1348 ش ، در دورة نخست وزیری هویدا، شبکة تلویزیونی متعلق به ثابت در اختیار تلویزیون ملی قرار گرفت.
ثابت از دولت اسرائیل حمایتهای مالی بسیار می کرد. درجنگ شش روزة اعراب و اسرائیل (خرداد 1345/ ژوئن 1966)، وی وظیفة جمع آوری کمکهای مالی بهائیان را بر عهده گرفت .).
ثابت از اعضای محفل ملی بهائیان ایران بود و از ثروت خود برای گسترش بهائیت در ایران و سراسر جهان استفاده می کرد. از جمله اقدامات او بود: خریداری املاک پیرامون حظیرة القدس در تهران ، دیوارکشی اطراف زمینهای مشرق الاذکار (مشرق الاذکار: معبدهای قاره ای بهائی ) در منطقة لویزان تهران ، کمکهای وسیع مالی برای احداث محفل ملی بهائیان پاکستان ، ساخت ایوان مقام اعلی در جبل کَرمِل ، حظیرة القدس بهائیان در هندوستان ، مشرق الاذکار در سانتیاگو (شیلی )، و معابد بهائیان در مصر و استرالیا و اردن .
در پی اجرای طرح دولت برای مبارزه با گران فروشی در 1354 ش ، ثابت به اتهام گران فروشی تحت تعقیب قرار گرفت و او ناگزیر در 1355 ش به پاریس و سپس به امریکا رفت و بخش عمدة سرمایه اش را به خارج از کشور منتقل کرد و دیگر به کشور بازنگشت . وی در 1369 ش در لوس آنجلس درگذشت .
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، بیشتر اموال ثابت پاسال مصادره شد. در 25 تیر 1358 شورای انقلاب ، برای حفظ صنایع کشور، اموال مصادره شده را مشمول قانون حفاظت و توسعة صنایع ایران کرد و در پی آن ، کارخانه ها ملی شدند. بخشی از اموال حبیب اللّه ثابت بعدها به بنیاد مستضعفان سپرده شد .
17302
