بهنوش خرم‌روز: شاید بتوانیم اسمش را نوعی اشتغال‌زایی برای دلفین‌ها و شیرهای دریایی هم بگذاریم! پیش از این نیروی دریایی آمریکا برای کار گذاشتن مین‌ها در اعماق آب، از دلفین‌ها و شیرهای دریایی تعلیم دیده استفاده می‌کرد. اما با پیشرفت‌های روزافزون دنیای روبات‌ها، تصمیم گرفت که برای این کار از روبات‌ها استفاده نماید، لابد احساس کرده بود که کار کردن با روبات‌ها دردسر کم‌تری دارد. اما بر اساس گزارشی که پاپ‌ساینس دیروز منتشر کرده، دلفین‌ها و شیرهای دریایی که از کار برکنار شده بودند، حالا شغل جدیدی پیدا کرده‌اند. ظاهرا تعدادی از روبات‌های جایگزین گم شده‌اند و موجودات دریایی تعلیم دیده باید به دنبال جانشینان‌شان بگردند!
کره جنوبی برای دومین بار تلاش کرده تا یک ماهواره فضایی را به مدار زمین بفرستد. پاپ‌ساینس دیروز در گزارشی که در مورد این اقدام کره جنوبی منتشر کرده، خبر از شکست پرتاب این ماهواره داده است. . آخرین تصاویری که دوربین همراه راکت برای زمین مخابره کرده، نشان می‌دهند که این انفجار قبل از این که ماهواره به طور کامل از راکت جدا بشود اتفاق افتاده است. این ماهواره با کمک کشور روسیه ساخته بود و از دست دادن آن، به خصوص به عنوان دومین شکست در مراحل اولیه پرتاب، فشار بزرگی برای کره جنوبی محسوب می‌شود.
دلفین‌ها دیروز در خبر جالب دیگری، باز هم در بین عناوین اول خبری دنیا قرار گرفته بودند. لیوساینس دیروز یکی از اولین عناوین خود را به روابط اجتماعی دلفین‌ها اختصاص داده است. به نظر می‌رسد دلفین‌ها دور هم جمع می‌شوند و در شرایطی که این گردهمایی به آشوب کشیده شود یا حتی میزان تنش آن بالا برود، از خود صدای مخصوصی در می‌آورند که دانشمندان آن را یک صدای دیپلماتیک خوانده‌اند. این صدا خیلی پیچیده‌تر و متنوع‌تر از زمزمه‌های آهنگینی است که ما اغلب به عنوان صدای دلفین‌ها در ذهن داریم. گفته می‌شود هدف اصلی این صدا جلوگیری از درگیری فیزیکی در مواردی است که دلفین‌ها خیلی هیجان‌زده هستند، برای مثال وقتی که بر سر چیزی با هم دعوا می‌کنند. همچنین این صدا باعث می‌شود شان طبقاتی بین دلفین‌ها محفوظ بماند. به نظر می‌رسد دلفین‌ها خیلی موجودات متمدنی هستند، یا دست‌کم پتانسیل آن را دارند. دلفینی که از آی‌پد استفاده می‌کرد را به خاطر دارید؟
و اما سری بزنیم به دنیای پزشکی که تقریبا هر روز خبر تازه، تعجب‌آور و خوشبختانه خوشی دارد. این‌بار به اولین عنوان خبری دیروز تکنولوژی‌ریویو می‌پردازیم که در مورد تشخیص مشکل کبد تنها با استفاده از یک تست کاغذی نوشته است. بیماران مبتلا به اچ.آی.وی و سل، داروهایی مصرف می‌کنند که بعضا بسته به دوز و میزان مصرف، می‌تواند باعث آسیب کبد بر اثر مواد سمی بشود. در کشورهای ثروتمند مانند آمریکا، کبد این دسته از بیماران دست کم ماهانه چک می‌شود تا در صورت بروز آسیب درمان عوض شود. اما مثل همیشه سوال این است که بیمارانی که در کشورهای فقیر زندگی می‌کنند چه؟ این تست کاغذی بسیار ارزان‌قیمت است و تنها به اندازه یک تمبر پستی است. امید است که این روش بتواند به بیماران کشورهای در حال توسعه در تشخیص آسیب‌های احتمالی کبد کمک کند، قبل از این که دیر بشود.
تا به حال در مورد افرادی که تا حد مرگ در سرما مانده‌اند شنیده‌اید؟ افرادی که به اصطلاح داشته‌اند یخ می‌زدند و تقریبا دیگر حتی قلبشان نمی‌زده، اما این افراد چه طور بدون هیچ آسیب بدنی به زندگی طبیعی خود برمی‌گردند؟ نکته اینجاست که این اتفاق اصلا خاص و استثنایی نیست و بارها به طور رسمی و مستند ثبت شده است. ساینس‌دیلی یکی از عناوین اول خبری دیروز خود را به بررسی این پدیده اختصاص داده است. مطالعه پژوهشگران بر روی کرم ها نشان داده که اگر این موجودات قبل از قرار گرفتن در معرض سرمای شدید، دچار کمبود اکسیژن شده باشند، بیشتر در سرما طاقت می‌آورند و با رسیدن اکسیژن کافی، مجددا به حیات برمی‌گردند. در واقع به نظر می‌رسد با کاهش متابولیسم بدن و توقف تمامی فعالیت‌ها، نیاز بدن به اکسیژن بسیار پایین می‌آید. آن‌چه برای ارگانیسم حیاتی است، این است که در شرایط بد، بدن هیچ فعالیتی انجام ندهد که غیرطبیعی باشد و منجر به مرگ بشود. بنابراین اگر سلول‌ها نمی‌توانند به درستی کار خود را انجام بدهند، بهتر است موقف شوند تا دمای بدن و در واقع شرایط به حالت طبیعی برگردد. شاید برایتان جالب باشد بدانید یکی از رکوردداران این پدیده مردی ژاپنی است که در سال 2006/ 1385بعد از 23 روز در برف پیدا شد، در شرایطی که قلبش از کار ایستاده بود و دمای مرکزی بدنش به 21 درجه رسیده بود. در واقع این مرد تا حد مرگ یخ زده بود، اما توانست به زندگی طبیعی خود برگردد!
سری هم به خبرهای فضایی بزنیم. خورشید ما ستاره تنهایی است نه؟ گر چه خورشید منظومه شمسی ما، در دوران حیات ما بر روی کره زمین، تنهاست، اما دانشمندان باور دارند که دوران جوانی خود را همراه با صدها ستاره دیگر که می‌توانسته‌اند خواهر و برادرهایش محسوب شوند، در یک خوشه ستاره‌ای گذرانده است. همه این ستاره‌ها در آن زمان در اطراف خود مجموعه‌ای از اجرام یخی یا همان دنباله‌دارها را روی صفحه‌ای تشکیل داده بودند که بعدها سیاره‌ها روی همین صفحه پدید آمدند. اما برخی از این اجرام یخی بر اثر برآیند نیروهایی که بر آن‌ها وارد بوده است، تبدیل به موجودات آزاد و سیار کهکشان شدند. ساینس‌دیلی در گزارش دیروز خود نظریه ستاره‌شناسی تازه‌ای را مطرح کرده است که می‌گوید دنباله‌دارهای معروف مانند هالی، در ابتدا به ستاره‌های منظومه‌های دیگر تعلق داشته‌اند و خورشید ما در دوران جوانی با نیروی گرانشی خود آن‌ها را به سمت خود کشانده و در واقع ربوده است! یک دلیل این نظریه، کروی بودن ابر اورت (منشا دنباله‌دارهای اطراف خورشید) است.
صحبت خبرهای فضایی شد، به ایکاروس اشاره کنیم که با موفقیت بادبان خود را گشود. ایکاروس مخفف «فضاپیمای بادبادکی بین سیاره‌ای که با فشار تابشی خورشیدی کار می‌کند» است، یک فضاپیمای متفاوت ژاپنی که از فشار پرتوهای خورشید برای حرکت در فضا استفاده می‌کند. بادبان این فضاپیما از لایه‌ای نازک به ضخامت 7هزارم میلیمتر از پلاستیک آلومینیومی شده ساخته شده که یک لایه صفحه خورشیدی روی آن را پوشانده است.
ایکاروس بر اساس ایده بادبان‌های خورشیدی ساخته شده است. پرتوهای خورشید وقتی از جسمی بازتاب می‌شوند، به آن نیرو وارد می‌کنند؛ درست مثل توپی که به دیوار پرتاب می‌کنیم و از آن بازتاب می‌شود. البته این نیرو بسیار ضعیف است، اما اگر جسمی داشته باشیم در عین سبکی، سطح گسترده‌ای داشته باشد، مقدار این نیرو قابل ملاحظه خواهد شد و می‌توان از آن برای حرکت استفاده کرد. از آن‌جایی‌که تابش خورشید رایگان است و تا فواصل بسیار دور هم وجود دارد، یک بادبان فضایی می‌تواند تا زمان بسیار زیادی شتاب بگیرد و به سرعت‌هایی چندین برابر موشک‌های فعلی دست پیدا کند.
بنابراین برای یک ماموریت بسیار طولانی ایده‌آل به نظر می‌رسد. اما آیا ایکاروس موفق خواهد شد؟ پاپ‌ساینس در گزارش دیروز خود به نقل از مهندسین اعلام کرده که حالا برای قضاوت خیلی زود است و باید چند هفته بگذرد تا ببینیم ایکاروس در مسیری که تعیین شده فعالیت خواهد کرد یا نه.
نظر شما