«انگلیس جزیره کوچکی است در غرب آفریقا!»، «در پاریس و آلمان هرج‌و‌مرج شدیدی حاکم است»، «آن‌قدر قطعنامه بدهید، تا قطعنامه‌دان‌تان پاره شود»، «برجام را پاره می‌کنم»، «عباسیان ۱۰ پیامبر را کشته‌اند»، «نمی‌دانم حسن نصرالله، الظواهری، الجولانی و البغدادی کیستند اما تا من به قدرت برسم، اینها کنار رفته‌اند»، «۴ تا خس و خاشاک در این گوشه‌ها یک کاری می‌کنند»، «یک مشت اراذل و اوباش راهزن، علیه من کار می‌کنند»، «آمریکا مثل چهارپا در گل گیر کرده است»، «رهبر کره‌شمالی شبیه دیوانه‌هاست.»
جملات بالا را یکی درمیان که بخوانید پی به گوینده‌هایشان خواهید برد. یکی همان است که در جمع نخبگان گیلانی گفت «برخلاف دیدگاه بعضی افراد، من معتقدم زنان گیلانی با حفظ عفاف خود در عرصه‌های مختلف کشاورزی حضور داشته‌اند» و در همایش ایرانیان خارج از کشور از عبارت عامیانه «آن ممه را لولو برد» استفاده کرد و دیگری همان است که در تجمع‌های انتخاباتی‌اش در مورد نامزد زن رقیب می‌گوید «به قیافه‌اش نگاه کنید، چه کسی به او رای می‌دهد؟» و در مورد یک نامزد زن دیگر از چنان الفاظ رکیکی استفاده می‌کند که حتی رسانه‌های کشورش هم حاضر به انتشارش نیستند!
اما فقط همین قرینه‌های لفظی نیست که برخی را به این تحلیل رسانده که با پیروزی دونالد ترامپ در آمریکا، زمینه حضور دوباره محمود احمدی‌نژاد و یا دستکم احمدی‌نژادیسم تقویت می‌شود؛ چه آنکه این روزها کسانی در ایران بی‌میل به پیروزی ترامپ در آمریکا نیستند که روزگاری در گعده حامیان احمدی‌نژاد بودند و این روزها به هر بها و بهانهای سازشان را برای مخالفت با دولت کوک می‌کنند؛ از نقد برجام گرفته تا تحلیل شرایط اقتصادی کشور.
قرابت مواضع ترامپ در آمریکا و دلواپسان در ایران در قبال برجام، شاهد این مدعاست. «برجام سرابی بیش نیست و یک‌بار دیگر جام زهر را به ملت نوشاندند.» «این توافق یک رسوایی و باخت بزرگ بود.» «آنها که این توافق را امضا کردند، خائن‌اند.» «تیم مذاکره‌کننده بی‌کفایت و ساده‌لوح بودند.» «عزت ملی را معامله کرده و به باد دادند.» «به‌جای حفظ منافع خودمان، منافع آنان را حفظ و تجهیز کردیم.»
شاید باورتان نشود اما همه این جملات بعضا آشنا، مواضع «دلواپسان» توافق هسته‌ای در ایران نیست، بلکه باز هم یکی در میان جملاتی است که در سخنرانیهای انتخاباتی دونالد ترامپ نامزد ۶۹ ساله جمهوری‌خواهان در آمریکا عنوان شده است! وجه مشترک آنها نه‌تنها در این است که مذاکره‌کنندگان وطنی‌شان را به دیده تحقیر نگریسته و با برچسب‌هایی چون «خائن» و «بی‌کفایت» آنها را خطاب می‌کنند، بلکه می‌پندارند که کشور خودشان در این مذاکرات متضرر شده است!
قطعا مشی ضد آمریکایی عموم سیاستمداران ایرانی اعم از هر جناح سیاسی مانع از آن خواهد شد که پرچمی در حمایت از فلان نامزد انتخاباتی ایالات‌متحده برافراشته کنند اما کم و بیش این را همه می‌دانند که عملیاتی شدن برجام با پیروزی دموکرات‌ها در آمریکا امکان‌پذیر است تا سیاست‌های اوباما را پیش ببرند. اما اگر جمهوری‌خواهان به قدرت دست پیدا کنند، اجرایی شدن برجام متوقف و یا دستکم با فراز و نشیب بسیاری روبه‌رو خواهد شد. به این ترتیب دلواپسان وطنی که تحلیل‌هایشان را قرین به واقعیت خواهند یافت، خود را در رقابت با اعتدالگرایان در ایران چیره دیده و بر ارتفاع موج تبلیغاتشان خواهند افزود. به عبارت دیگر موضع یکسان آنها در دو سوی کره زمین، آنها را نه تنها تایید که رسا شدن صدایشان را نیز تشدید خواهد کرد.
جرینگ جرینگ؛ صدای جیب کاسبان تحریم
هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ با همه اختلافاتی که دارند در یک نقطه مشترکند و آن اینکه اعمال تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه متحدان آمریکا علیه ایران، را تصمیم درستی می‌دانند. تحریم‌هایی که کلینتون آن را مدیون تلاش‌هایش در دوران وزارتش در دستگاه دیدلماسی دولت اوباما می‌خواند و توافقنامه هسته‌ای ایران را «یک روز خوب در طول ۳۶ سال گذشته» قلمداد کرده که ثمره همان تلاش‌های اوست. گرچه او هم خط و نشان‌هایی برای تداوم این توافق دارد و معتقد به «بررسی همراه با بی‌اعتمادی» اجرای آن است اما اختلافش با ترامپ در همین‌جاست که رقیبش اساسا ایران را متهم به ساخت بمب اتم می‌داند که زمینه‌ساز تحریم از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران شد.
ترامپ اگرچه حرفش را درباره «پاره کردن برجام در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا» پس گرفت، اما با چنین ذهنیتی که درباره فعالیت هسته‌ای ایران دارد، دور از ذهن نیست که با حضورش در این مسند بار دیگر برای تحریم دوباره ایران و تشدید آن بکوشد. راهی که بوش پدر و پسر در پیش گرفته بودند.
افزایش تحریم‌ها در این سوی دنیا نیز به سود کسانی خواهد بود که به‌نام «کاسبان تحریم» شناخته می‌شوند. کسانی‌که توافق هسته‌ای ایران و غرب را «دو سر باخت» توصیف می‌کنند، با پیروزی ترامپ به‌جای سنگ‌اندازی بر سر اجرای توافق هسته‌ای در ایران، مطمئن خواهند بود که این توافق دیگر در آمریکا اجرایی نخواهد شد و درهایی که گشایشش، منافع اقتصادی آنان را در ایران به خطر می‌انداخت، بار دیگر بسته خواهند شد تا آینده‌ای نامعلوم که آیا باز «کلید» گشایشش به «تدبیری» در آن بگردد یا نه.
اتفاقا ترامپ اقتصاد خوانده در دانشگاه تجارت وارتون، که شرکت ساخت‌وساز خانوادگی خود را در دوران مدیریتش به یک کارتل اقتصادی بزرگ در کشورش تبدیل کرده نیز نسبت به گشایش فضای اقتصادی ایران پس از رفع تحریم‌ها نگران است. او که مخالف بازگشت ۱۵۰ میلیارد دلار اموال بلوکه ایران است، صعود بورس ایران را پیش‌بینی و حتی با کنایه به تجار آمریکایی توصیه کرده که در ایران سرمایه‌گذاری کنند! کفه تحلیل‌های اقتصادی او بر اظهارات دیپلماتیکش تا آنجا سنگینی کرده که ادامه حضور نیروهای آمریکایی در کره و ژاپن، همکاری با ناتو و حتی عربستان را منوط به دریافت پول بیشتر کرده و معترض است که ایران با دریافت اموال بلوکه‌اش از آمریکا، به جای بویینگ با ایرباس معامله کرده است.
از همین‌روست که برخی بر این باورند تنها درصورتی‌که روابط با ایران از نظر اقتصادی برای ایالات‌متحده سودرسان باشد، او احتمالا از برقراری چنین ارتباطاتی ابایی نخواهد داشت. شاید براساس همین برداشت است که برخی با سودای برقراری رابطه اقتصادی با آمریکا، حامی پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری هستند. این پیش‌بینی به هیچ وجه غیرمحتمل نیست، همچنانکه افکار عمومی به یاد دارد که برخی از یک‌سو هولوکاست را زیرسوال برده و برایش تئوری‌سازی می‌کردند و از سوی دیگر فرزندانشان در حال مبادلات تجاری کلان با ژرمن‌ها بودند! مبادلاتی که این روزها برایشان دردسرساز شده و راهشان را به اوین گشوده است.
پی نوشت
شباهت‌های این دو نفر از دید رسانه‌های خارجی نیز دور نمانده. چه آنکه روزنامه تلگراف لندن در گزارشی ترامپ را حتی بدتر از احمدی‌نژاد خواند و درباره اظهارات عوام فریبانه آنها نوشت: رئیس‌جمهور پیشین خشم‌آلود ایران که احساسات عجین با خشم را در بین مردم نیز تحریک می‌کرد، مانند پیشتاز جمهوری‌خواهان در آمریکا مخلوطی از اظهارات وحشیانه و جهل نسبت به مصالح جهانی بود. اگرچه احمدی‌نژاد در مناظره‌های زنده تلویزیونی با رقبایش رفتارهای بی‌شرمانه نشان داد اما رفتار مبتذلانه ترامپ در مناظره‌های ریاست جمهوری خوار و خفیف است. گاردین هم در همین‌باره نوشت: احمدی‌نژاد دستکم مشخصات فیزیکی رقیبش را به تمسخر نگرفت اما ترامپ سطح منازعات سیاسی انتخاباتی در آمریکا را به شدت پایین آورده است.
29215
نظر شما