موضوع هدفمند کردن یارانه ها که هم اکنون به مرز اجرا در آمده است قطعا تصمیم بسیار بزرگی در تاریخ ایران است که عزمی وسیع را برای اجرای آن می طلبد. تردیدی وجود ندارد که برای بهبود اوضاع اقتصادی ایران دیر یا زود باید قانون هدفمند کردن یارانه ها به مرحله اجرا در آید. به یاد دارم نخستین روز های پس از پایان جنگ موضوع هدفمند کردن یارانه ها را مد نظر قرار دادم چرا که طی بر آوردی که صورت گرفته بود چیزی بالغ بر 5 هزار میلیارد تومان یارانه توسط دولت در آن زمان پرداخت می شد. طرحی را درر ابطه با هدفمند کردن یارانه ها آماده کردم و حتی آن را تا مجلس هم بردم اما اقتضائات آن زمان مانع اجرایی شدن آن شد.
این موضوع سبب نشد تا ادامه بررسی برای اجرا آن را به فراموشی بسپارم و عوامل زیادی دست به دست هم داده بود که با جدیت زیادی بررسی آن را دنبال کنم. به طور مثال روزی در زمان وزارت بازرگانی و در مسیر کرج با فردی که مشغول بسته بندی نان بود در یک نانوایی مواجه شدم. این فرد نان هایی را که آن زمان تحت عنوان نان فتو کپی مرسوم بود را در پلاستیک های بزرگ بسته بندی می کرد و در نهایت آنها در یک گونی قرار می داد. این اتفاق را درست زمانی رویت کردم که کشتی های گندم را با مصیبت های فراوان و زیر بار آتش فانتوم های دشمن به سلامت به داخل جامعه وارد می کردیم.
روز گاری که از هر 7 کشتی حداقل یکی از آنها طعمه آتش فانتوم های دشمن بود. واضح است هنگامی که بسته بندی نان ها را توسط آن فرد در حجم گسترده مشاهده کردم برایم سوال شود که این فرد با آن نان هایی که دولت برای آن یارانه پرداخت کرده است و به قیمت نا چیزی برای مصرف کننده در آمده است چه می کند. هنگامیکه شخص را مورد پرسش قرار دادم که با این نان های بسته بندی چی می کنید با این پاسخ ساده مواجه شدم: « برای مرغداری از آنها استفاده می کنم. »
آن فرد نان یارانه ای ارزان را، به استفاده از مواد خوراکی دیگری که دولت برای آنها یارانه پرداخت نمی کرد را ترجیح داده بود. همین موضوع تا حد زیادی احساسات من را بر انگیخته کرد و با تداعی شدن زحمت های فراوانی که برای واردات گندم و تبدیل آن به نان صورت پذیرفته بود نتوانستم جلوی خود را بگیرم و به آن فرد و صاحب نانوایی خرده گرفتم.
پس از آن تصمیم گرفتم بار دیگر در رابطه با هدفمند سازی یارانه ها اقداماتی توسط وزارت بازرگانی صورت بگیرد. با توجه به اینکه پیش از آن پاسخ شنیده بودم که اقتضائات آن وجود ندارد تصمیم گرفتم به شیوه های دیگر عمل کنم. بر آن اساس در بخشی از منطقه مرفه تهران واحد های صنفی تولید و توزیع نان فانتزی را در دستور کار قرار دادیم که به آن طریق نان با سهمیه آزاد تولید شود اما متاسفانه فردای آن روز روزنامه ها با تیتر هایی از این دست که « نان 50 تومان شد» و « گرانی نان توسط وزیر بازرگانی» آن را به نقد کشیدند.
اگر در آن زمان میزان یارانه های پرداختی توسط دولت 5 هزار میلیارد تومان بود و این صحنه ها در آن مشاهده می شد در حال حاضر شنیده های حکایت از آن دارد که یارانه هایی پرداختی دولت فقط برای حامل های انر‍ژی به 100 هزار میلیارد تومان رسیده است و این موضوع اثرات بسیار نا مناسبی را به همراه دارد. وقت آن رسیده است که با عزمی جدی در راستای اجرایی کردن قانون هدفمند کردن یارانه ها بر آییم تا به این صورت منابع کشور به هدر نرود.
هم اکنون این موضوع به شکل وسیعی در اقتصاد ایران جاری است. واحد های تولیدی وجود دارند که 70 سال پیش دستگاه های تولید خود را به شکل دسته دوم خریداری کردند و در حال حاضر نیز از آن بهره می برند. نرخ گازوییل ارزان سبب شده است که دیگر تمایلی برای نوسازی خطوط تولید خود نداشته باشند و به جای آن با همان دستگاهی که 70 سال پیش به شکل کار کرده خریداری کرده اند ادامه فعالیت دهند. همین نمونه ها کافی است برای اثبات این حرف که باید اختلاف ها را کنار گذاشت و با یک اراده ملی در راستا بهبود این وضیعت کوشید. هدفمند سازی یارانه ها قطعا چنین صحنه های نا موزونی را با تمام حواشی پیرامون آن از بین خواهد برد. این یک جراحی بزرگ اقتصادی است و قطعا جراحی بدون درد نخواهد بود.
رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و وزیر اسبق بازرگانی
نظر شما