شیراز؛ شهر موزه ایران

از نمونه های بارز این شهر موزه ها می توان به شهرهایی چون پاریس، رم، بارسلونا، برلین، ورشو، سن پترزبورگ و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد. در این شهرها گردشگر به کرات در مواجهه با آثار تاریخی و بافت های قدیمی و جذاب قرار می گیرد و این در حالی است که پویایی زندگی شهری هم در این بافت ها جریان دارد. به اعتقاد اساتید دانشگاهی، ایران می تواند با جدی گرفتن احیای بناهای تاریخی، چند شهر- موزه را به دنیا معرفی کند؛ همان طور که هم اکنون کاشان و یزد از این مزیت بهره می گیرند و جای شیراز در این فهرست همچنان خالی است.
یک مزیت مهم کشور ما این است که بناهای تاریخی برخی از شهرها دارای شهرت جهانی هستند و عموما، گردشگران ما را با همین شهرت شناسایی می کنند و این یعنی آنکه اگر بتوانیم در مناطق مختلف کشور بناهای تاریخی را احیا و وارد چرخه بهره برداری کنیم، گردشگران خارجی بسیار ی را جذب خواهیم کرد که رونق گردشگری را در پی دارد .
به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری « خبر جنوب » اما اکثر افراد وقتی عنوان (شهر موزه) را می شنوند گمان می کنند که این عنوان به شهرهایی اعطا می شود که دارای موزه های بیشتری نسبت به دیگر شهرها باشد اما به گفته کارشناسان واقعیت چیز دیگری است و این عنوان تنها به برخی از شهرهايی که دارای ویژگی های خاصی از نظر فرهنگی و هنری باشند اطلاق می شود. شیراز،تبریز،کاشان و یزد شهرهایی هستند که قابلیت تبدیل به شهر موزه را دارند و آنطور که مهدی نجفی سرپرست امور موزه های استان فارس به خبرنگار ما مي گويد: شیراز شهر موزهای زنده و پویا که در هر گذرش که پا میگذاریم، آثاری به قدمت تاریخ و تمدن ایران اسلامی در آن قابل مشاهده است، آثاری که به دست هنرمندان و صنعتگران در طول تاریخ خلق شده است و برخی از این آثار به دلیل ارزش تاریخی خود در موزهها نگهداری میشوند.
به گفته وي، هريك از آثار تاريخي كه در شهر وجود دارد در واقع يك موزه محسوب مي شود.
نجفي با بيان اينكه نه تنها شيراز بلكه بسياري از شهرهاي ايران هم قابليت تبديل شدن به موزه شهر را دارند، افزود: صرف نظر از قدمت شيراز كه به 8 هزار سال قبل برمي گردد و شواهد و آثاري نيز از اين تاريخ كهن در شهر وجود دارد، شيراز داراي 2 سبك هنري است كه در دوره هاي زنديه و تيموري در اين شهر شكل گرفته است.
سرپرست امور موزه هاي استان فارس اضافه كرد: با توجه به آثار بهجا مانده از دوره هاي مختلف تاريخي- اسلامي چون زنديه، صفوي، قاجار و پهلوي، اين شهر قطعا يك شهرموزه است اگر تبليغات و فعاليت هاي فرهنگي و هنري آن به شكل گسترده تري صورت گيرد.
نجفي ادامه داد: زلزله سال 1239 هجري قمري كه در شيراز به وقوع پيوست موجب تخريب بافت تاريخي اين شهر شد ولي چنانچه اين اتفاق رخ نداده بود بي شك هم اينك چهره اين شهر متفاوت تر و تاريخي تر بود.
وي در ادامه تاكيد كرد: شيراز ماهيت سايت موزه دارد و چنانچه فقط يك يا دو مجموعه فرهنگي و آرامگاهي در اين شهر را نيز درنظر بگيريم به اين نكته آگاه خواهيم شد.
نجفي به سبك هاي هنري، حجاري، خطاطي، نگارگري و حتي مفاخر موجود در شهر شيراز اشاره كرد و افزود: تمامي اين مجموعه ها در كنار يكديگر، شيراز را به شهرموزه تبديل كرده و بايد اين داشته ها به جهانيان معرفي گردد.
وي بر لزوم برنامه ريزي دقيق و جامعي از سوي متوليان شهري براي تبليغات و معرفي اين آثار تاريخي و فرهنگي شيراز تاكيد كرد.
نجفي با ذكر مثالي به تكميل سخنانش پرداخت و گفت: در حال حاضر 95 درصد از گردشگران خارجي از طريق مراجعه به سايت هاي معتبر جهاني، مقصد سفر خود را انتخاب مي كنند از اين رو بايد شهر شيراز به عنوان يك شهرموزه با داشته هاي فرهنگي، هنري، تاريخي و طبيعي متعدد و متنوعش در اين سايت ها معرفي گردد كه اين موضوع نيازمند عزم جدي مسئولين شهري است.
ولی با این اوصاف هیچکسی نمیتواند منکر نقش موزهها در بالا بردن سطح فرهنگ و آگاهی عمومی معرفی تاریخ و هویت یک جامعه، تأکید بر حفظ اصالت، یادآوری گذشته و ارزشها و حتی ‏ضد ارزشهای ما پیش از این شود.
امروزه موزهها در ارتقای کیفیت و آموزش و علم و شناخت عامه، بهویژه قشر جویای دانش و مشتاق، نقش تعیین کننده دارد به طوری که موزهها بهعنوان پایگاهی فرهنگی میتوانند عامل شناسایی فرهنگی خودی و تکیهگاهی برای حرکت نسل آینده باشند، به ثمر رسیدن این وظیفه مهم نیازمند حمایت و پشتیبانی همه دستگاهها و مراکز دولتی و غیردولتی ست؛ حرکتی در راستای توجه بیشتر به حفظ میراث و ارزشهای فرهنگی و تاریخی جامعه است.
در این میان شهرهایی در جهان هستند که به واسطه وجود موزه های بیشمار به شهر موزه ها بدل شدند که در این میان می توان به شهر زاگرب پایتخت کرواسی اشاره کرد که با بیش از900 سال قدمت یکی از قدیمیترین شهرهای اروپایی به شمار میرود. زاگرب به شهر موزه ها شهرت دارد، چون تقریباً در هر میدانی موزه ای وجود دارد هرچند که این موضوع هیچ سنخیتی با معنای اصلی شهر موزه ندارد ولی موجب رونق گردشگری در این منطقه گشته است.

46