این در حالی است که افزایش40درصدی قیمت جهانی روی فرصت مناسبی برای حضور در بازارهای جهانی فراهم کرده است؛ اما کاهش میزان تولید به دلیل پایین بودن چشمگیر خاک پرعیار، صنعت روی زنجان را دچار مشکل جدی کرده است.
با این اوضاع باید منتظر تعیین تکلیف معدن مهدی آباد یزد و برنده مزایده آن بود تا شاید اوضاع این روزهای صنعت روی بهبود یابد.
رئیس هیات امنای شهرک تخصصی روی زنجان اوضاع واحدهای تولیدی مستقر در این شهرک را نامساعد اعلام می‌کند و می‌گوید: کمبود مواد اولیه بیشتر واحدها با ظرفیت زیر30 درصد فعالیت می‌کنند و برای ادامه حیات، چشم انتظار تصمیم دولت در تعیین تکلیف معدن مهدی آباد یزد هستند.
«عباس پناهی» در گفت وگو با همشهری تعدیل نیرو را نتیجه بی‌تفاوتی مسئولان در مورد این شهرک می‌داند و می‌افزاید: اکنون6 هزار کارگر و کارمند در شهرک تخصصی روی زنجان مشغول کار هستند و ادامه محدودیت در تامین خاک، واحدها را با مشکلاتی مواجه می‌کند.
وی کاهش ذخیره و عیار خاک معدن انگوران را در کاهش تولید واحدهای روی این شهرک بی‌تاثیر نمی‌داند و ادامه می‌دهد: در گذشته عیار خاک معدن30 درصد بود که اکنون به مرز8 درصد رسیده است و واحدها، خردایش را بعد از ورود خاک با عیار پایین در برنامه دارند. به گفته پناهی 90 درصد سهم آلودگی‌ها در این شهرک مربوط به پایین بودن عیار خاک است که باید برای تامین خاک با عیار بالا تدبیری اندیشیده شود. رئیس هیات امنای شهرک تخصصی روی زنجان با اعلام این‌که در گذشته از2/5 کیلوگرم خاک یک کیلوگرم شمش روی تولید می‌شد، اظهار می‌کند: اکنون از14 کیلوگرم خاک با عیار کم فقط یک کیلوگرم شمش تولید می‌شود که این چالش کار واحدهای تولیدی را برای ادامه فعالیت سخت کرده است.
واردات خاک
فعال صنعت روی استان در پاسخ به پرسش همشهری درباره واردات خاک از سایر کشورهای همجوار به زنجان می‌گوید: هزینه‌های بالای حمل‌و‌نقل از ترکیه برای ورود خاک معدن مقرون به صرف نیست و واحدهای تولیدی چندان رغبتی به این موضوع نشان نمی‌دهند.
پناهی با تأکید بر روشن شدن وضعیت معدن مهدی آباد یزد برای تأمین خاک پرعیار واحدهای روی ادامه می‌دهد: تا زمانی که دولتی‌ها رغبتی به این موضوع نشان ندهند همچنان داستان تعدیل نیرو و کاهش فرصت‌های اشتغال در این شهرک ادامه خواهد داشت.
وی نقش شهرک تخصصی روی را در اشتغال‌زایی شهر مهم می‌داند و می‌افزاید: این شهرک با برخوردار بودن از کارشناسان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نقش مهمی در اشتغال بومی دارد و نباید مسئولان به این موضوع بی‌تفاوت باشند.
پناهی سهم زنجان را در تولید سرب و روی کشور مهم می‌داند و می‌گوید: استقرار واحدهای بی‌شمار تولید شمش روی و سرب در زنجان نشان از توانمندی‌های این استان و ظرفیت‌های بالقوه آن دارد.
تأمین خاک
نایب رئیس انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران نیز بزرگ‌ترین مشکل صنعت روی استان زنجان را تأمین خاک بیان می‌کند و می‌گوید: واحدهای تولیدکننده روی کشور بر اساس معدن انگوران طراحی‌شده و تولید خود را آغاز کرده‌اند.
به گفته «علی وثیقی مطلق» این واحدها از طریق واردات خاک از دیگر نقاط کشور این مشکل را رفع می‌کنند. بزرگ‌ترین مشکل مصرف‌کنندگان بخش سرب و روی کیفیت خاک و قیمت آن است.
وی با بیان این‌که در چند سال اخیر در زمینه استخراج خاک از معدن انگوران زنجان مشکلاتی وجود داشته و اکنون خاک موردنیاز واحدها با مشکل تأمین می‌شود، می‌افزاید: تصمیمات گرفته شده از سوی دولت کلان است و نتایج آن در بخش خصوصی به‌صورت محسوس‌تر دیده می‌شود.
وثیقی مطلق ادامه می‌دهد: در حال حاضر کشور در بحث سرب و روی بیش از مازاد تولید کرده و صادرات نیز انجام می‌دهد. به طوری که این محصول به کشورهای ترکیه، هند، چین، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج‌فارس صادر می‌شود و در صورت برداشتن تحریم‌های اقتصادی این محصول به کشورهای اروپایی نیز صادر خواهد شد.
روزهایی برای خداحافظی
طبق گفته‌های «منصور شبانی» مدیر مجتمع سرب و روی انگوران، ذخایر معدن سرب و روی انگوران به‌عنوان مهم‌ترین معدن سرب و روی کشور رو به پایان است و در۱۲ سال آینده تمام می‌شود و فقط ۹ میلیون تن از ذخایر این معدن باقی مانده است.
وی ادامه می‌دهد: معدن انگوران۶۰ سال قدمت و سابقه بهره‌برداری دارد و تا پیش از انقلاب اسلامی به صورت محدود مورد بهره‌برداری قرار گرفته بود، اما پس از آن با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، استخراج از این معدن به‌صورت گسترده آغاز شد.
شبانی با اعلام این‌که استخراج خاک انگوران در بخش‌های زیرزمینی و روباز انجام می‌شود، اظهار می‌کند: در «بخش روباز»، استخراج ماده معدنی سرب و روی کربناته و مخلوط سولفوره کربناته و در «بخش زیرزمینی» بیشتر ماده معدنی سولفوره استخراج می‌شود. مدیر مجتمع سرب و روی انگوران می‌افزاید: براساس طراحی‌های صورت گرفته، قرار است 2 میلیون تن از کل ذخیره باقی‌مانده در بخش زیرزمینی و 7 میلیون تن از بخش روباز استخراج شود.
معدن سرب و روی مهدی‌آباد سال 91 به یکی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی واگذار شد که ایمیدرو(سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) به تازگی در راستای جذب سرمایه‌گذار فراخوانی برای این معدن داده و در این‌که چرا این سازمان وابسته به دولت قصد دارد، دوباره این معدن را به فراخوان بگذارد ، ابهاماتی وجود دارد.
همچنین با اتمام ذخایر معدن انگوران که بزرگ ترین تولیدکننده سرب و روی کشور است، عملیات پیش باطله‌برداری معدن مهدی‌آباد یزد از فروردین سال گذشته شروع شد تا این معدن بابرخورداری160 میلیون تن ذخیره سرب و روی جایگزین معدن انگوران برای تامین نیاز داخلی و حتی صادرات شمش آغاز به کار کند.
واگذاری مجدد معدن مهدی‌آباد و پس گرفتن آن از بخش خصوصی توجه بسیاری از فعالان بخش خصوصی را به خود جلب کرد. این اقدام دولت موجب شد تا سرمایه‌گذارانی که فضای دوره پساتحریم را برای سرمایه‌گذاری در کشور مساعد می‌دیدند، مردد شوند.
طبق آمار ارائه شده سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در نیمه نخست سال گذشته واحدهای شمش روی با35 درصد ظرفیت و واحدهای فراوری با 17 درصد ظرفیت مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری فعالیت می‌کردند که امسال نیز با کاهش چشمگیر عیار خاک معدن انگوران پیش بینی می‌شود به کمترین میزان خود برسد.
46
نظر شما