سفر به ایرلند و سیاست رو به اروپای وزارت امور خارجه ایران

منوچهر متکی وزیر امورخارجه ایران پیش از ترک دوبلین به مقصد تاشکند با مثبت ارزیابی کردن این سفر گفت: در این سفر در مورد روابط دو جانبه و راههای همکاری دو کشور بحث و تبادل نظر شد. 

وی گفت: روابط ایران و ایرلند روابط دیرینه ای است. به گفته وی مقامهای ایرلندی در این دیدارها در مورد امکان از سرگیری صادرات گوشت به ایران مواردی را مطرح کردند. 

ایران 10 سال قبل واردات گوشت از ایرلند را به دلیل شیوع بیماری جنون گاوی متوقف کرد و اکنون که این بیماری از میان رفته ایرلند خواهان از سرگیری صادرات و خروج از لیست تحریم ایران است.

متکی امروز -  پنجشنبه - پس از دیدار و گفتگو با مقامهای ایرلند پایتخت این کشور را به مقصد ازبکستان ترک کرد. هدف از این سفر شرکت در نشست شانگهای اعلام شده است. وی همچنین پیش از ترک دوبلین با روزنامه "ایریش تایمز" و "شبکه رادیویی" نیوز تالک" مصاحبه  کرد.

امور خارحه جمهوری اسلامی ایران نیمه شب چهارشنبه به منظور انجام یک دیدار رسمی وارد دوبلین پایتخت جمهوری ایرلند شد.

متکی در این سفر با نخست وزیر، مایکل مارتین همتای ایرلندی خود و برخی دیگر از مقامات این کشور دیدار و گفتگو کرد.

اما سفر به ایرلند در ادامه سفرهای اروپایی متکی به بلژیک، لوکزامبورگ و قبل از آن به اتریش این سوال را ایجاد می کند که اهداف این سفرهای اروپایی آن هم در آستانه تصویب قطع نامه چهارم علیه ایران چیست؟

بی تردید این سفرها ضمن روشنگری در مورد سیاست خارجی ایران می تواند نشانگر قدرت مانور دیپلماتیک ایران در صحنه اروپا و فراتر از خاورمیانه باشد اما پیگیری روابط اقتصادی و جلب حمایت شرکای اروپایی ایران زمینه ساز تحقق اهدافی والاتر در زمینه نقش آفرینی های منطقه ای و بین المللی ایران خواهد بود.

زمانی که در آستانه سفر به اتریش، اتحادیه اروپا و اتریش انتقادهای مقامات امریکایی از سفر پیش روی منوچهر متکی وزیر خارجه ایران به وین و مذاکره با وزیر خارجه این کشور را رد کردند، به خوبی رد پای اهمیت جلب همکاری شرکای اروپایی امریکا از سوی ایران قابل مشاهده بود. اما پرداختن به این اهمیت نیازمند دیپلماسی هرچه فعال تر ایران است و به نظر می رسد متکی در راستای تحقق دیپلماسی فعال ایران در اروپا سفرهای متعدد را در این منطقه برنامه ریزی کرده است.

اگرچه سفرهای قبلی او به کشورهای بلژیک و اتریش از جهت تاثیرگذاری بر روند تصویب قطع نامه با اعمال فشار از سوی شرکای اروپایی امریکا قابل اهمیت بود اما اکنون سفر به ایرلند در شرایطی برنامه ریزی شده است که متن نهایی قطع نامه برای تصویب در شورای امنیت آماده است و احتمالا سفر متکی پس از تصویب این قطع نامه صورت خواهد گرفت.

اولویت اروپا بازگشت به گفت و گوست
یکی از جنبه های پر اهمیت سفرهای اروپایی متکی تاکیدی است که اروپا بر بازگشت به مسیر گفت و گو در مساله هسته ای ایران است؛ در این مورد ایران می توانست با رفت و آمدهای دیپلماتیک زمینه ادامه مذاکرات هسته ای را فراهم کند و این در حالی است که طرف امریکایی دیگر مذاکره با ایران را فاقد کارآمدی می دانست. اما چهار کشور اروپایی از میان شش کشور گروه 1+5 ظرفیت برجسته ای بود که رایزنی با اعضای دیگر اتحادیه اروپای می توانست امکان بهره برداری از این ظرفیت را فراهم کند.

تاکید بر استقلال اروپا
از سوی دیگر تهران به خوبی درک کرده که اروپا تمایل به نقش آفرینی صرف امریکا در موضوع هسته ای ایران را ندارد و علاقمند است اروپا نقش مستقلی در این موضوع داشه باشد. در این راستا رفت و آمدهای دیپلماتیک میان تهران و پایتخت های اروپایی می تواند نقش اروپا را در مساله هسته ای و دیگر مسائل مربوط به ایران پر رنگ تر کند.

اختلاف بر سر نقش مستقل اروپا از امریکا را در ماجرای سفر متکی به اتریش شاهد بودیم؛ امریکا پذیرش متکی در وین را زیر سوال برد اما در مقابل پاسخ وین این بود که" امریکا از این دیدار اطلاع دارد زیرا ارتباط این کشور با اتحادیه اروپا همیشه برقرار است، هرچند موظف نیستیم با شرکای امریکایی خود درباره چنین دیدارهایی مشاوره نماییم زیرا اتحادیه اروپا سیاست و اولویت‌های خارجی خود را دنبال می‌کند."

با این وجود ایده های تهران برای بهره گیری زا نقش مستقلانه اروپا در مساله هسته ای ایران برای مراحل پیش از تصویب قطع نامه کارایی خود را داشت و اکنون که چیزی به تصویب قطع نامه چهارم نمانده است می توان برنامه ریزی برای سفر به کشوری دیگر از میان کشورهای اتحادیه اروپا شاید تریبونی را در اختیار ایران قرار دهد تا بار دیگر ضمن تاکید بر ماهیت صلح آمیز فعالیت های هسته ای خود، بی توجهی غرب به طرح مبادله سوخت در قالب بیانیه تهران را نیز نشان دهد.

همدردی در مورد غزه
پس از حادثه حمله اسرائیل به کاروان کمک های انسان دوستانه راهی غزه جنجال های خبری ادامه داشت و روز چهاردم خرداد خبرها حاکی از آن بود که موساد با خرابکاری سفر کشتی ایرلندی راشل کوری به غزه را به تاخیر انداخت. این در حالی است که ایران نیز پس از وقوع اقدامات غیر انسانی اخیر اسرائیل بر ادامه روند کمک رسانی و پایان محاصره غزه تاکید دارد.