پدران‌ سوئدی خطاب به پدران‌ ایرانی: فرزندتان را به‌ کار ترجیح‌ دهید

فهیمه حسن‌میری: در گزارشی كه پیش از این منتشر كرده بودیم، به نگهداری پدران سوئدی از فرزندانشان پرداختيم كه چطور عكاسی به نام یوهان بومان، لحظاتی از زندگی پدران و فرزندانشان را در عكس‌هایش ثبت كرده است. حالا نمایشگاهی از این عكس‌ها در ایران برپا شده و این امكان را برای خانواده‌های ایرانی فراهم كرده كه در 25 عكس، با لحظات ناب پدران سوئدی شریك شوند.

«پدران سوئدی»، نمایشگاهی از عكس‌هایی‌است بر اساس پرتره پدرانی كه تصمیم گرفتند حداقل شش ماه در منزل مانده و به نگهداری و مراقبت از فرزندانشان بپردازند. یوهان بومان، عكاس این پروژه در كند و كاو این است كه چرا این پدران تصمیم گرفته‌اند با نوزادان در منزل بمانند، این تجربه چه چیزی به آنها داده و این تصمیم چه تغییراتی در روابطشان با همسران و فرزندان داشته. نكته جالب اینجاست كه تمام این عكس‌ها بدون هیچ دخالت و تغییری در خانه پدران سوئدی در حالی که مشغول نگهداری فرزندانشان بوده‌اند گرفته شده‌ است.

یوهان بومان كه جوایز زیادی برای این پروژه دریافت كرده، درباره این نمایشگاه توضیح داده است: من با استفاده از پرتره پدرانی كه با فرزندانشان در موقعیت‌های روزانه قرار می‌گیرند، توجه را به پدرانی معطوف می‌كنم كه ارتباط با فرزندان و خانواده را بر كار و حرفه ترجیح داده‌اند. كانون توجه من در این عكس‌ها، جنبه‌های دوست‌داشتنی فرزندپروری است، صرف‌نظر از این كه مادر باشید یا پدر. در طول مدت مرخصی پدری خودم، برای كسب اطلاعات درمورد فرزندپروری از منظر یك پدر، مشكل داشتم. از طریق مطالعه و دیدار با پدرانی كه افكار و ایده‌هایشان را به اشتراك می‌گذارند فهمیدم شاید مردان بیشتری نیاز دارند درمورد نقششان به عنوان یك پدر اطلاعات داشته باشند و تصور می‌كنم این گام مهمی در راه رسیدن به جامعه‌ای برابر باشد.



سوئد، اولین كشوری بود كه در سال 1974 میلادی، مرخصی زایمان مادران را به مرخصی والدین تبدیل كرد یعنی این حق را هم برای مادران و هم پدران قائل شد كه بتوانند بعد از فرزنددار شدن، از لذت كنار آنها بودن استفاده كنند. بعد از گذشت 40 سال، پدران تقریبا 25 درصد كل روزهای مرخصی كه در اختیار والدین قرار گرفته را استفاده می‌كنند و به نظر می‌رسد چنانچه افزایش مرخصی «پدری» با همین سرعت ادامه یابد، استفاده از مرخصی والدین تا چند سال آینده بین مادران و پدران مساوی شود.

سیستم مرخصی والدین در سوئد به مادر و پدر این اجازه را می‌دهد كه اوقاتشان را در منزل و با فرزندانشان سپری كنند و در عین حال از دولت حقوق دریافت كنند. هر فرزند، مادر و پدر را مستحق دریافت مزایا تا 480 روز می‌كند. برای 390 روز اول، والدین حق دریافت تقریبا 80 درصد از حقوق تا سقف حداكثری را دارند و 90 روز باقیمانده بر اساس نرخ پایین‌تر ثابتی پرداخت خواهد شد. از 390 روز اول، حدود 90 روز به هر یك از والدین اختصاص دارد و بقیه آن را می‌توان آزادانه بین خودشان تقسیم كنند.

هلنا سونگلند، سفیر سوئد در ایران كه در افتتاحیه این نمایشگاه حضور داشت، به خبرآنلاین می‌گوید: این عكس‌ها نشان می‌دهد كه پدران هم این حق را دارند كه بتوانند با فرزندانشان وقت سپری كنند. در این عكس‌ها، تجربیات این پدران را می‌بینیم و این تصاویر نشان می‌دهد برابری جنسیتی در سوئد چقدر اهمیت دارد. از آنجا كه مادران مسئولیت شیردهی را به عهده دارند، معمولا شش ماه اول برای زنان در نظر گرفته شده و ماه‌های بعد به پدران اختصاص داده می‌شود. این حق پدران هم هست كه بتوانند در كنار فرزندانشان حضور داشته باشند و از احساس و عاطفه پدری بهره‌مند شوند. همسر خود من از پسرانم این مراقبت را داشته و من هم امیدوارم پسرانم این حق و وظیفه را در آینده به عهده بگیرند.

سونگلند درباره مزایای مرخصی والدینی معتقد است: این كار مزایای مختلفی دارد كه یكی از آنها از نظر اقتصادی است. این كار باعث می‌شود زنان هم در بازار كار مشغول باشند و در تولید ناخالص داخلی تاثیر بگذارند. زنان جوان سوئدی این امكان را دارند كه بتوانند حتی با مادر شدن، به فعالیت‌های شغلی‌شان بپردازند ضمن این كه فراموش نكنیم منفعت این قضیه برای كل جامعه است و توسعه را در كشور افزایش می‌دهد. صر‌ف‌نظر از مسائل اقتصادی،‌ از نظر اجتماعی هم تحقیقات نشان داده در خانواده‌ای كه هم پدر و هم مادر كنار فرزندانشان باشند، رابطه خانوادگی بهتری به وجود می‌آید، درك فرزندان از هر دو جنس بیشتر می‌شود، به پدران این اعتماد به نفس داده می‌شود كه می‌توانند از فرزندان مراقبت كنند و به مادران هم این امكان را می‌دهد كه بتوانند به فعالیت‌های اجتماعی بپردازند.

او به مرخصی پدرانه كه در ایران هم مورد توجه قرار گرفته اشاره كرده و می‌گوید: برای من جای امیدواری است كه الان این بحث در ایران هم مطرح است و به مردان ایرانی تبریك می‌گویم كه چند روز برای آنها در نظر گرفته شده است تا كنار فرزندانشان باشند. ما در حال انتقال این تجربیات به ایران هستیم و در اسفندماه یك تفاهم‌نامه فرهنگی با دولت ایران بسته شد كه بتوانیم در انتقال این تجربیات گام برداریم.

سفیر سوئد در پاسخ به این كه آیا مرخصی والدینی، فرصت‌های شغلی مردان را به خطر نمی‌اندازد، می‌گوید: ما قانونی داریم كه ضدتبعیض است، این قانون باعث می‌شود هم از مردان و هم از زنان حمایت شود و این اجازه را به كارفرما نمی‌دهد كه بعد از استفاده از مرخصی والدینی، آنها را از كار بیكار كند؛ چه مردان از این مرخصی استفاده كنند و چه زنان، شغل آنها به خطر نمی‌افتد.



پر لینر، دبیر اول سفارت سوئد كه خودش هم به عنوان یك پدر در این نمایشگاه شركت كرده است، درباره عكس‌های به نمایش درآمده می‌گوید: این نمایشگاه در كشورهای بسیار زیادی برگزار شده و در همه جا مورد استقبال قرار گرفته است. پیامی كه این نمایشگاه دارد برای من به عنوان یك مرد این است كه لازم است از فرصت برابری جنسیتی استفاده شود و این اتفاق می‌تواند درك پدران و فرزندان از همدیگر را افزایش بدهد و درنهایت محیط خانوادگی صمیمی‌تری را شاهد باشیم.

او درباره این كه مرخصی والدینی چقدر توانسته به افزایش نرخ موالید در سوئد كمك كند،‌ به خبرآنلاین می‌گوید: یكی از خصوصیات كشورهای توسعه‌یافته، نرخ رشد پایین موالید است ولی سوئد، به عنوان یك كشور توسعه‌یافته، از بسیاری كشورهای در حال توسعه كه قاعدتا باید نرخ رشد بالاتری داشته باشند، جلوتر است. نرخ رشد جمعیت در كشور ما با استفاده از تسهیلاتی كه برای فرزندآوری در نظر گرفته‌ایم، به 2 رسیده در حالی كه سنگاپور، ژاپن و ... میزان كمتری رشد جمعیت دارند. همانطور كه در عكس‌ها می‌بینیم، خانواده‌های سوئدی استقبال زیادی از فرزندآوری داشته‌اند و خانواده‌های با جمعیت بیشتری نسبت به گذشته را شاهدیم.

این شخصیت فرهنگی سوئدی كه در ایران فعالیت می‌كند، می‌گوید:‌ ایران هم در حال تغییر است، پیشرفت‌های زیادی حاصل شده، افزایش زنان تحصیلكرده و شاغل، این امكانات را می‌طلبد كه به آنها فرصت بیشتری برای حضور در اجتماع و فرصت‌های شغلی داده شود كه مرخصی پدران یكی از این امكانات است. ایران از نظر موالید نرخ 1.8 را دارد و در شرایطی كه بر افزایش جمعیت تاكید می‌شود، همین مرخصی پدران، یكی از مواردی است كه می‌تواند باعث شود زنان با خیال راحت‌تری به فرزندآوری فكر كنند و نگران این نباشند كه شغل و فعالیت اجتماعی‌شان به خطر می‌افتد.

او همچنین تاكید می‌كند: من خودم یك پدر هستم، فرزندم در ایران به دنیا آمد، شش ماه از مرخصی والدینی استفاده كردم و در كنار فرزندم بودم،‌ این زمان برای من فرصت گرانبهایی بود كه بتوانم كنار فرزندم باشم. پیشنهاد من به مردان ایرانی این است كه در خانه بمانید، لذت بودن كنار فرزندتان را از دست ندهید، ناگهان می‌بینید فرزندانتان بزرگ شده‌اند و شما این لحظات ارزشمند را از دست داده‌اید، لحظاتی كه فقط یك بار اتفاق می‌افتد. من به عنوان یك پدر اصلا احساس این را ندارم كه نگهداری از فرزند بر عهده من نیست و تنها كار همسرم است، اتفاقا خیلی هم لذت می‌بردم وقتی پوشك فرزندم را عوض می‌كردم!



جوزف هم یك پدر دیگر سوئدی است كه در این نمایشگاه همراه با همسر و دو فرزند كوچكش شركت كرده. در حالی كه پسر كوچكش را در آغوش گرفته به سوال‌هایی درباره مرخصی پدرانه پاسخ می‌دهد: من و همسرم به طور مساوی از مرخصی والدینی استفاده كردیم. با دیدن این عكس‌ها یاد خودم می‌افتم و لحظات شیرینی كه با فرزندانم داشتم. من فكر می‌كنم مرخصی والدینی یكی از اتفاقات خوبی است كه می‌تواند وجود داشته باشد و به یك رابطه خوب در خانواده منجر می‌شود. این فكر اشتباهی است كه گمان كنیم نگهداری از فرزندان تنها به عهده مادران است، پدران هم به خوبی می‌توانند از عهده این كار بربیایند. به عنوان یك پدر می‌توانم بگویم به اندازه همسرم از نگهداری از فرزندانم احساس لذت می‌كنم.

براي ديدن عکس‌های یوهان بِومان با عنوان «پدران سوئدی» تا 25 فروردین می‌توانید به نگارخانه زمستان خانه هنرمندان ایران واقع در ايرانشهر برويد.

47234