بهنوش خرمروز: مغز حشرات خیلی خیلی کوچک است، آن قدر که دانشمندان از رفتارهای این موجودات تعجب میکنند. هیچ تا به حال به این فکر کردهاید که حشرهای مانند زنبور برای این که بتواند روی گلی که در باد حرکت میکند بنشیند، باید بتواند جهت حرکت و سرعت آن را درک کند؟ خب مسئله اینجاست که مغز حشرات آنقدر نیست که بتواند چنین اطلاعاتی را مانند سایر جانوران پردازش کند.
گزارش ساینسدیلی دیروز میگوید ظاهرا حشرات به طور طبیعی و ذاتی الگوهایی از نور دارند، مثل نور صبحگاه یا هوای مهآلود، و سریعا با قرار گرفتن در این شرایط با آن سازگار میشوند. به همین دلیل هم طیف گستردهای از حالتهای نوری دارند که میتوانند در آن حرکت را ببینند. به علاوه به نظر میرسد تکتک سلولهای عصبی مغز حشرات از عهده کارهای پیچیده زیادی بر میآیند. پس حشرات را دست کم نگیرید!
وقتی کوسهها و سایر شکارچیان دریایی نمیتوانند غذا پیدا کنند، حرکات تصادفی عجیبی از خود نشان میدهند. آنچه خیلی این حرکات را برای دانشمندان جالب کرده است، ارزش زیستی آنها نیست، بلکه شباهت الگوی این حرکات با الگوی حرکت فیزیکی مولکولها است. بر اساس گزارشی که وایرد منتشر نموده است، آنها در این شرایط حرکات براونی، یعنی حرکات تصادفی که در حرکت چرخشی مولکولهای گازی دیده میشود، را رها میکنند و حرکاتی را از خود نشان میدهند که در فیزیک به پرواز لوی معروف است، یعنی ترکیبی از حرکات تدریجی طولانی و حرکات کوتاه و سریع که در سیالهای متلاطم دیده میشود. دانشمندانی که روی این پروژه کار میکنند، فکر میکنند باید ساختار کلیتری در طبیعت وجود داشته باشد که ما هنوز آن را کشف نکردهایم.
وقتی قرار باشد یک مسیر طولانی را طی کنید، برای مثال به یک مسافرت طولانی بروید، بیشتر چه مسیرهایی را انتخاب میکنید؟ وقتی به اصطلاح حس میکنید که باید از یک مسیر رفت و نه از دیگری، دقیقا چرا این حس را دارید؟ البته در شرایط مختلف ممکن است دلایل متفاوتی وجود داشته باشند، اما ساینسنیوز در گزارش دیروز خود به یک قانون نانوشته اشاره کرده است که اغلب افراد ناآگاهانه از آن در تصمیمگیری خود برای انتخاب مسیر استفاده میکنند، مسیرهای رو به شمال نه! گفته میشود چون کودکان یاد میگیرند که هر چه اشیا بالاتر قرار بگیرند، دسترسی به آنها سختتر میشود، در بزرگسالی برآوردشان از مسیرهای رو به شمال، و در نتیجه رو به بالا، این است که طولانیتر هستند و آنها را دیرتر به مقصد میرسانند!
آدمها واکنشهای متفاوتی در شرایط استرسزا از خود نشان میدهند. از طرف دیگر، بعضی از مشاغل استرس بیشتری دارند. و دقیقا این تفاوت زمانی آشکار میشود که فرد در موقعیت بحرانی قرار بگیرد. برای قرار دادن افراد در چنین مشاغلی، بهتر است که از قبل به تواناییهای او برای مقابله با شرایط پراسترس اطمینان داشته باشیم چون در غیر اینصورت ممکن است فاجعه به بار بیاید. اما چهطور میتوان در یک مصاحبه همه این اطلاعات را گرفت؟ نیوساینتیست دیروز گزارشی در مورد یک دستگاه تشخیص صدا منتشر کرده است که از روی صدای افراد میتواند استرس آنها را تشخیص بدهد. نکته اینجاست که ما در شرایط استرس، کنترل کمتری روی ماهیچههای تارهای صوتی خود داریم.
تلگراف دیروز ترجیح داده که اولین عنوان خبری خود را به تغییر لوگوی گوگل برای یک روز کامل در انگلیس اختصاص بدهد. گوگل در آغاز جام جهانی فوتبال بین دانشآموزان مسابقهای برای طراحی لوگوی گوگل با محوریت جمله من فوتبال را دوست دارم برگزار کرده است و دنیل 14 ساله توانسته برنده این مسابقه باشد. گوگل هم یک روز کامل نقاشی این نوجوان را به عنوان لوگوی خود استفاده کرده است.
یکی از روندهایی که به وضوح در مسیر پیشرفت علم این روزها دیده میشود، تغییر مقیاسها و هر چه ریزتر شدن اندازهها است. برای نمونه، یکی از اولین عناوین خبری ساینسدیلی به پروژه جدیدی در مورد ساخت ابزارهایی به اندازه تنها یک مولکول اختصاص داده شده است که پژوهشگران کورنل روی آن کار میکنند. نکته منحصر به فرد این پروژه ترکیب شیمی و فیزیک برای برقراری ارتباط کنترلشده بین مولکولهای با اسپین بالا است. شرایط آزمایشگاهی که این پژوهشگران برای اولین بار ایجاد کردهاند، با امکان دستکاری تک به تک مولکولها، اطلاعات تازهای را در اختیار دانشمندانی قرار خواهد داد که روی ابزارهای با مقیاس نانو کار میکنند.
یکی از معضلات مهم زندگی امروز، که متاسفانه در کشور ما هنوز چندان مورد توجه قرار نگرفته، چاقی کودکان است. بحث مهمی که بر سلامت کل جامعه تاثیرگذار است. کشورهای توسعهیافته اما مدتی است که در حال برنامهریزی برای مقابله با چاقی کودکان هستند. اسوشیتد پرس دیروز گزارشی از کمپین جدیدی در آمریکا منتشر نموده است که به همت خانم اوباما دارد فعالیت میکند و با هم حرکت کنیم نام گرفته است. هدف این کمپین درگیر نمودن شهرداریها و ارگانهای اجتماعی است تا همه با هم در برنامهریزی برای پیشگیری از چاقی کودکان برنامهریزی کنند.
اما رویترز در مورد چاقی کودکان، به مسئله اشتغال مادران پرداخته است. بر اساس گزارش رویترز، مطالعات جدید نشان میدهند که یکی از دلایل چاقی و اضافه وزن کودکان، بالا رفتن ساعتهای کاری مادران طی دهههای اخیر است. البته نمیتوان خوردنیهای رنگرنگ و جورواجور پر چربی و شیرین را ندیده گرفت که اخیرا در فروشگاهها به وفور یافت میشوند و نمیتوان کودکان را از آنها دور نگه داشت. مسئله این است که شغل تماموقت مادر میتواند با مصرف بیشتر این نوع مواد غذایی آماده مرتبط باشد.
آخرین تلاش بینالمللی سران کشورهای مختلف برای نجات زمین را به خاطر دارید؟ بله همان نشست کپنهاک که با همه انتظاراتی که وجود داشت، تقریبا هیچ کاری از پیش نبرد. از معدود تصمیماتی که در این نشست گرفته شد، کمک مالی کشورهای ثروتمند به کشورهای فقیر برای نجات جنگلها، یا بهتر بگویم جلوگیری از جنگلزدایی بود. اما ظاهرا این تصمیم هم قرار نیست به نجات زمین کمکی بکند. نیوساینتیست دیروز گزارش داده است که 59 درصد جنگلهای بارانی، از وقتی که محافظتشده اعلام شدهاند، خیلی بیشتر از قبل طعمه حریق شدهاند. پیش از بررسی این آمار اعلام شده، نکته نگرانکننده این است که آماری از این دست، اقداماتی که میرفت به عمل بیانجامد را به حالت تعلیق در آورده است. به نظر میرسد نشست کپنهاک هیچ تفاوتی را ایجاد نکرده است.
نظر شما