مدیرعامل شرکت دل (Dell)، مایک دل، در سخنان اخیر خود گفته است که این شرکت در پی تولید یک گوشی همراه هوشمند است. وی گفت: «طی سه سال گذشته، ما موفق شدیم نسل سوم ارتباطات رادیویی را در نوت‌بوک‌های خود جای دهیم. ما تاکنون با بسیاری از متصدیان گوشی‌همراه در مورد ابزارهای نوت‌بوک توافق‌نامه‌هایی داشته‌ایم، و به همین دلیل، این‌که انتظار داشته باشیم در آینده ابزار اینترنتی قابل‌حمل کوچک‌تر و یا گوشی‌های همراه هوشمند داشته باشیم، غیرمنطقی نیست.»
با توجه به این که شرکت دل قدری از بازار خود را از دست داده و یکی از آخرین شرکت‌هایی است که از فروش رایانه‌های جیبی دست کشیده، به نظر نمی‌رسد بتواند به این سادگی دست به فروش این رایانه‌های کوچک که آن‌ها را گوشی هوشمند می‌نامد، بزند و انتظار موفقیت هم داشته باشد. در واقع دل با این اقدام باید خودش را برای مشکلات فراوانی که در پیش رو خواهد داشت، آماده کند.
تغییر بازار از زمان اکسیم (Axim)
دل قبلا هم در چنین جایگاهی بوده است. خط تولید پی.دی.ای اکسیم شرکت دل در سال 2002/ 1381 به راه افتاد. اکسیم از قوی‌ترین ویندوزهای مخصوص رایانه‌های جیبی برخوردار بود. این محصول بسیار محبوب شد و طرفداران زیادی را توانست جلب کند.
اما در نهایت اکسیم شکست خورد، چراکه گوشی‌های هوشمند جایگزین دستیاران شخصی دیجیتال (PDA)، به عنوان ابزارهای همراه محبوب در آن زمان شدند. رایانه‌های جیبی به ابزاری بی‌استفاده تبدیل شد و در نهایت، شرکت دل دیگر به تولید اکسیم ادامه نداد و تصمیم گرفت که از این بازار خارج شود. اما اکنون اگر واقعا دل تصمیم گرفته به این بازار برگردد، باید بداند که این بار با حریفان محکم‌تری طرف خواهد بود؛ شرکت‌هایی مانند آر.آی.ام (تولیدکننده گوشی‌های هوشمند بلک‌بری)، اپل و گوگل که با در دست داشتن هدایت فکری این جریان ، گرایش مصرف‌کنندگان را تا حد زیادی تعیین می‌کنند.
در شرایطی‌که در پاییز 1387، گوشی‌های ویندوز موبایل بازار بسیار بهتری به نسبت آی‌فون پیدا کرده بودند؛ این‌که اکسیم تا چه زمانی هنوز روی قفسه‌های فروشگاه‌ها حضور داشت، نه برای این صنعت مهم بود و نه مطرح شد. در واقع دلیل عمده این شرایط، فراوانی بسیار بیشتر گوشی‌های ویندوز موبایل نسبت به آی‌فون بود. به هر حال به نظر می‌رسد که نصب ویندوز مخصوص گوشی‌های همراه بر روی گوشی هوشمند جدید شرکت دل می‌تواند اشتباه بسیار بزرگی باشد.
درس‌هایی از آی‌فون و شرکت اپل
اما چرا نصب سیستم عامل ویندوز موبایل مایکروسافت بر روی محصول جدید دل می‌تواند یک اشتباه باشد؟ جواب خیلی ساده است، تجربه موفقیت‌های اپل، آر.ای.ام و گوگل نشان داده است که ساخت یک سیستم‌عامل جدید و منحصر به فرد، کلید موفقیت بازار گوشی هوشمند خواهد بود.
اگر دل واقعا تصمیم بگیرد که گوشی‌های هوشمندش را با نصب سیستم‌عامل ویندوز موبایل روانه بازار کند، به احتمال زیاد چند هفته بیشتر در بازار فروش دوام نمی‌آورد. ویندوز در مقایسه با رقیبانش نرم‌افزار ناتوانی است؛ بدتر از همه این‌که گوشی هوشمند شرکت دل میان گوشی‌های فراوان ویندوز موبایلی موجود در بازار، مانند گوشی‌های اچ.تی.سی، سامسونگ و ال‌جی، گم خواهد شد. نرم‌افزار این گوشی هوشمند، آن را از حرکت و پیشرفت باز خواهد داشت و برای بقا با مشکل رو به رو خواهد بود. به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین مشکل بر سر راه تجارت گوشی هوشمند دل، همین مسئله باشد.
چاره این مشکل در این است که دل برای گوشی جدید خود؛ سیستم‌عامل جدیدی بسازد. با وجود این‌که سرمایه‌گذاری کلانی است، اما در عوض دل از این طریق می‌تواند گوشی هوشمندش را از سایر محصولات بازار متمایز کند. اگر دل از ویندوز یا هر سیستم عامل موجود در بازار استفاده کند، شانس دوام محصولش را در بازار از بین برده است. در غیر این صورت چه چیز دیگری قرار است که این محصول جدید را توجیه کند؟ داشتن بدنه‌ای متفاوت؟
هیچ شکی نیست که ساخت یک سیستم‌عامل جدید گران‌قیمت است. اما خوشبختانه شرکت دل بیش از 8 میلیارد دلار نقد دارد و بدهی‌اش نیز بسیار اندک است. با این پول می‌تواند یک سفارش درست و حسابی برای تولید یک سیستم‌عامل مناسب گوشی همراه به بیرون بدهد. علاوه بر آن به عنوان یک شرکت سخت‌افزاری، تولید نرم‌افزار باید قدری برایشان مشکل باشد، اما یک سیستم عامل منحصر به فرد چیزی است که این تجارت لازم دارد.
یک سیستم عامل منحصر به فرد به دل امکان می‌دهد که سرنوشتش را خودش رقم بزند. از این طریق شرکت می‌تواند بازار نرم‌افزارهای کاربردی خاص خودش را داشته باشد و مطمئن شود که مشتری‌ها، گزینه خاص و تکی در میان دیگر گوشی‌های همراه موجود در بازار دارند. دل نباید فراموش کند که فضای بازار گوشی همراه بسیار شلوغ است و سایر وسایل فرعی نیز فراوان و همه جا در دسترس است.
اما در نهایت، سیستم‌عامل دل تنها به یک اجرای اولیه قوی نیاز خواهد داشت. هیچ شکی نیست که این سیستم عامل هم مسائل مشابهی با سایر سیستم‌عامل‌ها خواهد داشت. اما خب، اگر بتواند یکپارچگی نقشه‌های گوگل، عملکردی بودن جی.پی.اس، پشتیبانی قوی موسسات اقتصادی، مرورگر اینترنتی خوب، برنامه ای‌میل قوی و طراحی مبتنی بر درکی را ارائه دهد، می‌تواند به جای این‌که منتظر بماند شرکت دیگری نرم‌افزارش را ارتقا دهد، جایگاه خودش را بالاتر ببرد. با این کار شرکت دل می‌تواند مطمئن باشد که هر چه گوشی هوشمند جدیدش بیشتر روی قفسه‌های فروشگاه‌ها بماند، بر جذابیتش افزوده خواهد شد.
طرح فعلی شرکت دل هزینه‌بر هست، وقت‌گیر هم هست، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که جواب بدهد؛ در حالی که اگر دل بخواهد برای خودش در بازار شلوغ گوشی‌های همراه جایی فراهم کند، به یک سیستم عامل خاص و تک نیاز خواهد داشت.
فروشگاه نرم‌افزارهای کاربردی
فراتر از یک سیستم‌عامل، دل باید به فکر یک فروشگاه نرم‌افزارهای کاربردی نیز باشد. شرکت اپل ثابت کرد اگر شرکتی بتواند یک گوشی همراه مطلوب تولید کند، تولیدکنندگان بسیاری تنها برای این که شانس فروش نرم‌افزارهای کاربردی را برای آن داشته باشند، جمع خواهند شد. گوگل هم با بازار آندروید (Android) خود می‌تواند با همین استقبال رو به رو شود.
در واقع ، داشتن یک بازار نرم‌افزارهای کاربردی به صورت یک چرخه به ضرورتی در بازار گوشی‌های هوشمند تبدیل شده است. مایکروسافت و آر.آی.ام هرکدام بازار مخصوص به خودشان را دارند. اگر دل هم واقعا بخواهد در بازار گوشی‌های هوشمند صدا کند، باید برای خودش یک بازار نرم‌افزارهای کاربردی دست و پا کند و دنبال راهی باشد که تولیدکنندگان این نرم‌افزارها را جذب بازار خودش کند. این همان راه آخری است که اپل، موفقیت‌آمیز بودنش را ثابت کرد.
طراحی هم مهم است
علاوه بر همه این‌ها، اپل ثابت کرد که طراحی یک گوشی هوشمند، به اندازه نرم‌افزاری که در آن به کار می‌رود اهمیت دارد. با این که اکسیم از طراحی نسبتا خوبی برخوردار بود، اما نتوانست در بازاری که مشتری‌هایش به دنبال طرح‌های مشابه آی‌فون بودند، رقابت کند. شاید این هدف برای برخی شرکت‌ها دست‌نیافتنی باشد، اما دل برای پیروزی محصول جدیدش باید تمام تلاشش را بکند تا طرحی خاص و جذاب داشته باشد. یک طراحی زشت یا حتی عادی نمی‌تواند بازار را به دست بیاورد.
در مجموع، اگر دل واقعا بخواهد گوشی هوشمندی به بازار ارائه دهد، باید دارای سیستم‌عامل مخصوص، طراحی منحصر به فرد و قوی، بازار نرم‌افزارهای کاربردی و خلاصه تمامی امکانات و زرق و برقی باشد که دل می‌تواند در این محصول جای دهد. در غیر این صورت گوشی هوشمند جدید دل حرف تازه‌ای برای گفتن نخواهد داشت و به احتمال زیاد، مشتریان زیادی را جلب نخواهد کرد.
سی‌نت، مارس 2009- ترجمه: بهنوش خرم‌روز
نظر شما