محمود احمدی نژاد در گفت و گوی تلویزیونی شب گذشته با اغماض از برخی تناقض های اقتصادی طرح شده، کم نظیر ظاهر شد. ادبیات او در آستانه اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها برای مردم آرامش بخش بود.
رییس دولت دهم زحمات دولت های پیشین در خصوص این طرح را کتمان نکرد و همانند سخنان پیشین اش در روند تصویب قانون، مجلس و نمایندگان مردم را به باد انتقاد نگرفت تا دولت و مردم را همکار و همراه جلوه دهد. احمدی نژاد با تاکید بر مالکیت مردم بر منابع انرژی حق عمومی را بر استفاده از منافع هدفمند کردن یارانه ها را به رسمیت شناخت. بدین ترتیب او توانست بر نگرانی عمومی در مورد خوشه بندی ها فائق آید و باور عمومی را برای همراهی دولت در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها تقویت کند.
اما او از ارایه هر گونه تصویر روشن از وضعیت سبد هزینه خانوارهای در شرایط هدفمند کردن یارانه ها اجتناب کرد. این که چگونه توزیع سراسری یارانه ها که به کاهش سرانه آن از 20 هزار تومان وعده داده شده برای خوشه اول منجر می شود، می تواند کفاف افزایش قیمت ها را بدهد، برای بینندگان گفت و گوی احمدی نژاد، همچنان به عنوان سوال اصلی باقی ماند.
اما فارغ از این نکته، رییس جمهور تمام سعی کلامی خود را به ملی بودن و نه سیاسی بودن قانون هدفمند کردن یارانه ها معطوف کرد.
به طوری که با تشریح روند بازگشت 100 درصد منابع حاصل از اجرای این قانون را به طور مستقیم و غیر مستقیم به مردم دولت را از نگاه درآمدی به هدفمند کردن یارانه ها مبرا کرد. همچنین با افزایش نگرانی ها از تسلط دولت بر منابع حاصل از کاهش یارانه ها، اشاره او بر توزیع شفاف یارانه نقدی حتی برای صنایع می تواند قدری از تصور فسادانگیز بودن اجرای این قانون را بکاهد.
بر همین اساس در القای این امر که دغدغه دولت از اجرای این قانون، افزایش منافع ملی است، موفق عمل کرد.
او حتی در مورد خطای موجود در خصوص اطلاعات اقتصادی خانوارها، کم دقتی آنها را علت ارایه اطلاعات غلط مردم به دولت برشمرد و از متهم کردن مردم به بی اعتمادی تاریخی به دولت ها و دروغ گویی اجتناب کرد.
احمدی نژاد در قالب گفت و گوی شب گذشته خود سعی کرد تا نگاه جدید دولت به اقشار مختلف مردم را در قالب کلام تصویر کند. به طوری که در خطاب قرار دادن اصناف و تولید کنندگان تلویحا آن ها را شرکای اجتماعی و اقتصادی دولت در مهار تورم قلمداد کرد و با تقدیر از همراهی عمومی حتی در برشمردن خطاهای فرهنگی مردم و تولیدکنندگان در اصلاح الگوی مصرف و تولید جانب احتیاط را رعایت کرد. به طوری که ضمن تاکید بر اتلاف انرژی در بخش عمومی و دولتی، مسیر اصلاح الگوی مصرف عمومی را یک مسیر همکاری با دولت و با پشتیبانی دولت برای بهبود سطح تولید و درآمد ملی تصویر کرد.
در بخش بعدی صحبت ها نیز رییس دولت دهم تمام تلاش خود را کرد تا نگرانی های عمومی نسبت به کارشناسی نبودن طرح دولت را خنثی کند. او به با برشمردن 10 سناریوی طراحی شده و بررسی چندباره خوشه های درآمدی سعی کرد تا دغدغه های عمومی در خصوص افزایش تورم و کاهش قدرت خرید عمومی را کاهش دهد. هر چند که چنین جمله ای را هم که معنایی جز افزایش قیمت ها و هزینه تولید ندارد، گفت:" بعضی از بخش های صنعت، حاشیه سودی دارند و مشکلی ندارند؛ ضمن اینکه یک مقدار روی قیمتشمان می گذارند و انرژی بر نیستند."
البته احمدی نژاد در بخشی از سخنان خود بسیار آرمانگرایانه در خصوص این طرح سخن گفت که شاید برای جایگاه حقوقی او به عنوان رییس دولت و مجری یک طرح ملی چندان قابل خرده گرفتن نباشد ولی آن جا که به اصلاح ناوگان حمل و نقل کشور اشاره کرد، حداقل در میان دارندگان کامیون های فرسوده که در پروسه کم فرجام از رده خارج کردن خودروهای خود گرفتارند، چندان دلچسب نبود. او گفت:"اگر این پنجاه لیتر مصرف گازوئیل به ازای هر کامیون فرسوده صرفه جویی شود، هم راننده کامیون و هم صاحب بار هزینه کمتری می پردازند." اما اشاره نکرد که در چنین شرایطی قیمت گازوییل بیش از میزان فعلی است و لزوما صرفه جویی بالایی برای صاحب خودرو آن گونه که با احتساب قیمت ها فعلی تصور می شود، ایجاد نمی شود. همچنین تاکید او بر این که حتی قیمت کرایه خط فردوسی تا کریمخان نیز با افزایش قیمت حامل ها از سوی دولت قابل محاسبه و اعمال دقیق است، چندان عملی به نظر نمی رسد. در همین حال کتمان اثر تورمی طرح قدری آرمانگرایانه بود که شاید در روند اجرا نارضایی عمومی را به همراه داشته باشد.
در پایان سخنان اقتصادی، رئیس جمهور در مورد اعلام نرخ تورم دچار خطا شد او گفت:" نرخ تورم 12ماهه منتهی به آذر در مقایسه با دوره مشابه قبل، 12 و 2 دهم درصد رسیده است." این در حالی است که بانک مرکزی این رقم را 13 و نیم درصد اعلام کرده است. البته شاید او نرخ تورم دی ماه را پیش از گزارش عمومی بانک مرکزی، اعلام کرده باشد.
نظر شما