حقوق بر زمین مانده معلولان؛ قشری که مغفول مانده‌اند

معلولان نزدیک به ده درصد جامعه را تشکیل می‌دهند ولی به نظر می‌رسد با وجود تصویب دو قانون مهم یعنی قانون حمایت از معلولان و قانون الحاق ایران به کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، باز هم توجه کافی به حقوق این قشر نشده.

تلاش می‌کنم هر شب درباره یکی از حقوق تصریح‌شده در منشور حقوق شهروندی بنویسم. نوشته‌ها و گفته‌های ما درباره حقوق شهروندی در عصری که همگان از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌توانند وارد گفت‌وگوی فراگیر شوند، مؤثر خواهد بود. اگر مایل بودید، شما هم این نوشته‌ها را با دیگران به اشتراک بگذارید. 

ماده 5- حق توان‌خواهان (شهروندان دارای معلولیت) و سالمندان نیازمند است که از امکانات درمانی و توان‌بخشی برای بهبودی و یا توانمند شدن در جهت زندگی مستقل و مشارکت در جنبه‌های زندگی بهره‌مند شوند.

بحث
معلولیت علل اجتماعی زیادی دارد. معلولیت اگرچه گاه مادرزادی است اما حتی معلولین مادرزاد نیز گاه قربانی رفتارها و وضعیت‌های اجتماعی هستند. ازدواج‌های فامیلی، آلودگی‌های محیط زیستی، فقدان مراقبت‌های بهداشتی کافی از مادران، سوءتغذیه و خدمات درمانی ناکافی به هنگام تولد کودکان یا در دوره نوزادی و کودکی، معلولیت به بار می‌آورند. معلولیت ناشی از تصادف، سوانح کار، و حوادث نیز بعد اجتماعی جدی دارند. وظیفه جامعه است شرایطی فراهم کند که از معلولیت جلوگیری شود. محیط زیست تا حوادث جاده‌ای همه در ایجاد معلولیت نقش دارند و جامعه‌ای که خواستار تحقق حقوق معلولین است باید ساماندهی درستی در همه این زمینه‌ها داشته باشد.

شهرهای نامناسب برای زندگی و حرکت معلولین، مانع بزرگی پیش روی تحقق حقوق معلولین است.

شهروندان ناآشنا با حقوق معلولین، یکی از موانع پیدایش احساس مثبت در معلولین هستند.

سؤالاتی برای مباحثه
دولت و سایر قوا برای بهبود وضعیت عوامل ایجادکننده معلولیت در جامعه چه کرده‌اند؟
دولت و سایر قوا تاکنون برای احقاق حقوق شهروندی معلولین چه کرده‌اند؟
توسعه‌نیافتگی اقتصادی جامعه ایران چگونه سبب کاستی در احقاق حقوق معلولین و تشدید عوامل ایجاد‌کننده معلولیت شده است؟
قوانین موجود در زمینه احقاق حقوق معلولین تا چه اندازه اجرایی شده‌اند؟ و کدام بخش از قوانین مغفول باقی مانده است؟
وظایف دستگاه‌هایی نظیر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، شهرداری‌ها، وزارت بهداشت، وزارت راه و شهرسازی و سایر وزارتخانه‌ها در قبال معلولین چیست و کدام کاستی‌ها در عملکرد آن‌ها مشهود است؟

معلولین و شیوه مواجهه جامعه ما با آن‌ها آزمون میزان انسانی بودن جامعه ماست. افزایش یا کاهش معلولیت، و استانداردهای رفتار با معلولین نیز میزان توسعه‌یافتگی جامعه ما را می‌سنجند. جدای از این‌که دولت و قدرت سیاسی در کل برای معلولین چه می‌کنند، جا دارد از خود بپرسیم هر یک از ما به عنوان شهروند برای معلولین چه می‌کنیم.

*جامعه شناس، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری

نکته: این یادداشت در روزنامه ایران منتشر شده است.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 639069

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 10 =