اگرچه اين تكنيك هنوز روي انسان آزمايش نشده‌است، اما نتايج آزمايش آن روي موش‌ها شگفت‌انگيز است، زيرا مشخصه اصلي ديابت، از دست رفتن سلول‌هاي بتاي فعال در لوزالمعده است. اگر بتوان راهكاري براي پيوند زدن سلول‌هاي بتاي جديد و سالم به بدن افراد مبتلا به ديابت يافت، درمان قطعي ديابت كشف خواهد‌شد.به گفته رونالد ايوانز محقق ارشد اين پروژه در موسسه اسكال كاليفرنيا، اين كشف امكان توليد حجمي نامحدود از منابع سلول‌هاي قابل پيوند كه از بدن خود بيمار به دست آمده‌اند را فراهم خواهد‌آورد.
ديابت به زبان ساده يعني از دست دادن سلول‌هاي بتا در لوزالمعده، چه اين سلول‌ها بميرند (ديابت نوع اول) يا عملكرد آنها دچار اختلال شود (ديابت نوع دو)؛ و در هردو مورد بيماري به كمبود انسولين مورد نياز براي تنظيم قند خون در بدن منجر خواهد‌شد. دانشمندان سال‌ها است كه در تلاشند اين سلول‌هاي بتاي آسيب‌ديده يا مرده را با سلول‌هاي سالم و زنده جايگزين كنند، و اكنون به نظر مي‌آيد موفق به انجام اين‌كار شده‌اند،دست‌كم در بدن موش‌ها.
زماني كه محققان سلول‌هاي بتاي به دست آمده از بدن انسان را به موشي مبتلا به ديابت نوع اول پيوند زدند، نشانه‌هاي ديابت از بين رفت. در اين آزمايش دانشمندان سيستم ايمني بدن موش را تضعيف كردند تا به سلول‌هاي انساني حمله نكند، اما اگر اين تكنيك به آزمايش‌هاي انساني راه‌يابد،نيازي به تضعيف سيستم ايمني نخواهد‌بود،البته درصورتي كه سلول‌هاي بتا از بدن خود بيمار استخراج شده‌باشند.
اين پروژه براساس چندين پژوهش مشابه انجام گرفته‌است، اما اين‌بار تركيبي پروتئيني به نام ERRy به آن افزوده شده‌است، پروتئيني پيچيده كه براي رشد سلول‌هاي بتا از سلول‌هاي مرحله پيش بتايي و واكنش نشان‌دادن آنها نسبت به ميزان گلوكزي كه آنها را احاطه كرده‌‌است، نقش كليد انرژي را بازي مي‌كند و مانع از آن مي‌شود كه سلول‌ها بي‌هدف و بي‌وقفه به توليد انسولين بپردازند.
به گفته اوانز، اين پژوهش دانشمندان را به سوي دوراني جديد در توليد سلول‌هاي بتاي كاربردي حركت مي‌دهد. سلول‌هايي كه به اين شيوه و با استفاده از اين پروتئين كشت داده مي‌شوند، مي‌توانند به خوبي سلول‌هاي طبيعي بتا در بدن فعاليت كنند.
اگرچه اين تكنيك اميدوار‌كننده به نظر مي‌رسد، اما احتمال آنكه بتواند تمامي انواع ديابت را درمان كند بسيار كم است، زيرا اين بيماري گاه در اثر اختلالات ژنتيكي ايجاد مي‌شود، اين به آن معني است كه حتي با حضور سلول‌هاي بتاي جديد در بدن، بيماري مي‌تواند دوباره خود را آغاز كند. علاوه براين، مهار ديابت نوع دوم كار دشوارتري خواهد بود زيرا سلول‌هاي بتاي جديد ممكن‌است با سلول‌هاي بتاي ناكارامدي كه هنوز در بدن انسان وجود دارند، به رقابت بپردازند.
با اين‌همه تكنيك جديد مي‌تواند احتمال پس‌زده شدن سلول‌هاي پيوندزده‌شده را تا حدي قابل توجه كاهش دهد زيرا اين سلول‌ها از بدن خود بيمار به دست آمده‌اند. سلول‌هاي بنيادين استفاده شده در اين پژوهش از سلول‌هاي پوستي و نه جنين انسان به دست آمده‌اند.
اوانز و گروهش اكنون در تلاشند اين تكنيك را براي آزمايش باليني روي انسان‌ها آماده كنند و اميدوارند اين كار آغاز اتفاقي خوش‌آيند باشد.
۵۴۵۴
نظر شما