هنگامی که در پاسخ به تداوم تجاوزات عربستان سعودی به یمن، جنبش انصارالله تصمیم به اقدامات تلافی‌جویانه و هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی سعودی، بخصوص شلیک موشک به ریاض گرفت، دوره جدیدی آغاز شد که حکایت از تغییر شرایط به نفع مردم یمن دارد.
ـ موفقیت جنبش انصارالله بخصوص اصابت موشک‌های بالستیک پیشرفته به نزدیکی پایتخت، نشان از ناکارآمدی سامانه‌های راداری چند میلیون دلاری سعودی‌ها داشت و شرایط را برای حکام سعودی جهت توجیه افکار عمومی مشکل ساخت. درواقع عربستان که در آغاز تجاوز خود به یمن در سال 2015، خبر از نابودی ذخایر موشکی یمن داده بود، اینک خود را مقهور موشک‌های بالستیکی پیشرفته یمن می‌دید.
ـ عربستان سعودی در سایه اتکا به حامیان خود بخصوص آمریکا، مغرورانه از قدرت ایستادگی مردم یمن در برابر تجاوز غافل بود و ایمان مردم را به مشروعیت مبارزه علیه متجاوز باور نداشت. این درحالی است که انگیزه قوی برای دفاع از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی که مبتنی بر اعتقادات دینی بود، موجب شد تا مردم یمن با تولید تسلیحات نظامی، بتوانند خنثی‌کننده تدابیر نظامی عربستان، آمریکا و اسرائیل باشند.
ـ اوج این وضعیت زمانی بود که نیروهای یمنی توانستند در کنار حملات موشکی به ریاض، یک ناوچه پیشرفته سعودی را در سواحل یمن قرار دهند. این قایق‌ها و ناوچه‌های ساخت فرانسه در کنار تسلیحات آمریکایی و انگلیسی خریداری شده از سوی عربستان در جنگ علیه یمن، راه به جایی نبردند. نیروهای یمنی در واقع ناوشکنی را منهدم کردند که از حیث سامانه راداری و سرعت رصد کشتی‌های دشمن از پیشرفته‌ترین و بهترین ناوشکن‌ها در دنیا بود. این اقدام، نگرانی کشورهای بزرگ تولید‌کننده تسلیحات نظامی را نیز در پی داشت.
ـ تلاش برای خرید رسانه‌های بزرگ جهانی، پرداخت پول‌های کلان به کشورهایی همچون سودان، جیبوتی و لابی‌های فراوان دیپلمات‌های سعودی در سازمان‌های بین‌المللی، هرگز نتوانست موجب کسب اعتبار برای حکام سعودی باشد. جنگ، تجاوز، بی‌اعتنایی به موازین بین‌المللی و نقض حقوق بشر علیه مردم یمن، آل‌سعود را در برابر جامعه بین‌المللی و افکار عمومی قرار داد. عربستان در مجامع بین‌المللی محکوم و در دنیا بدنام شد و نهادهای بین‌المللی حقوق بشر از درج نام عربستان در فهرست سیاه کشورها و رژیم‌هایی که ناقض حقوق کودکان هستند، استقبال کردند.
ـ تجاوز به یمن، اقتصاد عربستان را با مشکل مواجه ساخت و این کشور را با بحران‌های اقتصادی شدید روبه‌رو کرد. امروز عربستان دچار کسری بودجه است و خصوصی‌سازی نهادهای نفتی از جمله شرکت آرامکو، افزایش مالیات‌ها و حتی کاهش ارزش پول ملی هم نمی‌تواند بحران اقتصادی شدید این کشور را که ناشی از هزینه‌های سرسام‌آور جنگ در یمن است، مهار کند.
ـ شکست نظامی غیرقابل پیش‌بینی عربستان در مقابله با ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، رژیم آل‌سعود را در لاک دفاعی فرو برد و تصمیم به خروج نیروها از مرز یمن و جایگزین کردن آنها با عناصر مزدور یمنی و آفریقایی، نشان از وجود آینده‌ای نامطمئن برای نظامیان آل‌سعود دارد.
اینک در آغاز سال 2018 به‌نظر می‌رسد که با وجود سیاست‌های ظاهرا تهاجمی محمد‌بن‌سلمان، روند اوضاع در یمن به نفع حکام ریاض تغییر نخواهد کرد. عربستان با یک بحران جدی مواجه شده و آینده حکام سعودی به اوضاع یمن بستگی دارد. امروز کارشناسان سیاسی و حتی عوامل سعودی اذعان دارند که ورود در جنگ یمن یک اشتباه راهبردی بوده و احتمال دارد در سال 2018، آل‌سعود با اوضاعی به مراتب سخت‌تر از گذشته مواجه باشد.
* این یادداشت نخست در تاریخ 16 دی 1396 در روزنامه جام جم منتشر شد.
نظر شما