به همین دلیل است که دولت‌ها در هر حوزه‌ای سعی می‌کنند آیین‌نامه‌ها و قوانین را به‌گونه‌ای سامان و انتشار و در معرض قضاوت افکار عمومی قرار دهند که شائبه‌های کمتری از جانبداری و گروه‌گرایی و باندبازی در آن راه یابد. بر اساس همین پیش‌فرض، نگارنده بعد از خواندن میزگرد خبری سی‌ویکمین جشنواره موسیقی فجر به این صرافت افتاد که اطلاعاتی درباره طرح تازه جشنواره موسیقی فجر به دست آورد. به‌همین‌دلیل نخستین جایی که گمان می‌کرد چنین طرحی به صورت مکتوب در آنجا موجود باشد، سایت جشنواره بود.
اما روی سایت جشنواره (صبح دوشنبه-۳۰ آذر) تنها دو کلمه نوشته شده است: «انگلیسی» و «فارسی». وقتی روی هرکدام از این دو کلمه کلیک می‌کنید با در بسته روبه‌رو می‌شوید. عصر هم تنها جدول برنامه‌ها قابل رؤیت است) حتی خبر کنفرانس جشنواره نیز روی سایت نیامده است. از قرار «اتاق شیشه‌ای» که مدیر جشنواره از آن سخن می‌گوید، همانند پاسخ‌های ایشان و مسئولان خانه موسیقی است که تاکنون هیچ‌کدام از منتقدان را قانع نکرده و حتی سبب شده است تا هنرمندی چون سهراب پورناظری، که سه‌ماه قبل در دفاعی تمام‌قد، منتقدان را به بی‌انصافی متهم می‌کرد، این‌بار خانه موسیقی را مورد هجمه قرار دهد و حرکت‌های صنفی آنها را تماما زیر سؤال ببرد.
به جاهای دیگری هم سر زدم، مثل سایت خانه موسیقی یا سایت‌های دیگری که بتوانم نشانی از طرح و آیین‌نامه نظری و اجرائی جشنواره بیابم؛ آیین‌نامه‌ای که در آن هدف از تغییر ساختار جشنواره، اهداف کوتاه‌مدت و بلند‌مدتی که طراحان و دست‌اندرکاران جشنواره قصد دارند به آن برسند، مقدمات و امور اجرائی و اصولا طراحی و مبانی نظری این تغییر در آن آ‌مده باشد. این نکته از آن جهت مهم است که شخص نگارنده بر این باورم که وقتی مجموعه‌ای نتوانند از منظر نظری کار را سامان دهند قطعا در بُعد عملی هم دچار تشتت و چندگانگی خواهند شد. ضمن آنکه برابر قانون حق دسترسی آزاد به اطلاعات باید این کار صورت می‌گرفت، چرا که این جشنواره از بودجه دولتی استفاده می‌کندو بخش خصوصی نیست؟ حتی انتخاب آقای نوربخش به عنوان شخص هم جای سوال دارد که معاونت هنری روی چه معیارهایی جشنواره را به ایشان سپردند؟ آیا دیگرانی که شرایطی مشابه ایشان یا از نظر اجرایی توانی بالاتر از ایشان داشتند در این مملکت حضور نداشتند؟
کسی بخل نمی‌ورزد که گروهی از هنرمندان موسیقی از امکانات جشنواره موسیقی فجر بهره ببرند و حتی تماشاگران نیز یک موسیقی خوبی بشنوند و ببینند. حتی اگر کسی بتواند این امکانات را از بیرون از مجموعه بیاورد باز ناز شستش، اما وقتی در چارچوب یک جشنواره دولتی بخواهد حرکت کند، طبیعی است که باید این امکانات را به‌گونه‌ای سامان دهد که در توزیع این امکانات، لوازم قانونی کار رعایت شده و این شائبه پیش نیاید که این سفره تنها برای برخی از دوستان و خاصان است و غیرخودی‌ها را راهی به این مجموعه نیست. شاید بگویند ما به همه اطلاع دادیم، باید پرسید که مکانیزم اطلاع رسانی شما چگونه بود، این مکانیزم باید عام، شفاف، غیررانتی، دارای توازن،قابل دسترس برای همه، دارای فاکتورهای دقیق چنین برنامه‌هایی باشد. اما متاسفانه تا انجایی که نگارنده جست وجو کرده است هیچ کدام از این موارد رعایت نشده است. مثل همان افزایش دوره هیات مدیره خانه موسیقی از دو سال به ۴ سال که سال ۱۳۹۱ در روزنامه رسمی منتشر شد و دو سال بعد به اطلاع مجمع عمومی و اهالی موسیقی رسید آقای نوربخش و دکتر سریر و دیگران علاوه بر این دو سال ،دو سال دیگر هم به مدت یاد شده اضافه کردند و فعلا به شش سال رساندنش. یا مثل همان شورای داوری برای کانون سازسازان که بدون آیین‌نامه و تنها یکبار برگزار شد برای آنکه دستور یک بزرگ و آقای خاص موسیقی را اجرا کنند و بعد تعطیل شد و دیگر خبری از آن نیست؟ وقتی پاسخ‌ها افکار عمومی را قانع نکند طبیعی است که احقاق حق را از کانال‌های دیگری پی گیری کنند.
کاه مدیرعامل، کوه منتقدان/ پرسش‌هایی از خانه موسیقی
برای نمونه نگارنده متوجه نمی‌شود که چرا هیچ نامی از بسیاری از چهره‌های معروف موسیقی کشور نیست و این افرادی که حضور دارند بر اساس چه ملاک و معیاری دعوت شده‌اند؟ اگر بگویید شهرت و اعتبار، باید این سؤال را از مدیر جشنواره و معاون هنری محترم پرسید که تعریف شما از شهرت و اعتبار چیست؟ شما که این دو مقوله را تعریف نکردید و آیین‌نامه‌ای هم منتشر نکردید؟ پس چگونه این اجازه را دارید که در یک جشنواره دولتی هر آدمی را که خودتان دوست دارید دعوت کنید و هر که را دوست ندارید کنار نهید؟ درواقع همان سنتي که در خانه موسیقی به راه افتاده بود، در سطحی وسیع‌تر و این‌بار با امکانات دولتی ساری و جاری شده است.
آقای نوربخش در چندماه اخیر مدام این سخن را مطرح کرده است که جشنواره موسیقی فجر بی‌حضور بزرگان برگزار شده است. نکته جالب‌تر سکوت تأییدآمیز آقای مرادخانی است که این سخنان آقای نوربخش عملا زیرسؤال‌بردن تلا‌ش‌های ایشان در دوره‌‌های گذشته جشنواره موسیقی فجر است. از قرار آقای نوربخش فراموش کرده‌اند که چهره‌هایی چون سراج، مختاباد، قربانی، سالار عقیلی، سینا سرلک و بسیاری از خوانندگان و نوازندگان معروف این روزها در همین جشنواره موسیقی فجر بالیدند و معرفی شدند؟ جهت اطلاع ایشان و تمامی اهالی موسیقی، تمامی هنرمندان موسیقی کشور از خرد و کلان در دوره‌هایی از جشنواره حضور داشته‌اند و برنامه اجرا کرده‌اند و جشنواره موسیقی فجر سکوی پرتاب آنها بوده است برای حضور در مکان‌های دیگر. جدول برنامه و آرشیو آن حداقل در برخی از کتابخانه‌های معتبرتر در دسترس است و می‌تواند چنین لاپوشانی آشکاری را برملا کند. آقای نوربخش و دیگر دست‌اندرکاران جشنواره گمان می‌کنند تاریخ ده سال گذشته را بسیاری فراموش کرده‌اند.
حتی آقای شجریان هم در یکی از برنامه‌های جشنواره موسیقی فجر در اوایل دهه ٨٠ به‌عنوان تماشاگر حضور پیدا کرد که همین حرکتش نیز تأییدی بر این جشنواره بود.
علاوه بر همه اینها آنچنان‌که از سخنان و فرش قرمز پهن‌شده نشست رونمایی از طرح برمی‌آید، این طرح قبلا هم از سوی یک نهاد خصوصی به نام سایت موسیقی ما با بودجه و هزینه‌ای احتمالا ده‌هابرابر کمتر اجرا شده است و حتی به گمان نگارنده این طرح ابترشده طرحی است که در سال ۱۳۸۶ در مجمع عمومی خانه موسیقی و از سوی آقای رامین جزایری ارائه شد و مورد تصویب قرار گرفت و متأسفانه همانند بسیاری از طرح‌ها و مصوبه‌‌های خانه موسیقی پشت گوش انداخته و اجرائی نشد. شاید خود آقای جزایری که هم ایشان و هم کانون سازسازان به شکل غیرقانونی از سوی آقای نوربخش و خانه موسیقی از فعالیت صنفی محروم شده‌اند، بتواند در زمینه این طرح توضیح دهد.
مخلص کلام این که طرح‌هایی که تحت عنوان ابتکار و خلاقیت و فیل هوا کردن به خورد اهالی موسیقی داده می‌شود تازگی و طراوتی ندارد و پیش از این هم اجرا شده بود. به قول مولوی:
تو ملاف از مشک که‌آن بوی پیاز / می‌کند مشکوف از بوی تو راز
توضیح: این نوشته روز پنج شنبه ۱۰ دی ۱۳۹۴ در صفحه ۱۲ روزنامه شرق منتشر شد. یادداشت حدود ۱۰ روز قبل نوشته شد و لذا اتفاقات بعد از این یادداشت از جمله سخنان آقای تهمورث پورناظری خود نیاز به مطلب و پاسخی جدا دارد.
نظر شما