پیوستگی ژئوپلتیک تهران-باکو را به چسبندگی اقتصادی تبدیل کنیم

افشار سلیمانی با اشاره به سومین سفر «الهام علی اف» رئیس جمهوری آذربایجان به تهران درباره چشم انداز روابط تهران- باکو اظهار کرد: استراتژی و برنامه های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که از گذشته درخصوص روابط با آذربایجان ترسیم کرده این بوده که پیوستگی ژئوپلتیکی ایران و آذربایجان به چسبندگی اکونومیکی و فرهنگی تبدیل شده و پیوستگی فرهنگی و اقتصادی بین دو کشور ایجاد شود.

وی در مورد توسعه روابط اقتصادی و تجاری تهران - باکو و راه های برطرف کردن موانع احتمالی موجود نیزگفت:هر موردی همچون حمل و نقل که پیوستگی ژئوپلتیک ایران و آذربایجان را به چسبندگی اقتصادی تبدیل کند، حایز اهمیت است.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان با بیان این که یک بخش از خطوط مواصلاتی ریلی آستارا- آستارا در ایران تمام و به صورت نمادین هم یک واگن از جمهوری آذربایجان به آستارا در خاک ایران وارد شد، افزود: این خوب است، اما کافی نیست. اصل کار این است که ما خط ریل آستارا- قزوین را تکمیل کنیم.

سلیمانی تسریع در احداث پروژه ریلی آستارا- رشت را مهم دانست و اضافه کرد: راه آهن رشت- قزوین اگر به رشت - آستارا متصل شود و پیوند ریلی کریدور شمال به جنوب تکمیل شود، پیوندی از اروپا یعنی از طریق روسیه به آستارا و قزوین وصل شده و سپس به شبکه سراسری تا خلیج فارس و از آن طرف تا به بندر بمبئی که ماخذ کریدور شمال- جنوب در اقیانوس هند و کشور هندوستان و شبکه آزاد است، مرتبط می شویم.

وی با اشاره به اهمیت راه اندازی شبکه ریلی شمال- جنوب تحت عنوان «نستراک» گفت: این خط ترانزیت یک مقدار بهتر شده به طوری که از خلیج فارس کامیون ها از طریق زمینی می آیند و کشتی ها می روند، ولی اگر خط ریلی آماده شود، یک ماه در زمان و حدود 30 تا 40 درصد در هزینه، صرفه جویی می شود.

پیوند حمل و نقل و انرژی منجر به افزایش امنیت و صلح در منطقه می شود

سلیمانی با اشاره به اینکه رونق حمل و نقل منجر به رونق تبادلات تجاری و اقتصادی کشورها می شود، افزود: هر چقدر پیوند ریلی، انرژی و حمل و نقل کشورهای منطقه و همسایگان بیشتر شود، به همان نسبت امنیت و صلح و ثبات در منطقه بیشتر می شود زیرا همه منافعشان درگیر این پیوستگی خواهد بود.
وی با تاکید بر این که ایران باید کریدورهای انرژی خود را با آذربایجان گره بزند، اظهار کرد: ما باید بتوانیم آلترناتیو خطوط انرژی مان را زیاد کنیم و اگرقرار است 200 میلیارد دلار در زمینه نفت و گاز سرمایه گذاری خارجی وارد کشور شود، بتوانیم گازمان را نیز صادر کنیم؛ این هم اقتصادی است و هم امنیت آور.

این کارشناس مسایل منطقه با تاکید بر اینکه راهبرد ما باید علاوه بر توسعه روابط سیاسی مبتنی بر توسعه روابط در فازهای اقتصادی و فرهنگی هم باشد، ادامه داد دو کشور در حوزه های امنیتی- نظامی نیز همکاری خود را افزایش دهند.در زمان دولت اصلاحات ما حتی روابط نظامی با آذربایجان ایجاد کردیم.

سلمیانی با بیان این که روابط دو کشور این پتانسیل را دارد که همکاری های نظامی و امنیتی را تقویت کنند، خاطرنشان کرد: زمانی که من در باکو سفیر بودم (در دوره دولت اصلاحات) برای نخستین بار وزاری حوزه دفاعی و نظامی دو کشور رفت و آمدهای متقابل را آغاز کردند و اولین سند بین وزرای دو کشور امضا شد.
وی ایران و آذربایجان را دو کشوری توصیف کرد که در یک حوزه تمدنی قرار دارند و دارای اشتراکات دینی، تاریخی، فرهنگی هستند و افزود: تاکتیک هایی که در سال های اخیر طراحی شده در مسیر دستیابی به این استراتژی بوده ولی در عین حال افت و خیزهایی در روابط دو کشور از زمان استقلال این کشور نیز وجود داشته است.
این دیپلمات سابق ادامه داد: در دولت مرحوم آیت الله هاشمی و دولت آقای خاتمی،ارتباطات بسیار خوبی بین دو کشور وجود داشت ولی در دولت آقای احمدی نژاد این روابط آسیب دید، به سطح پایین تری تنزل یافت و چالش هایی در حوزه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روابط ایجاد شد.

سفیر پیشین ایران در باکو با اشاره به برنامه و اولویت دولت یازدهم برای توسعه مناسبات به ویژه با کشورهای همسایه و مسلمان گفت: دو کشور در مسیر اعتماد متقابل گام برمی دارند اما چندین عنصر و عامل مخل در روابط دو کشور وجود دارد که در صورت اجتناب و دوری دولت ها از آن ها، روابط روند رو به رشدی پیدا می کند و درصورتی که در دام این مسائل بیفتند، روابط شکننده می شود.

به گفته این کارشناس مسائل بین المللی، ممکن است مسائلی در برخی محافل دو کشور وجود داشته باشد که بخشی از آن درست و بخشی از آن احساسی است، به هر حال این مسائل به روابط دو کشور آسیب می زند.
سلیمانی ادامه داد: آن هایی که این مسایل را مطرح می کنند، هیچ خدمتی به روابط و دو ملت نمی کنند.ایران و آذربایجان دو کشور مستقل هستند و با توجه به اشتراکات و دیرینه فرهنگی و تاریخی و برای صلح و ثبات و توسعه روابط دو جانبه تعامل سازنده دارند.

برخی کشورهای خارجی نمی خواهند روابط تهران- باکو تقویت شود

سلیمانی یادآور شد: برخی عوامل و کشورهای بیرونی هم هستند که نمی خواهند روابط تهران- باکو برقرار و تقویت شود و ممکن است با حمایت های مالی و یا خط دهی، محافل داخلی را تحریک کنند و به نوعی موی دماغ توسعه روابط ایران و جمهوری آذربایجان شوند.
وی با بیان اینکه هرچه دولت ها هوشمندانه عمل کنند اینها نمی توانند کاری بکنند، گفت: فرهنگ غنی مردم و پتانسیل دو کشور به لحاظ تاریخی آنقدر زیاد است که مردم می توانند با یکدیگر دوست باشند به ویژه که ارتباطات فامیلی هم در دو سوی مرز وجود دارد.

ایران و آذربایجان؛ تئوری «یک ملت و دو دولت»

سفیر پیشین ایران در آذربایجان افزود: ما همواره در این دیدارها و رفت و آمدها باید تاکید کنیم که خواستار توسعه و گسترش روابط دوستانه و خوب آذربایجان با همه کشورهای منطقه و همسایه هستیم و خودمان نیز به عنوان یک کشوری که بیشترین نزدیکی و اشتراکات را با آذربایجان دارد، می خواهیم روابط سیاسی و اقتصادی مان را با این کشور توسعه دهیم.
سلیمانی با اشاره به این که ترکیه و جمهوری آذربایجان در تبیین مناسبات دوجانبه خود از تئوری «یک ملت - دو دولت» استفاده می کنند، تصریح کرد: این تئوری و تعبیر را ما باید با آذربایجان به کار ببریم چون ما نزدیکتر هستیم و بایداز اشتراکات و پتانسیل های بالقوه دو کشور در جهت تعمیق، تحکیم و توسعه مناسبات تهران- باکو استفاده و از عوامل افتراق دوری کنیم.

وی روابط ایران و ارمنستان و روابط آذربایجان و رژیم صهیونیستی را دیگر عوامل دخیل در مناسبات ایران و آذربایجان دانست و افزود: اعتماد متقابل بین دو کشور به خاطر یک سری از همین مسائل تحت الشعاع قرار می گیرد.

دیپلمات سابق ایران با بیان اینکه چهار عنصر «بحث های ملی، مسائل دینی و مذهبی ،روابط ایران و ارمنستان و روابط رژیم صهیونیستی و آذربایجان» چه بخواهیم و چه نخواهیم همواره بر روابط ایران و آذربایجان سایه افکنده اند، گفت: در دولت هایی که واقع بینانه و براساس تعامل رفتار کرده و سعی کرده اند از طریق مذاکرات متقابل به جایی برسند، روابط و مناسبات سیاسی و اقتصادی دوجانبه گسترش یافته است.

منبع:ایرنا