جواد شمقدری به فرانسه سفر کرده بود تا آخرین رویدادهای این جشنواره را از نزدیک دنبال کند. قطعا قرار بر این است معاون امور سینمایی درجریان سفر فوق آخرین دستاوردهای سینمای جهان را از نزدیک دنبال کند، اما این سفر گویا قرار است برای معاون سینمایی وزارت ارشاد دستاوردهای دیگری نیز داشته باشد که شاید ماحصل یکی از آن‌ها گفتگو با ژیل ژاکوب (رئیس جشنواره کن) باشد.
متن سخنان و گفته‌های ژاکوب درباره جعفر پناهی و ویژگی‌های شخصیتی و فیلمسازی او به راستی ازسوی رئیس یک جشنواره معتبر سینمایی بسیار قابل تامل است. روابط عمومی معاونت سینمایی در خبری که برای رسانه‌ها ارسال کرده است، آورده است:
جواد شمقدری که به جشنواره کن فرانسه سفر کرده بود با ژیل ژاکوب دیدار کرد و خطاب به وی گفت: «پس از 60 سال که از پایان جنگ جهانی دوم می‌گذرد، هنوز مقاومت دربرابر نازی‌ها جذاب است و به آن پرداخته می‌شود. در ایران نیز هشت سال دفاع مقدس به تصویر کشیده شده و انتظار این است که جشنواره کن از فیلم‌های دفاع مقدس سینمای ایران نیز استفاده کند.»
وی ادامه داد: «امسال سینمای ایران دارای تولیدات خوبی بود که متاسفانه در سطح مناسب مورد استقبال کن قرار نگرفت و به نظر می‌رسد این جشنواره باید نگاه سنتی خود را به انتخاب فیلم‌های ایرانی تغییر دهد. جشنواره کن در معرفی سینمای ایران نقش مثبتی داشته، اما در چند سال گذشته به گونه‌ای آشفته عمل کرده است.»
شمقدری با انتقاد از عملکرد جشنواره فیلم کن دربرابر موضوع جعفر پناهی گفت: «جشنواره کن راهی برای برقراری ارتباط میان انسان‌ها از طریق فرهنگ و هنر است و ورود به مباحث سیاسی به اعتبار آن لطمه وارد می‌کند. این سال‌ها عده‌ای تلاش کرده‌اند شکست‌های سیاسی خود را در این جشنواره ترمیم کنند و این به اعتبار جشنواره لطمه می‌زند.»
شمقدری با اشاره به آزادی فیلمسازان در ایران گفت: «در ایران هیچ فیلمسازی نیست که نتواند مجوز بگیرد، اما طبیعی است که هر اقدام بدون مجوز ازنظر همگان غیرقانونی شناخته می‌شود.»
وی ادامه داد: «ایران در بخش‌های دیگر علمی و فرهنگی و اجتماعی نیز پیشرفتهای شایانی داشته است.»
شمقدری با اشاره به اینکه امروز باید به سوژه‌های جدید توجه کرد، افزود: «سوژه‌های که در گذشته دستمایه کار بعضی از فیلمسازان بود دیگر جذابیتی ندارد و برای همین فیلمسازانی که قبلا به جشنواره‌ها فیلم می‌فرستادند، سوژه مناسب خود را پیدا نمی‌کنند. به همین دلیل است که بطور مثال چندین سال است کیارستمی دیگر نتوانسته است در ایران فیلم بسازد چون هنوز به دنبال سوژه‌های سابق بوده است که دیگر جذابیتی ندارند.»
معاون سینمایی با اشاره به وضعیت پناهی تاکید کرد: «جعفر پناهی همانند همه فیلمسازهای ایرانی از امکانات دولتی و یارانه دولتی استفاده می‌کرد و درواقع ممنوع‌الخروج شدن وی به مسایل حقوقی بازمی‌گردد و مربوط به قوه قضائیه است.»
وی افزود: «پیش از اتفاقات امروز و در ماه‌های گذشته قرار بود که پناهی به شش سال زندان حبس محکوم شود، اما با تلاش‌ها و پیگیری‌های ما فقط حکم ممنوع‌الخروجی برای وی صادر شد.»
وی ادامه داد: «جعفر پناهی با پول و حمایت ایران فیلمساز شد و درحالیکه کارمند صدا و سیما است و باید در محل کار خود حاضر شود، این آزادی را به او داده‌اند که بدون حضور در محل کار خود آزادانه فیلم خود را بسازد. وی می‌توانست بازهم برای ساخت فیلم بعدی خود از راه قانونی عمل کند. حتی اصل سرمایه گذاری این را توصیه می‌کند. اما معلوم نیست بودجه این فیلم از کجا تامین شده که نگران آن هم نبوده و مخفیانه به ساخت فیلم پرداخته است و حتی گروهی که با ایشان کار می‌کردند پس از اینکه متوجه کار غیرقانونی‌اش می‌شوند، شکایت می‌کنند.»
شمقدری با تاکید بر مسئولیت خود درقبال سینمای ایران گفت: «من به‌عنوان مسئول سینمای ایران بیشتر از شما و فستیوال کن نگران سینماگر ایرانی هستم اما رفتار غیرحرفه‌ای جشنواره کن سبب شد بعضی از همکارانم توصیه کنند سفر من به کن انجام نشود، اما من به اینجا آمدم تا بگویم فرهنگ، هنر و سینما باید نقطه اتصال و محور همکاری باشد و نباید از بستر فرهنگ درجهت افتراق و بازی‌های سیاسی استفاده کرد. در ایران حدود 400 کارگردان داریم. موضوع آقای پناهی یک استثنا است. سینمای ایران خیلی بزرگ و مطرح است. ما نباید یک استثنا را بزرگ کنیم. شاید نیت جشنواره کن انسان‌دوستانه باشد اما انعکاس بیرونی و بازتاب رسانه‌ای آن کاملا سیاسی است.»
معاون امور سینمایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با دعوت از ژیل ژاکوب از وی خواست تا با سفر به ایران، ضمن آشنا شدن با با ابعاد متنوع سینمای ایران با جعفر پناهی نیز درصورتی که محکومیتی داشت و هنوز در زندان بود، ملاقات کند.
ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره کن در این ملاقات ضمن ابراز خرسندی از اینکه یک فیلمساز که تجربه سینما را دارد و به خوبی می‌تواند مشکلات صنف خود را بفهمد به‌عنوان مسئول امور سینمایی در ایران برگزیده شده است، تاکید کرد: «ماموریت جشنواره کن نزدیکی انسان‌ها به یکدیگر است.»
وی مدعی شد عملکرد جشنواره کن سیاسی نبوده بلکه درمورد پناهی عملکردی صرفاً انسانی است. البته همه می توانند اشتباه کنند و جشنواره فیلم کن نیز می‌تواند مرتکب اشتباه شود.
وی ادامه داد: «ما به استقلال کشورها احترام می گذاریم و طبیعی است که در هر کشوری دادگاه می‌تواند مجرم را محاکمه کند.»
رییس جشنواره کن همچنین تاکید کرد که این جشنواره با دعوت از پناهی به عنوان داور به هیچ وجه قصد ندارد کاری بر ضد دولت ایران انجام دهد.
وی با تایید اینکه پناهی به تعبیر او از چراغ قرمز رد شده است، افزود: «وی شخصیتی بسیار خشک و سرد دارد و فردی لجباز است و براین اساس کار خود را دشوارتر می‌سازد.»
ژاکوب گفت: «من از طرف جشنواره کن و هنرمندان می‌توانم از طرف او عذرخواهی کنم تا بتواند فعالیت‌های سینمایی خود را ادامه دهد.»
ژیل ژاکوب افزود: «ژست ما سمبلیک بود. پیش از این نیز یک بار در زمان مرگ فرانسوا تروفو (فیلمساز فرانسوی) و یک بار در زمانی که یک فیلمساز چینی نتوانست به جشنواره بیاید از صندلی خالی در جشنواره کن استفاده شده است.»
نظر شما