بازار ارز به کدام سو می‌رود؟

حمید زمان‌زاده ، درباره انتشار گواهی سپرده که بانک مرکزی اخیرا در جهت کنترل بازار ارز انجام داده است، گفت‌: وضعیت بازار ارز از سوی برخی چنین تحلیل می‌شود که با توجه به بخشنامه شهریور ماه بانک مرکزی که نرخ سود سپرده را در ۱۵ درصد تثبیت کرده بود، بازار مالی به ویژه‌ بازار ارز به این بخشنامه چنین واکنش نشان داده است و همان طور که دیدیم بازار ارز دچار نوسان شد.

این اقتصاددان چنین ادامه‌ داد: برای مدیریت این نوسانات بانک مرکزی تصمیم به نشان دادن واکنش مقطعی گرفت و تصمیم گرفت که با انتشار گواهی سپرده ریالی، ارزی و با پیش فروش سکه تا حدودی نوسانات بازار ارز را مدیریت کند و صعود آن را مهار کند و به ‌این‌ ترتیب بانک مرکزی نشان داد از قابلیت‌های لازم برای نشان دادن واکنش مناسب در برابر نوسانات بازار ارز برخوردار است. همزمان هم به تعهدات بلند مدت و میان مدت خود درباره نرخ سود وفادار است. به عبارتی انتشار این گواهی‌ها اقدامات بانک مرکزی برای مدیریت نرخ ارز به صورت کوتاه مدت است،  ولی در بلند مدت به صورت مهار نرخ سود پایبند است.

وی در ادامه‌ صحبت‌هایش چنین توضیح داد: گر چه گفته می‌شود  که کاهش نرخ سود بانکی از عوامل ایجاد نوسانات در بازار ارز بود، ولی علاوه بر این عوامل دیگری مانند روابط خارجی و تعلل در برخی از نقل‌ و انتقالات پول نیز در بحث ارز موثر بود. بنابراین این که گفته شود شوک ارزی قابل پیش‌بینی بود و باید بانک مرکزی آن را پیش‌بینی می‌کرد و مانع آن می‌شد چندان درست نیست. به بازارهای دیگر نیز ممکن است شوک‌های دیگری وارد شود که لزوما آنها قابل پیش‌بینی نیستند.

او در پاسخ به این سوال که آیا انتشار گواهی سپرده می‌تواند در وضعیت نرخ سود بانکی تاثیرگذار باشد، گفت‌: انتشار اوراق احتمالا از هفته‌ جاری متوقف می‌شود و نرخ‌ها به همان سمت ۱۵ درصدی بر می‌گردد. پیش‌بینی و امیدواری ما این است که نرخ سود در آینده بر همان ۱۵ درصد تثبیت شود.

مدیر امور پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی چه سیاستی در برابر ارز در پیش گرفته، چراکه نه می‌توان سیاست‌های بانک مرکزی را در رده  کنترل بازار ارز، آزاد گذاشتن بازار و نه مدیریت شناور شده قرارداد، گفت‌: سیاست‌های بازار ارز مبتنی بر سیاست‌های شناور مدیریت شده است. بانک مرکزی با افزایش نرخ ارز و ایجاد شکاف بین بازار رسمی و غیر رسمی تصمیم گرفت که نرخ را مدیریت کند و البته یک موضوعی که نباید از نظر دور داشت ضرورت ممانعت از فعالان مشکوک بازار ارز هستند. کمتر کشوری مثل ما با مشکل چنین فعالیت‌هایی روبرو است و باید در نظر داشته باشیم که چنین فعالیت‌هایی در وجهه بین‌المللی ما هم تاثیر منفی دارد. بانک مرکزی باید طبق قواعد بین‌المللی شفاف باشد. پلیس و نیروی انتظامی نیز درباره برخورد با فعالان مشکوک بازار ارز باید شرایطی را فراهم کند که سیاستگذاری‌هایی که بانک مرکزی آن را اعمال می‌کند، با موانع روبرو نشود.

وی چنین توضیح داد که به‌ هر حال بازار ارز، بازاری است که به همه سیاست‌های داخلی و همچنین فشارهای خارجی به سرعت واکنش نشان می‌دهد و اهدف اصلی بانک مرکزی نیز ایجاد ثبات در بازار ارز است. در این مقطع نیز برخی کشورهای خارجی و عوامل دیگر تاثیر خود را در بازار ارز نشان داده و بانک مرکزی نیز تصمیم گرفته که با ابزارهای انتشار گواهی سپرده وضعیت ارز را مدیریت کند. با این حال به نظر من نسبت به آینده نگرانی خاصی وجود ندارد و با توجه به منابع قابل توجه ارزی ما پیش‌بینی می‌شود که در آینده وضعیت با ثباتی در ارز داشته باشیم.

35223