قاسم غفوری: پس از جنگ 22 روزه غزه اجرای طرح تشکیل دولت وحدت ملی میان فلسطینی‌ها از مسائل مطرح شده از سوی محافل سیاسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بود چنانکه حتی کشورهای شرکت‌کننده در نشست بازسازی غزه در شرم الشیخ (12/12/1387) پیش شرط اعطای کمک‌ها به فلسطینی‌ها را اجرای این اصل عنوان کردند. هرچند که پیش از این نیز گروههای فلسطینی فعالیت‌های بسیاری برای رسیدن به آشتی ملی فراگیر انجام داده بودند اما کارشکنی‌های دشمنان مقاومت، عدم تحقق فراگیر این اصل را به همراه داشت. در این چارچوب نکته قابل توجه برگزاری دو دور مذاکره میان گروههای فلسطینی به محوریت فتح و حماس در قاهره است. پس از جنگ 22 روزه غزه مصر میزبانی نشست میان نمایندگان فتح و حماس را بر عهده گرفت تا به اصطلاح کشورهای عربی گامی برای وحدت فلسطینی‌ها بردارند. هرچند که گروههای فلسطینی بر رسیدن به توافق نهایی و تشکیل دولت وحدت ملی تاکید دارند اما هنوز توافق نهایی در این زمینه حاصل نشده چنانکه پس از 2 دور مذاکره، ادامه گفت‌وگوها به اردیبهشت ماه موکول شد. با توجه به روند تحولات قاهره و مواضع اتخاذ شده در زمینه مذاکرات گروههای فلسطینی چند نکته قابل توجه است.
الف) گروههای فلسطینی شامل فتح و حماس نشان داده‌اند که برای رسیدن به آشتی ملی فعالیت می‌کنند و خواستار تشکیل دولت وحدت ملی هستند.
ب) عملکردهای تشکیلات خودگردان با محوریت ابومازن نشان می‌دهد که به‌رغم گرایش سایر گروهها برای تحقق اتحاد ملی، ابومازن چندان تلاشی برای این مهم ندارد و بعضاً تلاش دارد تا با خرید زمان به تثبیت قدرت بپردازد. برخی گزارش‌های منتشره از طرح ابومازن برای تشکل دولت موقت با نخست‌وزیری سلام فیاض به بهانه تشکیل نشدن دولت وحدت ملی حکایت دارد. پیش از این نیز اقدامات ابومازن مانع تحقق وحدت فلسطینی‌ها شده بود.
ج) نکته مهم در روند آشتی ملی فلسطینی‌ها عملکردها و مواضع مصر است. مصر که در طول جنگ 22 روزه غزه حمایت‌های همه جانبه‌ای از رژیم صهیونیستی داشت در حالی از سوی کشورهای عربی و مجامع جهانی به عنوان میزبان نشست گروههای فلسطینی معرفی شد که عملکردهای این کشور با ابهاماتی مواجه است. این ابهامات زمانی بیشتر نمود پیدا می‌کند که از یک سو گروههای فلسطینی شرکت‌کننده در نشست قاهره از دخالت‌های مصر به‌ویژه عمر سلیمان رئیس سازمان اطلاعات مصر انتقاد داشته و خواستار پایان این تحرکات شدند از سوی دیگر تعویق مذاکرات در دو دور گذشته طرح‌هایی بوده است که مصر به عنوان راهکار ارائه کرده است. جالب توجه آنکه تمام این طرح‌ها در چارچوب اصل‌های گذشته مصر مبنی بر لزوم تعهد گروههای فلسطینی به تعهدات تشکیلات خودگردان به رژیم صهیونیستی و مجامع جهانی و در نهایت مصوبات کمیته چهار جانبه سازمان ملل متحد است. جالب توجه آنکه پذیرش این امور به منزله کنار نهادن مقاومت و رویکرد گروههای فلسطینی به سازشکاری با رژیم صهیونیستی و رسمیت دادن به آن است. در این چارچوب، طرح مصر چنان مطرح شده که دولت حماس نیز به بهانه اتحاد ملی، منحل شده و تمام امور به ابومازن و تشکیلات خودگردان واگذار می‌شود. در این چارچوب ابومازن از تشکیل دولت موقت با نخست‌وزیری سلام فیاض خبر داده است. این طرح‌ها از سوی گروههای فلسطینی که بر ادامه مقاومت تاکید دارند مردود اعلام شده است.
در جمع‌بندی کلی و با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت که چالش‌های ایجاد شده در تشکیل دولت وحدت ملی و توافق گروههای فلسطینی برگرفته از برخی زیاده طلبی‌ها در تشکیلات خودگردان و کارشکنی‌های مصر و برخی کشورهای عربی و غربی است که برای اجرای اهداف خود و صهیونیست‌ها مانع تحقق اتحاد فلسطینی‌ها می‌شوند. آنها برآنند تا در شرایط کنونی به خرید زمان برای صهیونیست‌ها بپردازند تا از بحران‌هایی که در آنها گرفتار شده‌اند خارج شوند. نکته قابل توجه آنکه مذاکرات گروههای فلسطینی بدون دخالت خارجی به نتایج مثبتی رسیده چنانکه در نشست غزه، فتح و حماس بر تبادل زندانیان سیاسی تاکید کردند تا بیانگر اراده آنها برای تحقق هرچه سریعتر اتحاد ملی فلسطینی‌ها باشد. لذا می‌توان گفت که عوامل خارجی عامل اختلاف‌های فلسطینیان هستند چنانکه در گذشته نیز سیاست تفرقه افکنی اساس سیاست‌های دشمنان مقاومت را تشکیل می‌داد و اکنون نیز در ابعاد مختلف پی‌گیری می‌شود. در این میان اراده ملت فلسطین برای اتحاد سراسری در جهت مقابله با دشمنان مهمترین عامل برای خنثی‌سازی این تحرکات است که می‌تواند تحقق بخش اتحاد گروههای فلسطینی باشد.
نظر شما