بهروز هادی زنوز* : معاملات بازار سرمایه شرایط مبهمی را طی می کند و از سوی دیگر کاهش شتاب ورود نقدینگی به بازار پول سبب شده است برخی کارشناسان اقتصادی پیش بینی هایی انجام دهند مبنی بر اینکه بازار ارز در ماه های پایانی سال شوک قیمتی قابل توجه ای را تجربه خواهد کرد. این دسته از کارشناسان توقف ورود نقدینگی به بازار سهام و همچنین تا حدودی خروج بخشی از نقدینگی بورس سهام به دلیل افت بازدهی بازار سرمایه را از دلایل اصلی گمانه زنی های خود عنوان می کنند.
اعتقاد دارم تمایل مردم برای حضور در بازار ارز که پیش بینی می شود در ماه های پایانی سال صورت بگیرد می تواند دلایل دیگری داشته باشد و این موضوع به طور غیر مستقیم با کاهش نرخ سود بانکی و مشکلاتی که در بازار پول وجود دارد ارتباط پیدا می کند. به عبارت دیگر می توان گفت کاهش شتاب ورود نقدینگی به بازار پول و اعمال فشار برای کاهش نرخ سود بانکی فقط می تواند تمایل مردم برای سرمایه گذاری در بازار ارز را تشدید کند.
در شرایطی که در آمد های ارزی کاهش پیدا کرده است امکان پاسداری از نرخ ارز دشوار است و به همین دلیل ارز می تواند هدف سفته بازی قرار بگیرد. بنا بر این می توان گفت که اصلی ترین دلیلی که سرمایه گذاران را در این شرایط به سمت بازار ارز سوق می دهد به کاهش در آمد های ارزی ارتباط پیدا می کند.
از سوی دیگر تورم در چند ماه اخیر همواره روند صعودی خود را ادامه می دهد و نقدینگی نیز مانند تورم افزایش چشم گیری داشته است. افزایش تورم و نقدینگی در کنار کاهش در آمد های نفتی می تواند سه راس یک مثلث باشد که اصلی تری نقش را در تمایل مردم برای حضور در بازار ارز به عهده دارند. گفتنی است که توقف ورود نقدینگی به بازار سهام و همچنین تا حدودی خروج بخشی از نقدینگی بورس سهام به دلیل افت بازدهی بازار سرمایه این عوامل اصلی که به آنها اشاره شد را تحریک می کند و تمایل آنها را برای حضور در بازار ارز دو چندان خواهد کرد.
افرادی که در بانک سرمایه گذاری می کنند ریسک گریز هستند و همین عامل می تواند صحت این موضوع را تایید کند که مشکلات بازار پول بر تمایل آنها برای حضور در بازار ارز اثر مستقیم نخواهد گذاشت. عموما این افراد نمی خواهند زیان ببیند و سفته باز های حرفه ای نیستند اما اگر شرایط به گونه ای باشد که کاهش در آمد های ارزی، افزایش تورم و نقدینگی به روند خود ادامه دهد و همچنین وضع موجود در بازار پول و سرمایه حاکم باشد، مردم سرمایه های خود را به سمت بازار ارز سوق می دهند. بر این اساس می توان پیش بینی کرد که شوک جدی در بازار ارز به وجود خواهد آمد.
* استاد اقتصاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی
نظر شما