آیا گیاهان هم فکر می‌کنند؟

بهنوش خرم‌روز: فکر کردن توانایی ویژه‌‌ای است که سطوح متفاوتی دارد. با این حال تا پیش از این تصور می‌شد که فقط حیوانات قادر به فکر کردن هستند. اما به نظر می‌رسد که این تصور کاملا اشتباه بوده است و گیاهان هم می‌توانند فکر کنند. جالب‌این که ظاهرا گیاهان هم دسته سلول‌هایی معادل سیستم عصبی مرکزی حیوانات دارند که در سراسر گیاه کشیده شده است.

ماجرا از مطالعه تازه دانشمندان بر روی گیاهی از خانواده هویج برمی‌گردد که نشان داده می‌تواند اطلاعات را به خاطر بسپارد و به آن پاسخ هم بدهد. ظاهرا این گیاه از یک سیستم ارتباطی درونی برای فکر کردن استفاده می‌کند که مشابه سیستم عصبی مرکزی در حیانات عمل می‌کند.

بر اساس گزارشی که پاپ‌ساینس منتشر کرده، وقتی به این گیاه که آرابیدوپسیس تالیانا نام گرفته، نور تابانده می‌شود، کل گیاه به این نور واکنش نشان می‌دهد و حتی وقتی منبع نور خاموش می‌شود، واکنش گیاه همچنان باقی می‌ماند، یعنی گیاه منبع نور را فراموش نمی‌کند. از آن‌جایی که طول موج‌های متفاوت نور، واکنش‌های متفاوتی را در این گیاه برمی‌انگیزد، بنابراین گیاه از اطلاعات نوری برای واکنش‌های حفاظتی شیمیایی متفاوت استفاده می‌کند.

وقتی نور به برگ می‌تابد، به واسطه سلولی خاص همه سلول‌های گیاه خبردار می‌شوند. این سلول‌های خاص در همه بخش‌های گیاه وجود دارند. محققان با اندازه‌گیری سیگنال‌های الکتریکی این سلول‌ها، آن‌ها را معادل سیستم عصبی مرکزی گیاهان دانسته‌اند. با این حال این یافته نیاز به مطالعات تکمیلی فراوانی دارد.