به گزارش خبرآنلاین دکتر علیرضا اکبری با بیان اینکه هنوز بسيار زود است كه بتوان اثار متعدد و مختلف "تصميم خروج از اتحاديه" توسط بريتانيا را ارزيابي كرد، گفت: بنظر ميرسد، بزرگترين شوك تاريخ اتحاديه، در حال وارد شدن است. شانس اغاز روند تجزيه و فروپاشي اتحاديه، بيش از 52% اي است كه در بريتانيا به خروج رأي دادند، و اگر اين امر صحيح باشد، بيش از پنج سال طول نخواهد كشيد كه روند تجزيه سرعت بگيرد. اگر فرض را به "فروپاشي اتحاديه" در طول پنج سال اتي قرار دهيم، انگاه، از منظر ملاحظات سياست خارجي جمهوری اسلامی ایران، بجاي يك "اتحاديه" ، با تعدادي كشورهاي بزرگ و كوچك، با اراء و إيده هاي متفاوت و مختلف و منافع غير هم راستا و رويكردهاي مختلف در يك قاره كوچك و پر تنش مواجه خواهد بود.
بنيانگذار موسسه پژوهش هاي راهبردي تصميم در پاسخ به این سوال که چه تغییراتی پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی رخ خواهد داد گفت: در چنين شرايطي، اولاً، فضاي اروپا، بيش از پيش "قطبي" خواهد شد و طبعاً حركت روسيه به سمت غرب، موج جديد و پٌر شدني را اغاز خواهد كرد، و اين يعني شدت يافتن چالش هاي امنيتي در ميانه اروپا. چالشي كه ايالات متحده را هراسان براي دفاع از مرزهاي شرقي أتلانتيك وارد معركه خواهد كرد. از سوي ديگر، هيچ استبعادي نيست كه كشورهاي اروپايي، با مشاهده ضعف حوزه مركزي و غربي، و سست تَر شدن جدار شرقي اروپا، به گزينش هاي متفاوت دست بزنند، انطور كه در فاصله بين دو جنگ قبلي رخ داد. همين امر، كاركرد ساير نهادهاي قدرت را، نظير ناتو، دچار إخلال خواهد كرد. اروپا بار ديگر در تنش و رقابت بين دو قدرت، در دوسوي مرزهاي شرقي و غربي خود-ساحل اقيانوس- قرار خواهد گرفت. ديگر اتحاديه و پارلمان و أركان هماهنگي و مديريتي هم وجود نخواهد داشت كه به ايجاد موضع واحد و هماهنگ در امور مهم سياست اروپايي و امنيت جمعي بپردازد.
اکبری افزود: از سوي ديگر، عواقب و تبعات تجزيه و فروپاشي اتحاديه، بر حوزه هاي اقتصادي، مالي، بازار و پول و سرمايه، اثار بسيار سهمگيني خواهد داشت، همانگونه كه در سالهاي اخر دهه نود، سرريز حواشي اقتصادي چين، موجب ورشكستگي در ميان هفت اژدهاي كوچك اسيايي شد، و زمينه ركود و سقوط اقتصادي را تا بورس مسكّن و بورس وال استريت امريكا، و نهايتا اروپا و همه جهان را فراهم كرد.
معاون اسبق وزارت دفاع کشورمان با بیان اینکه طبعاً سونامي كه در راه است، بسيار سهمگين تَر از زلزله سال ٩٧ خواهد بود، گفت: تنش هاي امنيتي و جنگ در منطقه اسياي جنوب غربي و شمال افريقا ، شانس كمتري براي مديريت و كنترل و خاتمه خواهند داشت. تنش ها و درگيري هاي منطقه ما نيز ، امكان شدت يافتن خواهند داشت.
این کارشناس مسایل راهبردی با بیان اینکه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بر رقابت سعودي-عربي با ايران، با هر پوشش و انگيزه اي ، سرعت و شدت مي بخشد گفت: اين فاكتور، امري عليهده است، و صرف نظر از وضعيت اروپا، از ديناميزم مستقل و داخلي برخوردار است. محيط امنيتي منطقه اي و بين المللي ايران، بويژه در تاثير از انتخابات امريكا، بسيار پرشدت تَر خواهد شد. اثار اقتصادي و امنيتي ناشي از تلاطم هاي اقتصادي ،سياسي، امنيتي اروپا و يورو آتلانتيك و يورو آسیا ، حتماً موجب افزايش تنش هاي منطقه اي ، بويژه در منطقه ما خواهد شد.
دکتر اکبری معتقد است در شرايطي كه هنوز تنش هاي سياسي امنيتي بين ايران و امريكا، حتي در وراي اجراي برجام مهار و كنترل نشده باشد و بلكه تشديد شود، و در وضعيتي كه سونامي تنش هاي اقتصادي ، سياسي ، امنيتي از قلب اروپا، به ديگر مناطق تنش الود دنيا، بويژه خاورميانه تسري يابد، انگاه، توسل به سازوكارهاي بين المللي براي مهار و كنترل بحران ها، بر أساس تجربه و الگوهاي پيشين، امري ضروري است.
اکبری در پاسخ به این سوال که خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و تصور زوال این اتحادیه چه تاثیر مستقیمی بر سیاست خارجی کشورما خواهد داشت گفت: ما دو تجربه مهم در تاريخ اخير مان داريم،. تجربه زبانه كشيدن جنگ تحميلي، در غياب توسل به سازوكارهاي بين المللي، و تجربه مهار و كنترل بحران هسته اي و دشمني هاي امريكايي، از طريق توسل و بكارگيري ظرفيت هاي بين المللي در تجربه توسل به سازوكارهاي بين المللي، نقش تعامل ما با "ترويكا"ي اتحاديه اروپايي ، و مشخصا قدرتهاي محوري اتحاديه ، بسيار مؤثر و تعيين كننده بود.
او ادامه داد هرچند كه در مقاطع مختلف تعامل ايران با EU3 نوعاً يكي از اين سه كشور، نقش پليس بد را بازي مي كردند، و اين نقش بيشتر بر عهده انگليسي ها ، و بعضا بر عهده فرانسه بود- اما، فرض كنيم كه يونيتي بعنوان اتحاديه اروپا نبود، و يا فرض كنيم كه همين اتحاديه در اينده بسيار پر تنش اروپا و جهان، وجود نداشته باشد، و همچنين، فرض كنيم نهادهاي بين المللي نظير ملل متحد و ارگان هاي وابسته به ان، كاركردي بيش از قبل، براي ايران نداشته باشند، انگاه، ما بعنوان ج اا، از كدام گزينه براي ايجاد فرصت ديپلماتيك، و برقراري فرايند حل و عقد، در كشاكش ميان قطب هاي پر تنش (امريكا، روسيه، چين - و غيبت يك يونيت مؤثر اما سهل الوصول)، ميتوانيم بهره مند شويم؟
دکتر اکبری تاکید کرد : اتحاديه اروپايي، با همه كم و كاست اَش، براي سياست خارجي ايران، قطعا يك فرصت بوده ، و در صورت دوام و بقاء، هنوز ميتواند فرصت بماند. تضعيف يا فروپاشي اين اتحاديه ، كه می تواند يا ميتوانست نقش توازن بخش ميان دو سوي اروپا و حتي گاهي در قلب اسيا را براي ما بازي كند، اصولا به نفع ايران نیست. از اين رو، خروج انگليس از اتحاديه، با تبعات گسترده، عميق و نامطلوب ان، راه و فرصت را براي سياست خارجي ايران ، محدود و مضيق خواهد كرد. ما ضرر خواهيم كرد، و اين واقعه بدليل انتخاب نسنجيده، زيانبار يا پرخطر دولت بريتانيا يا رأي دهندگان انگليسي و ولزي باشد، يا هر دليل ديگر، چالش هاي جدي را براي همه دنيا، از جمله ايران در پي خواهد داشت.
اين دانش آموخته صلح سازی و حفظ صلح معتقد است که دنیا پس از ٢٣ ژوئن ٢٠١٦، دنياي كاملا متفاوتي خواهد بود و شاید بتوان گفت امروز، بدترين روز جهان در قرن حاضر و اينده باشد.
4949
نظر شما