سیمولیشن!/ برداشتی پیرامون پرونده های مربوط به خطای پزشکی و ماجرای مرحوم کیارستمی

پیمان صفردوست

بعد از انتشار خبر درگذشت عباس کیارستمی، موج های متعددی از انتقادات توسط چهره های مختلف فرهنگی و هنری درباره خطای پزشکی انجام شده توسط پزشک معالج او به راه افتاد.

البته پیش از این هیاهوها وزارت بهداشت بر اساس تکلیف قانونی خود از سازمان نظام پزشکی خواسته بود تا با تشکیل کمیته ای، پرونده درمانی آقای کیارستمی در ایران و فرانسه را مورد بررسی قرار دهند و نتیجه این بررسی ها را به صورت شفاف در اختیار مردم قرار دهند. بر همین اساس وزارت بهداشت درخواست کرده بود تا پرونده درمانی کیارستمی در فرانسه نیز به ایران ارسال شود.

البته این موضوع به همین جا تمام نشد و گویا گروه هایی بودند که مدت ها حرف های مگویی در دل داشتند و فوت عباس کیارستمی و ماجرای تایید نشده خطای پزشکی در روند درمان او بهانه ای شد تا حرف های خود را -درست یا غلط- مطرح کنند و فارغ از موضوع اصلی، وزارت بهداشت را هدف بگیرند و به دنبال ماهی خود در این آب گل آلود باشند؛ و عده ای نیز نادانسته آب به آسیاب آنها بریزند.

آنها که دستی بر نوشتن و روزنامه نگاری دارند می دانند که دروغ رسانه ای تنها نوشتن و انتشار مطلب خلاف واقع نیست و شکل های متنوعی دارد. انتشار یک مطلب با یک تیتر خلاف واقع و همین طور ذکر تنها پاره های دلخواه از یک موضوع و بزرگنمایی آن در متن، همان دروغگویی است و وقتی این کار توسط رسانه هایی انجام می شود که داعیه حرفه ای بودن دارند، نمی توان با ساده لوحی تصور کرد که کار آنها بدون منظور بوده است.

اگرچه فوتبالدوستان با واژه "سیمولیشن" یا همان شبیه سازی آشنایی کامل دارند ولی شاید این اصطلاح برای اهالی نظام سلامت کمی غریب باشد. سیمولیشن در واقع تظاهر به خطایی است که رخ نداده ولی بازیکن با شبیه سازی غیر واقعی سعی دارد آن را به داور القا کند. بازیکن با انجام این عمل می‌خواهد داور را فریب دهد و نتیجه‌ای مطلوب ولی ناحق به نفع تیم خود بگیرد؛ و این همان عملی است که گویا بعد از مرگ عباس کیارستمی برخی رسانه های حوزه سلامت قصد آن را داشتند.

چند روز بعد از انتقال پیکر عباس کیارستمی به ایران، یکی از خبرگزاری ها به بهانه خطای پزشکی در روند درمانی او، در مطلبی به 12هزار پرونده خطای پزشکی در سال 94 اشاره کرده بود. نویسنده همچنین در مطلب خود به رشد 5درصدی تعداد این پرونده ها در کشور اشاره کرده بود و از قول یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس این تعداد پرونده را غیر قابل پذیرش خوانده بود. مطلبی که با توجه به انتخاب تیتر «افزایش خطاهای پزشکی بعد از سال 93» و «وجود 12 هزار پرونده تخلف قابل پذیرش نیست» توجه بسیاری از مخاطبان را جلب کرده بود. اما آیا این تمام واقعیت بود؟!

آمار و ارقام اشاره شده در این مطلب اگرچه صحیح هستند اما تنها گوشه ای از حقیقت در این مورد هستند. دکتر خلیلی، قائم مقام معاونت انتظامی سازمان نظام پزشکی در مورد آمار و ارقام منتشر شده در این خصوص می گوید: پرونده های مربوط به خطاهای پزشکی در سال 94 حتی کمی بیش از این تعداد هستند و شاید حتی نزدیک به 15هزار پرونده باشند. اگر این آمار را به تنهایی به عنوان سند در نظر بگیریم، به نظر زیاد می رسد اما وقتی این تعداد را در کنار آمار مراجعات مردم به واحدهای درمانی در سال 94 می گذاریم، به نتایج دیگری می رسیم.

دکتر خلیلی عنوان می کند: در سال 94 تعداد 800میلیون نفر/بار مراجعه به واحدهای درمانی در کشور ثبت شده است که این مراجعات شامل مراجعه به تمام واحدهای درمانی حتی داروخانه و آزمایشگاه می شود. البته تمام عملیات مربوط بستری بیمار در بیمارستان، یک مراجعه محسوب می شود. با کنار هم گذاشتن این 800 میلیون نفر/بار مراجعه و آن 15 هزار پرونده مربوط به خطای پزشکی متوجه می شویم که آمار خطای پزشکی در کشور 0.1درصد (یک دهم درصد) بوده است. جالب اینکه وقتی این آمار را با استانداردها و مقادیر متعارف جهانی مقایسه می کنیم، وضعیت خود را امیدوارکننده تر نیز می یابیم. آمارهای جهانی در مورد میزان خطاهای پزشکی در کشورهای مختلف دنیا، حدود 3 تا 5 درصد خطا در مراجعات را رقم متعارفی می داند که با یک دهم درصد کشور ما قابل مقایسه نیست؛ نکته ای که در مطلب دوستان رسانه ای ما به آن اشاره ای نشده است!

اما بازی های غیراخلاقی رسانه ای به همین مورد ختم نشده است. در همان مطلب، نگارنده به رشد 5 درصدی خطاهای پزشکی نسبت به سال 93 اشاره کرده است که این شیطنت هم بی منظور به نظر نمی رسد.

نویسنده مطلب مذکور اگرچه به رشد 5 درصدی پرونده خطاهای پزشکی در سال 94 نسبت به سال گذشته اش اشاره کرده و خواسته به شکلی غیرمستقیم اشاره ای به تاثیر منفی طرح تحول سلامت در میزان خطاهای پزشکی داشته باشد اما به این نکته ساده توجه نکرده که برای رسیدن به آمار دقیق می بایست افزایش میزان مراجعات را نیز در نظر بگیرد.

دکتر سیدموسی طباطبایی، رییس گروه برنامه ریزی اقتصاد و بیمه سلامت وزارت بهداشت آمارهای جالبی را در این خصوص ارائه می دهد: «با توجه به اعداد و ارقام ثبت شده در سیستم ثبت اطلاعات، تعداد بستری در بیمارستان های دولتی در کشور در سال 93 حدود7میلیون و400 هزار نفر بوده که این تعداد در سال 94 به 7 میلیون و 900 هزار نفر رسیده است. با یک حساب ساده می توان به این نتیجه رسید که تعداد بستری در بیمارستان های دولتی در سال 94 نسبت به سال قبل از آن نزدیک به 6.8 درصد افزایش داشته است.»

پس در مقابل این افزایش تعداد بستری در بخش دولتی، افزایش 5درصدی خطاهای پزشکی رقم دلهره آوری نیست و از میانگین افزایش تعداد مراجعات کمتر است. اگرچه وزیر بهداشت بارها در گفتگوهای خود ذکر کرده است که به خطر افتادن و از دست رفتن جان حتی یک نفر هم برای ما مطلوب نیست اما خطا یکی از ویژگی های انسانی است و با تمام تلخی باید آن را پذیرفت.

از افرادی که ناآگاهانه و تحت تاثیر برخی شانتاژهای مطبوعاتی، خود را همواره از نظام سلامت طلبکار می دانند نمی توان انتظار چندانی داشت ولی پرسش اینجاست که در کشوری که همه ما در کنار هم روزگار می گذرانیم و از یک هوا تنفس می کنیم، چرا عده ای از ما می کوشند تا کارهای انجام شده در نظام سلامت کشور را نادیده بگیرند و تمام قدم های مثبت را منفی ببینند!؟

و در آخر اینکه از منظر قانون، در صورت تشخیص سیمولیشن توسط داور، بازی متوقف می شود و به بازیکن تمارض‌کننده به خاطر رفتار غیرورزشی اخطار تعلق می گیرد؛ اخطاری که شاید جای آن در رسانه های حوزه سلامت خالی باشد.

47237

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 556835

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۰:۵۹ - ۱۳۹۵/۰۴/۲۶
    0 4
    من خودم در جریان این آمارگیری ها هستم مثلا تو اورژانسی که خود من بودم وقتی یک نفر آدرس سرویس های بهداشتی رو می پرستید به عنوان مراجعه کنند آمار می زدند ولی خدایی محاسبه کنید 15 هزار تا خطای پزشکی در سال یعنی 15 هزارتا مرگ و معلولیت یک جوری صحبت می کنید یک مقدار جوجه تو مرغداری تلف شدند این پونزده هزار نفر انسان بودن