پدیده آلودگی و وارونه‌شدن هوا از اواخر فصل پاییز و زمستان شروع می‌شود که درباره آن این نکات قابل‌ذکر است. پدیده وارونگی و آلودگی هوا چیست؟ گازهای همراه با این پدیده مضر برای سلامت انسان کدام‌ا‌ند و اثرات و عوارض هریک از این گازها بر بدن انسان چگونه است؟ توصیه‌هایی برای پیشگیری از پدیده وارونگی و آلودگی هوای ناسالم.
وارونگی و آلودگی هوا پدیده‌ای است فیزیکی که معمولا اواخر فصل پاییز و زمستان- مواقعی که هوا سرد و ساکن می‌شود - در شهرهای پرجمعیت و پرترافیک ازجمله تهران و سایر شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر گازهای مضر و متراکم در هوای سرد و ساکن به جای صعود به بالای جو به سطح پایین‌تر جو نزول می‌کنند (وارونگی) و هوای سرد و ساکن مانع بالارفتن گازهای آلوده می‌شود. تنفس در این هوای آلوده باعث اختلالات تنفسی و ریوی و گاه باعث بروز عوارض جبران‌ناپذیری از قبیل پوکی استخوان و امراض خطرناک دیگر می‌شود.
درباره آلودگی و ازبین‌بردن پدیده وارونگی اگرچه ارگان‌های مختلف از جمله وزارت نفت و شهرداری‌ها به‌خصوص شهرداری تهران و سازمان محیط زیست و سایر ارگان‌های ذی‌ربط از چند سال پیش تا به حال با تشکیل نشست‌ها و جلسات مختلف در برطرف‌کردن عوامل آلوده‌کننده محیط زیست در پایتخت و سایر کلانشهرها و مراکز استان‌ها کوشیده‌اند اما تا به‌حال نتایج مطلوب و محسوسی به دست نیامده است. با این حال به طور کلی پیشنهادات برای برطرف‌کردن نسبی آلودگی هوا را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
١- استفاده کمتر از خودروهای شخصی و روی‌آوردن به وسایل نقلیه عمومی نظیر مترو، اتوبوس و ناوگان‌های عمومی دیگر برای رفت و برگشت به محل کار و سکونت. در این مورد سرنشینان خودروهای پرمصرف باید بدانند که با بالابردن شیشه‌های خودرو و سرعت زیاد و بوق‌های ممتد و گاه نابجا، آنان نیز در معرض هوای آلوده و زیان‌آور هستند و باید همکاری بیشتری در مورد خودروهای تک‌سرنشین داشته باشند. خودروهای تک‌سرنشین نیز می‌توانند در مسیرهای دور از دسترس به وسایل نقلیه عمومی، هر خودرو با چند نفر (٣- ٤نفر) از همسایگان برای رفت و برگشت از یک اتومبیل استفاده کنند و هر روز از خودروهای خود استفاده نکنند.
٢- ادامه مطالعات و تحقیقات و پژوهش در شرکت نفت برای ارتقای کیفیت بیشتر سوخت‌های فسیلی به‌خصوص بنزین مصرفی خودروهای شخصی و همگانی
٣- جایگزین‌کردن تدریجی سوخت‌های فسیلی و سوخت‌های فعلی با استفاده از تکنولوژی نانو و به‌کارگیری برق و الکتریسیته و نهایتا استفاده از انرژی خورشیدی
٤- پروژه تمرکززدایی از تهران بزرگ و سایر کلانشهرها این تمرکززدایی شامل انتقال همشهریان به سایر شهرستان‌ها و استان‌های دیگر و ایجاد طرح تشویق آنان به مهاجرت به سایر نقاط کشور پهناور ایران است.
٥- انتقال کارخانه‌های بزرگ و کوچک و کوزه‌های ذوب فلز و ریخته‌گری به نواحی دوردست و مناسب دیگر در اطراف تهران بزرگ و سایر کلانشهرها. در این مورد باید حریم مناسبی برای هر محل و شهر در نظر گرفته شود.
٦- سروسامان‌دادن به فعالیت کامیون‌های حمل نخاله و زباله، کامیون‌های حمل سیمان و بالاخره کامیون و کامیونت‌های متعدد حمل مواد غذایی که عموما به علت تراکم ترافیک اکثرا باعث سد معبر و مانع عبور آسان خودروهای دیگر می‌شوند.
٧- هم‌اکنون در بعضی نواحی تهران مالکان هر واحد آپارتمان گاهی دو یا سه خودرو دارند تا کارهای روزانه خود را انجام دهند. چنانچه وسایل نقلیه عمومی در دسترس باشد، آنها نیز مجبور به استفاده خودرو شخصی نخواهند بود. (البته هنوز تعدادی از همشهریان هستند که استفاده از وسایل نقلیه عمومی را کسر شأن خود می‌دانند یا گاهی ممکن است در مقابل پروژه فرد و زوج، دو خودرو دارای نمره فرد و زوج تهیه کنند که اینها به طورکلی در اقلیت هستند.) بنابراین مسئولان باید مردم و همشهریان را به روش‌های مختلف تشویق به استفاده از وسایل نقلیه عمومی کنند. مسئولان ذی‌ربط باید امکاناتی به وجود آورند تا همشهریان محترم از اتومبیل شخصی به صورت تک‌سرنشین کمتر استفاده کنند. در اینجا تأکید می‌شود اگر همکاری مردم در تهران و شمیرانات و سایر کلانشهرها و مراکز استان‌ها صورت نگیرد، مبارزه با آلودگی هوا و سالم‌‌سازی هوای تنفسی برای همشهریان امکان‌پذیر نبوده و با موفقیت کمتری همراه خواهد بود.
47304
نظر شما